Về dự Lễ ra mắt có ông Vương Duy Biên, nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch, ông Hoàng Hữu Chính, Phó Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đại diện cục An ninh Văn hóa - Bộ Công an, đại diện Liên hiệp hội UNESCO Việt Nam, đại diện Đảng ủy, chính quyền địa phương; về phía Viện Nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ có sự hiện diện của Nhà văn - TS. Phạm Việt Long - Chủ tịch Hội đồng Quản lý viện, PGS.TS. Phạm Hùng Việt - Phó Viện trưởng phụ trách, đại diện các phòng ban chức năng của Viện cùng đông đảo nhân dân, khách thập phương.
.gif)
Chương trình văn nghệ chào mừng - Ảnh: Nhật Nguyên
Mở đầu buổi Lễ, đại diện Hội đồng quản lý Viên nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ công bố Quyết định thành lập Trung tâm và Quyết định bổ nhiệm Ban Giám đốc Trung tâm Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu. Theo đó, nghệ nhân - đồng thầy Trần Thị The được bổ nhiệm làm Giám đốc Trung tâm, giúp việc cho bà có hai phó Giám đốc là bà LưuThị Giang (nguyên đại biểu Quốc Hội) và bà Đinh Thị Tâm.
Tiếp đó, đại diện Ban Hành chính Tổ chức Viện công bố Quyết định của Viện trưởng tiếp nhận một số nhân viên làm việc trực tiếp tại Trung tâm. Đại diện cho Viện Nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ, TS. Phạm Việt Long đã trao các Quyết định bổ nhiệm và tiếp nhận cho Ban Giám đốc và các thành viên của Trung tâm.
Toàn cảnh buổi lễ ra mắt. Ảnh: Nhật Nguyên
Xúc động trong buổi Lễ ra mắt, nghệ nhân - đồng thầy Trần Thị The - Tân Giám đốc Trung tâm Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu, chia sẻ hành trình cuộc đời kể từ khi được lĩnh hội thánh ý cho tới ngày hôm nay với rất nhiều thăng trầm. Bà cũng thể hiện lòng quyết tâm gìn giữ và phát huy các giá trị tâm linh cũng như bản sắc văn hóa Việt, nhất là trong việc thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tại Trung tâm mới được thành lập và do bà làm Giám đốc.
TS Phạm Việt Long - Chủ tịch Hội đồng Viện nghiên cứu Văn hoá và Ngôn ngữ trao Quyết định thành lập
Đại diện lãnh đạo Viện Nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ, PGS.TS. Phạm Hùng Việt tin tưởng rằng Trung tâm thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu do Viện nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ thành lập là mô hình lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam chuyên nghiên cứu và thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu cách bài bản hệ thống. Lãnh đạo Viện hy vọng Trung tâm sẽ vừa là điểm khởi đầu vừa là điểm kết nối để mọi người có thể tìm hiểu thấu đáo về một tín ngưỡng mang đậm dấu ấn Việt.
PGS.TS. Phạm Hùng Việt phát biểu
Tổng kết buổi Lễ ra mắt Trung tâm thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu, TS. Phạm Việt Long - Chủ tịch Hội đồng Viện cảm ơn các đại biểu đã đến dự Chương trình ra mắt Trung tâm, nhắc nhở Trung tâm thực hành nghiêm túc Quy chế, có sự gắn kết hặt chẽ với địa phương để làm tốt công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa quý giá của Việt Nam.
Nghệ nhân - đồng thầy Trần Thị The nhận nhiệm vụ Giám đốc Trung tâm thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu
Ngay sau Lễ ra mắt, quý đại biểu cùng quý khách được chứng kiến và tham dự trực tiếp buổi cử hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu do nghệ nhân – đồng thầy Trần Thị The chủ sự. Đây là một cơ hội hiếm có giúp cho rất nhiều người có thêm kiến thức thực tế về một di sản đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Phương Nam Plus trân trọng giới thiệu bài phát biểu của PGS. TS Phạm Hùng Việt - Phó Viện trưởng - Viện Nghiên cứu Văn hoá và Ngôn ngữ - Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam.
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo!
Kính thưa các đồng chí và các bạn!
