Cả cuộc đời của ông thật là vĩ đại, khi còn sống Lý Thời Trân đã chữa bệnh cứu rất nhiều người, sau khi qua đời, ông đã để lại cho hậu thế một di sản vô cùng quý báu đó là cuốn “Bản Thảo Cương Mục”, nhờ có cuốn sách này, tên tuổi của Lý Thời Trân đã xứng đáng được tôn vinh là một trong những nhà khoa học lớn của Trung Quốc và thế giới.
Dưới triều đại nhà Minh (1368 – 1644) xuất hiện rất nhiều nhân vật nổi tiếng thế giới. Ở lĩnh vực nào cũng có nhân tài xuất hiện, Trịnh Hòa bảy lần đến Tây Dương và trở thành nhà hàng hải nổi tiếng thế giới; Ngô Thừa Ân, La Quán Trung, Tào Tuyết Cần đều trở thành nhà văn nổi tiếng thế giới với những tác phẩm bất hủ để đời như Tây Du Ký, Tam Quốc Diễn Nghĩa, và Hồng Lâu mộng. Trương Cư Chính một nhà cải cách vĩ đại; tên tuổi của Trịnh Thành Công thì gắn liền với Đài Loan, và đặc biệt là trong lĩnh vực y học với “Bản Thảo Cương Mục” tên tuổi của Lý Thời Trân đã được rất nhiều người biết đến, và ông đã làm rạng danh nền y học của nước Trung Quốc.
Lý Thời Trân tên tự là Đông Bích, biệt hiệu là Tân Hồ, người Kế Châu (ngày nay là huyện Kế Xuân, tỉnh Hồ Bắc). Lý Thời Trân sinh năm Mậu Dần 1518, thân sinh là Lý Ngôn Văn, một thầy thuốc nhiều bản lĩnh tài giỏi, ngoài việc chữa bệnh cứu người, Lý Ngôn Văn còn biên soạn khá nhiều sách thuốc.
Lý Thời Trân sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống như vây, cho nên từ nhỏ Lý Thời Trân đã say mê với việc nghiên cứu y dược. Những cái hay cái đẹp của nghề thuốc đã tác động đến Lý Thời Trân, Năm 10 tuổi, Lý Thời Trân đã theo cha là Lý Ngôn Văn vào rừng tìm thuốc và đi nhiều nơi cứu chữa bệnh cho người nghèo. Sau khi người cha mất, Lý Thời Trân tiếp tục nghiên cứu về y học.
Nhờ có kinh nghiệm thực tế được đi theo cha vào rừng tìm thuốc từ bé, cho nên về sau này khi người cha mất, Lý Thời Trân đã trực tiếp đi vào rừng, lên núi xem xét các thứ thuốc và hái một số về làm mẫu. Đồng thời Lý Thời Trân là một người cầu tiến, ông cũng đi học hỏi với nhiều thầy thuốc ở các vùng khác nhau, để thu thập thêm nhiều hiểu biết mà trong sách không có.
Trước khi trở thành một thầy thuốc có danh tiếng, Lý Thời Trân cũng định đi theo con đường khoa bảng để ra làm quan, nhưng nhiều lần thi trượt, cho nên ông đã quyết định bỏ hẳn ước mơ thi cử làm quan, và từ đó, ông chuyên tâm vào việc thầy thuốc chữa bệnh cứu người, đồng thời với việc chữa bệnh, Lý Thời Trân còn bắt tay vào việc biên soạn cuốn “Bản Thảo Cương Mục”, ông sưu tầm nhiều bài thốc gia truyền trong dân gian, nhiều sách vở chưa một lần được đăng tải, mục đích của Lý Thời Trân là thực hiện một bộ dược điển thật đầy đủ, phát huy tinh hoa của người xưa, và bổ sung thêm.
Việc biên soạn “Bản Thảo Cương Mục” cũng gặp vô vàn khó khăn, chính vì vậy mà thời gian để hoàn thành nó cũng kéo dài. Cuối cùng thì sau 27 năm miệt làm việc từ năm 1555 đến năm 1582, Lý Thời Trân đã hoàn thành “Bản Thảo Cương Mục”, sau khi hoàn thành, cuốn sách trên đã được xuất bản. Đây là một bộ thuật chuyên môn về dược học Trung Quốc hình thành từ thời Hoa Đà (cuối thời Đông Hán) cho đến thời Lý Thời Trân đang sống lúc bấy giờ.
Trong cuốn “Bản Thảo Cương Mục”, Lý Thời Trân chia các thứ thuốc ra làm 60 loại, mỗi loại đều viết rõ tên thuốc, hình dáng, xuất hiện ở đâu, cách bào chế và chữa được bệnh tật gì. Ngoài ra Lý Thời Trân còn ghi rất nhiều tên thuốc mà ông biết và đưa vào trong “Bản Thảo Cương Mục”. Có thể thấy rõ “Bản Thảo Cương Mục” của Lý Thời Trân có ý nghĩa rất to lớn trong lĩnh vực y dược, bộ sách này đã góp phần lớn lao vào việc bảo vệ sức khỏe cho con người. Chính vì vậy mà khi nó ra đời và ngay sau đó nó đã được dịch ra nhiều thứ tiếng khác nhau trên thế giới.
Vào năm Quý Tỵ 1593, Lý Thời Trân mất, hưởng thọ 75 tuổi. Trung Quốc vốn là nước có nhiều danh y nổi tiếng như thần y Hoa Đà, Trương Trọng Cảnh, Tiền Ất, Hoàng Phủ Bật, Lý Thời Trân, trong số các danh y nổi tiếng trên, thì Lý Thời Trân là người có nhiều đóng góp nhất. Cả cuộc đời của ông thật là vĩ đại, khi còn sống Lý Thời Trân đã chữa bệnh cứu rất nhiều người, sau khi qua đời, ông đã để lại cho hậu thế một di sản vô cùng quý báu đó là cuốn “Bản Thảo Cương Mục”, nhờ có cuốn sách này, tên tuổi của Lý Thời Trân đã xứng đáng được tôn vinh là một trong những nhà khoa học lớn của Trung Quốc và thế giới.
Vào năm Quý Tỵ 1593, Lý Thời Trân mất, hưởng thọ 75 tuổi. Trung Quốc vốn là nước có nhiều danh y nổi tiếng như thần y Hoa Đà, Trương Trọng Cảnh, Tiền Ất, Hoàng Phủ Bật, Lý Thời Trân, trong số các danh y nổi tiếng trên, thì Lý Thời Trân là người có nhiều đóng góp nhất. Cả cuộc đời của ông thật là vĩ đại, khi còn sống Lý Thời Trân đã chữa bệnh cứu rất nhiều người, sau khi qua đời, ông đã để lại cho hậu thế một di sản vô cùng quý báu đó là cuốn “Bản Thảo Cương Mục”, nhờ có cuốn sách này, tên tuổi của Lý Thời Trân đã xứng đáng được tôn vinh là một trong những nhà khoa học lớn của Trung Quốc và thế giới.
Vương Quốc Hoa
