Đây là thông tin chính thức tại buổi họp báo do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Nghệ An tổ chức tại Hà Nội ngày 25/12/2014. Lễ đón nhận bằng công nhận Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại sẽ được chương trình sẽ được truyền hình trực tiếp trên VTV1, VTV4, NTV, HTV.
Theo bà Đinh Thị Lệ Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, Lễ đón nhận Bằng của UNESCO vinh danh Dân ca, Ví, Giặm Nghệ Tĩnh nhằm tôn vinh giá trị di sản văn hóa phi vật thể dân ca, Ví, Giặm xứ Nghệ và bảo tồn, phát huy di sản dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh ngày càng có sức lan tỏa mạnh mẽ. Chương trình sẽ được truyền hình trực tiếp trên VTV1, VTV4, NTV, HTV, gồm 2 phần, phần lễ và chương trình biểu diễn nghệ thuật với chủ đề “Về miền Ví Giặm”.
Ngoài ra, Ban tổ chức còn có nhiều hoạt động tôn vinh, đó là cuộc gặp mặt, tôn vinh các nghệ nhân, tổ chức công tác tuyên truyền để người dân vào cuộc cùng tổ chức các sinh hoạt, toạ đàm về dân ca Ví Giặm.
Được biết, hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh đã huy động được nguồn kinh phí xã hội hoá để tổ chức lễ vinh danh này, có rất nhiều doanh nghiệp tình nguyện hỗ trợ cho sự kiện này, cho thấy lòng tự hào là người con của làn điệu dân ca Ví Giặm.
Ví, Giặm là hai lối hát dân ca không nhạc đệm được cộng đồng người Nghệ Tĩnh sáng tạo ra từ hàng trăm năm nay. Ví, Giặm được thực hành trong lao động và đời sống thường nhật: hát lúc ru con, khi làm ruộng, chèo thuyền, lúc quay tơ, dệt vải, đi củi, trèo non. Vì vậy các lối hát cũng được gọi tên theo các hoạt động như: Ví phường vải, ví đò đưa, ví phường cấy, ví trèo non… Dân ca Ví, Giặm không chỉ chiếm vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần của người Nghệ Tĩnh mà còn là phương tiện nghệ thuật đặc trưng xứ Nghệ để biểu đạt tư tưởng, tình cảm, tăng cường giao lưu, gắn kết cộng đồng.
Dân ca Ví, Giặm có đời sống lâu bền trong dân gian, nhiều cuộc thi, liên hoan tại địa phương được tổ chức nhằm lan toả loại hình nghệ thuật này.
Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam kiểm kê với sự tham gia và đóng góp của cộng đồng; được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ tháng 12/2012; được tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại trong phiên họp ngày 27/11/2014 tại Pairis, Pháp.
Để trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh đã trải qua một quá trình bảo tồn và phát triển lâu dài. Từ năm 1996, Ngành Văn hóa, Hội Văn nghệ dân gian đã phối hợp với Đài Phát thanh- Truyền hình triển khai chương trình dạy hát dân ca trên sóng phát thanh, truyền hình với sự tham gia giảng dạy của nhiều nghệ sĩ, nhạc sĩ, nghệ nhân; phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo đưa dân ca vào trường học, nhất là các trường phổ thông cơ sở…; xây dựng phong trào hát dân ca rộng khắp trong các tầng lớp nhân dân; hệ thống các Câu lạc bộ, đàn và hát dân ca cơ sở được thành lập; nhiều hội thi, liên hoan hát dân ca được tổ chức… Hiện trên địa bàn hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh có gần 100 Câu lạc bộ Dân ca Ví, Giặm cùng 803 nghệ nhân.
Để bảo tồn và phát triển Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, trong thời gian tới Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như các đơn vị chức năng tiếp tục kiểm kê, nghiên cứu, tư liệu hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu dân ca Ví, Giặm; tổ chức truyền dạy rộng rãi trong cộng đồng; quảng bá và phố biến loại hình dân ca Ví, Giặm và có kế hoạch, chính sách đãi ngội nghệ nhân phù hợp….
Việc Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh cho thấy thế giới đánh giá cao loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian đặc biệt này, đồng thời sẽ giúp cho cộng đồng và chính quyền địa phương có trách nhiệm hơn trong việc gìn giữ, truyền dạy, khuyến khích thế hệ trẻ tích cực học tập và tham gia trình diễn, nhằm bảo tồn và phát huy một cách bền vững di sản văn hóa phi vật thể này.