Tôi rất vui mừng được cùng lãnh đạo Viện Nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ và các vị đại biểu dự chương trình ra mắt Trung tâm Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu tại tỉnh Bắc Ninh, một vùng đất cổ có truyền thống văn hóa và cách mạng. Cùng với các di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc như Quan họ, Tín ngưỡng Thờ Mẫu, Bắc Ninh có 1.588 di sản vật thể gồm các đền, đình, chùa, thành cổ, văn miếu, lăng tẩm… Đến nay, Bắc Ninh đã có 581 di tích được Nhà nước xếp hạng các cấp (4 di tích quốc gia Đặc biệt, 194 di tích cấp quốc gia, 383 di tích cấp tỉnh và 8 nhóm bảo vật quốc gia). Trong tổng số hơn 1500 di tích của Bắc Ninh, có khoảng 40% di tích liên quan đến tín ngưỡng thờ Mẫu. Tính theo địa giới, cả 8/8 huyện, thị, thành phố trong tỉnh đều có di tích thờ Mẫu mà trung tâm là thành phố Bắc Ninh với đền thờ Bà Chúa Kho ở Cổ Mễ…
Gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu ở Bắc Ninh là hệ thống di sản văn hóa phi vật thể phong phú gồm truyền thuyết, thần tích và các hình thức hoạt động văn hóa dân gian khác như lễ hội, lên đồng, hát văn...
Qua tìm hiểu thực tế, chúng tôi biết Nghệ nhân dân gian, đồng thầy Trần Thị The, người đã xây dựng Phúc Lộc Linh điện từ cách đây 27 năm. Đây là một khu quần thể Tâm Linh thờ Đức Thánh Trần Triều, Hội đồng Trần triều và tín ngưỡng thờ Mẫu Tam, Tứ Phủ trên tổng diện tích gần 3000 m2. Đồng thầy Trần Thị The cũng được chính quyền địa phương ghi nhận có nhiều đóng góp tích cực cho hoạt động văn hóa, tín ngưỡng, từ thiện.
Chính vì những lý do nói trên, sau khi tham khảo ý kiến của chính quyền thôn, xã, huyện thuộc tỉnh Bắc Ninh, Viện Nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ quyết định thành lập Trung tâm Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu, bổ nhiệm đồng thầy Trần Thị The làm Giám đốc, cùng bà Lưu Thị Giang, nguyên đại biểu Quốc Hội, và bà Đinh Thị Tâm làm phó Giám đốc, đặt trụ sở của Trung tâm tại tư gia bà Trần Thị The – Điện Phúc Lộc Linh – Thôn Tuần La – xã Trung Chính – Huyện Lương Tài – Tỉnh Bắc Ninh.
Trung tâm Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu sẽ là trọng điểm nghiên cứu của Viện, từ đó mở rộng nghiên cứu các cơ sở thực hành tín ngưỡng khác, nhằm đúc kết những vấn đề mang tính lý luận về thực hành tín ngưỡng, chỉ ra những mặt được, chưa được, xây dựng những tiêu chuẩn để đánh giá hoạt động thực hành tín ngưỡng thờ mẫu, qua đó giúp tỉnh Bắc Ninh nói riêng và các cơ quan quản lý cấp Trung ương nói chung quản lý tốt loại hình văn hóa đặc biệt này.
Kính thưa các đồng chí và các bạn!
Để đảm bảo cho Trung tâm hoạt động đúng định hướng và ngày một phát triển, Viện đã xây dựng, ban hành Quy chế về tổ chức và hoạt động của Trung tâm, trong đó, điều 12 đã ghi: “Trung tâm chịu sự quản lý Nhà nước của chính quyền tỉnh Bắc Ninh, có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc các quy định của tỉnh về các lĩnh vực có liên quan đến hoạt động của Trung tâm cũng như các quy định chung của pháp luật. Trung tâm được phép tham gia các hoạt động về văn hóa nghệ thuật, nghiên cứu của địa phương khi được địa phương yêu cầu, đặc biệt là việc quy tụ các tổ chức, cá nhân Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu trên địa bàn tỉnh, qua đó giúp tỉnh tổ chức triển khai có hiệu quả các chương trình hành động về bảo vệ, phát huy di sản Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu, ngăn chặn các việc làm gây tổn hại đến di sản, vi phạm pháp luật.”
Kính thưa các đồng chí và các bạn!
Nhân ngày vui hôm nay, tôi xin cảm ơn các cấp chính quyền tỉnh Bắc Ninh đã tạo điều kiện để việc thành lập và đặt trụ sở của Trung tâm được thuận lợi. Viện sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan của tỉnh trong việc quản lý, chỉ đạo để Trung tâm ngày một phát triển, đóng góp tích cực vào sự phát triển của địa phương, góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa nói chung và Tín ngưỡng Thờ Mẫu nói riêng.
Kính chúc các đồng chí, các bạn khỏe, vui, hạnh phúc!
Nhóm PV
