Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất Việt Nam, danh nhân văn hóa thế giới. Cả cuộc đời Người hy sinh cho cách mạng, cho dân tộc. Nhắc đến Người là nhắc đến một con người vĩ đại, giữa bộn bề công việc, trong sâu thẳm lòng mình, Bác vẫn luôn dành cho quê hương, dòng tộc những tình cảm đặc biệt.
Quê hương, hai tiếng thiêng liêng ấy thổn thức trong tim Bác ngay từ ngày đầu ra đi tìm đường cứu nước và “Đêm xa nước đầu tiên, ai nỡ ngủ/ Sóng vỗ dưới thân tàu đâu phải sóng quê hương/ Trời từ đây chẳng xanh màu xứ sở/ Xa nước rồi, càng hiểu nước đau thương!”.
Ngày 8/12/1961 Bác Hồ về thăm quê lần thứ hai. Đúng 12h30 máy bay chở Bác hạ cánh xuống sân bay Vinh. Ra đón Bác có Chính ủy Quân khu IV Chu Huy Mân, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Võ Thúc Đồng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Ân.
Sau khi Bác xuống máy bay, các đồng chí lãnh đạo địa phương mời Bác lên một chiếc xe ô tô kết hoa rực rỡ đợi sẵn ngoài cổng. Bác nhìn quanh một lượt và bất ngờ tiến đến chiếc xe Uoat của bộ phận bảo vệ.
Như lời hẹn với quê hương, lần về thăm quê thứ hai, cũng dưới gốc đa như 4 năm về trước, Người đã có cuộc nói chuyện thân mật với nhân dân xã nhà và một số xã lân cận. Mở đầu, Người nói: “Năm kia, Bác về thăm làng. Lần này, Bác lại về thăm làng một lần nữa, thấy làng ta tiến bộ rất nhiều…”
Bác mong mọi người đều có trách nhiệm làm cho dân giàu, nước mạnh, giữ vững đoàn kết, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau, xây dựng hợp tác xã vững mạnh, góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, làm hậu phương vững chắc cho công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất tổ quốc.
Xa quê hương, dù bận rộn với trăm công ngàn việc nhưng trong trái tim Bác Hồ, Nghệ An - Kim Liên luôn dành vị trí đặc biệt. Bởi nơi đó, Người đã được sống chan hòa trong tình yêu thương của gia đình, bạn bè và những người hàng xóm mộc mạc, dễ mến. Những kỉ niệm thuở thiếu thời là kí ức đẹp không phai mờ trong tâm trí Bác.
Về với quê hương, sau khi thăm những kỉ vật gắn với tuổi thơ của mình, ngồi tại ngôi nhà tranh ba gian giữa vòng vây của bà con, Bác vẫn nhận ra cụ Nguyễn Thuyên - người bạn cũ thời niên thiếu. Người ôm vai cụ Nguyễn Thuyên rồi hóm hỉnh sờ lên vành tai mình và hỏi: "Ông bạn già, ông còn nhớ tôi không? Vết sẹo ngày xưa mà nay vẫn còn." Cụ Thuyên nhớ ngay ra câu chuyện xưa. Chả là một lần hai người rủ nhau ra câu cá ở ao ông Tùa, thấy phao động ông Thuyên giật mạnh thật không may lưỡi câu ngoắc vào tai Bác chảy máu. Ông Thuyên sợ cuống cuồng nhưng Bác vẫn bình tĩnh gỡ lưỡi câu ra rồi tìm lá niệt ở bờ ao rịt cho cầm máu. Vết thương nhỏ nhưng để lại sẹo. Bác sờ lỗ tai mình nhắc lại kỉ niệm xưa, cả hai người rưng rưng cảm động.
Bác về thăm Làng sen rồi ra sân vận động nói chuyện với bà con trong xã. Bác khen Kim Liên có nhiều tiến bộ: Lần trước Bác về, "đèn nhà ai rạng nhà nấy", "niêu nhà ai, nhà nấy dùng", làm ăn lẻ tẻ. Nay làng đã tổ chức Hợp tác xã, đồng bào cùng nhau đoàn kết, luôn luôn giúp đỡ nhau. Đó là một thay đổi lớn. Lần trước Bác về, chưa có mấy cái trường này (trường cấp 2 xây gạch lợp ngói cạnh sân vận động), mà nay đã có cho các cháu trong làng và các xóm làng xung quanh đến học, thành một trung tâm nho nhỏ về văn hóa. Thế là văn hóa tiến bộ. Sự có mặt của các chú bộ đội, dân quân tự vệ, hàng ngũ chỉnh tề ở đây, cũng chứng tỏ lực lượng quốc phòng của ta tiến bộ.
Lễ kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ về thăm quê lần thứ hai (1961 - 2021) và khánh thành Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh (xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ An) là lúc chúng ta tưởng nhớ, tôn vinh và tri ân những công lao đóng góp của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho quê hương, đất nước, hướng về truyền thống tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc./.
