Quảng Bình: Nhiều hạng mục công trình Miếu Bà xuống cấp nghiêm trọng cần được nâng cấp, sửa chữa

06/06/2024 12:26

Theo dõi trên

Miếu Bà – Tam Thượng Linh Từ, ngôi miếu thiêng hàng trăm năm tuổi (làng Bàu, xã Tiến Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình), là di tích lịch sử văn hóa tâm linh, hiện nay đã có nhiều hạng mục xuống cấp cần sự chung tay góp sức của các mạnh thường quân, quý phật tử cùng bà con nhân dân để khắc phục, sửa chữa.

1-1717639181.jpg
Hình ảnh ngôi miếu hoang phế trước khi được trùng tu tôn tạo lần gần nhất vào năm 2015. Ảnh: T.L

Trải qua bao thăng trầm biến cố lịch sử, Miếu Bà ở làng Bàu, xã Tiến Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình có thời gian đã trở thành hoang phế. Từ năm 2015 đến năm 2018, gia đình ông Nguyễn Hữu Dánh - người con của quê hương xóm Bàu hiện sinh sống và làm việc tại Hà Nội qua tìm hiểu sử liệu; biết quê hương có ngôi miếu thiêng nên đã phát tâm kêu gọi các mạnh thường quân và nhân dân chung sức phục dựng lại miếu khang trang hơn.

3-1717639195.jpg
2-1717639195.jpg
Trong chiến tranh chống Mỹ, miếu Bà cùng nhiều di tích khác của tỉnh Quảng Bình bị tàn phá nặng nề. Ảnh: T.L

Miếu Bà có diện tích 4.956m2, tháng 3/2018 được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho thửa đất số 194 thuộc tờ bản đồ số 42 với mục đích sử dụng đất tín ngưỡng. Trong khuôn viên miếu đặt và thờ Mẫu cửu Trùng thiên, tượng Quán Thế Âm Bồ Tát, Miếu Sơn Thần, Tứ phủ công đồng; lầu Cậu, lầu Cô; thành hoàng làng và cung thờ thánh mẫu (cung cấm), phía trước có bức bình phong long mã hạ độ… 

Miếu Bà - Tam Thượng Linh Từ còn có tên gọi phổ biến là Nghè, được bao bọc bởi hệ thống núi đá vôi khép kín, có khe nước lớn (khe Xai) lượn mình chảy ra từ dãy Hoành Sơn hùng vĩ tạo nên vòng cung tựa thủy, đầy vượng khí.

Địa thế của ngôi Miếu có núi đá vôi bao quanh giúp tránh được gió bão, làm cho khí không bị phát tán, miếu tựa lưng vào Lèn Con vững chãi với những ngọn đá chen chúc trùng điệp như hàng vạn binh mã, cờ xí bảo vệ cho đại tướng quân (miếu) được an toàn, có đường lên cổng trời; bên trái là hòn Lèn Bảng (truyền thuyết ngày xưa như là cái bảng viết); bên phải là dòng sông Gianh; bên kia của dòng sông Gianh là dãy Trường Sơn hùng vỹ. Miếu nhìn về hướng Nam - Đông Nam, là hướng mát mẻ về mùa hè, tránh được gió lạnh mùa Đông; là hướng của sự khởi nguyện trong sáng, hướng của sự sinh sôi phát triển, hướng của đế vương: “Thánh nhân Nam diện trị ư thiên hạ” (Thánh nhân quay mặt về hướng Nam mà cai trị thiên hạ).

11-1717639196.jpg
10-1717639196.jpg
9-1717639196.jpg
Cột nhà Tứ phủ bị đá lăn xuống làm nứt gãy, xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ đổ sập.

Hiện nay trong khuôn viên miếu vẫn còn bảo tồn được khá nguyên vẹn 2 cột trụ, bức hoành phi có khắc 4 chữ: “Cao minh chính đại” và đôi câu đối: “Thần kỳ cách tri phúc khánh tích ban hạp cảnh/ Khí chi trước dã huân cao thê thảng lưỡng gian”. (Nghĩa là: Thần linh đến đây, phúc lộc ban cấp cả làng/ Khí lành hun đúc, khói hương ngào ngạt hai gian).

Theo các cụ cao niên trong làng, từ thời Pháp thuộc trở về trước, cứ mỗi lần đến lễ hội hàng năm, khu đất phía trước là nơi tập trung toàn dân làng về hội tụ cùng du khách thập phương tham gia các hoạt động vui chơi: Cờ xí, đèn lồng, đàn nhạc ca múa diễn ra suốt 3 ngày 3 đêm.

z5511837193093-c3c375e68af4ae31d09fa570dff65407-1717639268.jpg
13-1717639414.jpg
Đường lên Mẫu cửu trùng thiên còn tạm bợ, không đảm bảo an toàn câng được nâng cấp.

Tuy nhiên, từ đó đến nay nhiều hạng mục của ngôi miếu thiêng đã bị xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng đến việc dâng hương, chiêm bái của bà con nhân dân nơi đây cũng như du khách thập phương. Nhà 2 tầng tứ phủ bị đá lăn xuống làm gãy cột nhà phía sau có nguy cơ đổ sập; các cột gỗ hoành phi câu đối đã bị bong tróc sơn, nứt nẻ; nhà thờ ban công đồng và thành hoàng làng bị dột cần thay mái; đường lên mẫu cửu trùng thiên và lên công trời cần được xây dựng để du khách thập phương có thể lên vãn cảnh và chiêm bái.

7-1717639196.jpg
Gạch lát tại sân thờ tượng Quán thế âm bồ tát bị vỡ.
14-1717639414.jpg
Nhiều hạng mục khác cũng bị xuống cấp khi mùa mưa bão đang đến gần.
z5501823806753-0948c667ce93375ecaf48adac7d49c07-1717640301.jpg
Cổng trời phía sau miếu rất cần xây dựng đường lên để đảm bảo an toàn hơn để du khách thuận tiện lên chiêm bái, vãn cảnh.
Hiện nay, theo nguyện vọng của bà con nhân dân thôn Bàu, nhất trí để Nghệ nhân ưu tú Lương Thị Nguyên - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Lịch sử và Bảo tồn di sản Văn hóa Quốc gia (thuộc Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển), Thủ nhang đền Tam Lang cùng bà con nhân dân kêu gọi, huy động các mạnh thường quân phát tâm ủng hộ để trùng tu, tôn tạo lại miếu Bà - Tam Thượng Linh Từ được khang trang hơn nhằm góp phần bảo tồn di tích ngôi miếu thiêng này. Mọi sự phát tâm đóng góp, liên hệ Nghệ nhân ưu tú Lương Thị Nguyên qua số điện thoại: 0963.851.729.

Viết Hải
Bạn đang đọc bài viết "Quảng Bình: Nhiều hạng mục công trình Miếu Bà xuống cấp nghiêm trọng cần được nâng cấp, sửa chữa" tại chuyên mục Di sản. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.