Cô Lê Thu Hà nay đã ở tuổi ngũ tuần nhưng những thước phim của cuộc đời cô lại được tua lại một cách rõ nét qua những kí ức cách đây chừng hơn 20 năm. Khi còn là một cô gái ở độ tuổi 16,17 cô Hà là một cô gái khá hoạt bát, lanh lợi, cô đã sớm biết mình có căn thờ phụng nhưng cô chưa một lòng hướng Thánh mà vẫn muốn thoát ra ngoài cái thế giới tâm linh huyền bí ấy để được sống một cuộc sống đời thường, được học tập và làm việc như bao người khác.
Người ta nói tuổi 17 luôn có cái tôi cực kì mạnh, cái tuổi luôn muốn được thể hiện bản thân, muốn được làm những điều mình thích, chính bởi vậy mà cô Hà cũng chọn cho mình một con đường đi khác, không theo sự sắp đặt của “nhà Ngài”. Và rồi tiếp theo đó là những tháng ngày làm lễ xin “khất” mà bà và mẹ lo cho cô để cô được chuyên tâm học hành. Đã nhiều lần mẹ bảo với cô con có căn thờ phụng hay là con hướng Tâm về với cửa Thánh để nhất nhất thờ phụng cho trọn đạo, số đã định cũng không làm trái được. Thế nhưng cô nhất quyết không nghe cô muốn được đi đây đi đó, được làm những công việc mình mơ ước.
Những năm tháng tuổi trẻ của cô là những tháng ngày mà cô sẽ chẳng bao giờ có thể quên được trong cuộc đời. 12 năm ròng rã cô bị Ngài hành hết leo cây, rồi lại lội suối khi thì ốm đau quặt quẹo lúc tỉnh lúc mê. Thế nhưng cô vẫn cảm nhận được trong cái vòng Cơ hành của nhà Ngài cô vẫn luôn được bề trên Phật Thánh, Mẫu gia hộ, nâng đỡ. Cô có một người chồng tuyệt vời luôn cùng cô trải qua bao nhiêu cơ cực của “Cơ Hành”. Chú chính là người nhất tâm kêu cầu cho cô, cùng cô đi khắp các đền các phủ lễ để cho cô nhẹ bớt.
Những năm tháng tuổi trẻ của cô là những tháng ngày mà cô sẽ chẳng bao giờ có thể quên được trong cuộc đời. 12 năm ròng rã cô bị Ngài hành hết leo cây, rồi lại lội suối khi thì ốm đau quặt quẹo lúc tỉnh lúc mê. Thế nhưng cô vẫn cảm nhận được trong cái vòng Cơ hành của nhà Ngài cô vẫn luôn được bề trên Phật Thánh, Mẫu gia hộ, nâng đỡ. Cô có một người chồng tuyệt vời luôn cùng cô trải qua bao nhiêu cơ cực của “Cơ Hành”. Chú chính là người nhất tâm kêu cầu cho cô, cùng cô đi khắp các đền các phủ lễ để cho cô nhẹ bớt.
Cô nhớ lại có lần mình bị ốm, gia đình đưa cô đi hết bệnh viện này bệnh viện kia để chạy chữa nhưng đều không được. Khi đi bệnh viện thì tỉnh táo nhưng lúc về cô còn không thể tự bước đi được mà người nhà phải bế cô từ trên ô tô xuống. Những năm tháng cô bị như vậy, cả bà và mẹ đều biết và khuyên răn cô nhưng cô không tin theo. Nhà Ngài còn thử thách cô, bởi thực tâm là cô chưa tin cho đến tận khi cô quy hàng đội lệnh, nhất tâm tin theo phụng sự Thánh là vừa tròn 1 giáp 12 năm. Trong 12 năm ấy, cô đã trải qua biết bao nỗi vất vả và những hoài nghi của mọi người dành cho mình. Ánh mắt của người thông cảm sẽ hiểu và chia sẻ cùng cô, người không hiểu thì cho rằng cô là người bị bệnh, không bình thường. Được bề trên nâng đỡ, thương mặc dù phải chịu cơ hành nhưng cô vẫn được nhà Ngài giáng ứng và dạy cho cô biết phải làm như thế nào để được nhẹ căn. Và chồng cô luôn là người nhất tâm kêu lễ đến nơi đến chốn như nhà Ngài chỉ dẫn để cô được yên bản mệnh.
Đến năm 2001, cô chính thức đội lệnh xin làm việc Thánh, được nhà Ngài dạy cho quyền phép để cứu dân độ thế. Khi cô bắt đầu làm việc Thánh cô được dân thôn bản hạ cũng như chính quyền địa phương có phần thắc mắc nhưng không phản đối gay gắt, quyết liệt. Cô luôn là người gương mẫu đi đầu trong việc báo các xin phép chính quyền địa phương trong những công việc nhà Thánh, giữ cho mọi thứ được hài hòa. Chính vì vậy, cô luôn nhận được sự hoan hỷ, ủng hộ từ các cấp lãnh đạo địa phương. Nhờ ơn Tiên Thánh, cô lại được gia đình chồng ủng hộ và hiểu cho cô để cô cùng chồng chuyển về ở trên mảnh đất thờ phụng của bà ngoại để lại. Cô Lê Thu Hà là người cháu gái duy nhất nối nghiệp phụng sự tiên cung tiên Thánh, đời nối đời thờ Thánh thờ Mẫu trên mảnh đất của các cụ ngoại. Cô có 3 người con, cả ba đều có trí học hành, đều viết tiếp ước mơ vẫn còn đang dang dở của cô, con gái đầu và con trai út của cô đều học hành đỗ đạt đi du học nước ngoài và có định hướng của riêng mình. Cô Hà chia sẻ cả tuổi trẻ của cô vất vả cho đến ngày hôm nay nhìn thấy các con đỗ đạt đó là niềm vui và là trái ngọt quý giá nhất mà Tiên Thánh đã gửi gắm lại cho cô. Cô luôn nguyện một lòng phụng sự Thánh trọn đời trọn đạo.
Cô được chọn là đồng thầy hầu lễ khai hội Phủ Dầy 4 năm liên tiếp vào ngày mùng 1 tháng 3 hàng năm. Cô đã phụng sự bản điện Phúc Linh Từ (Phật Thánh Tiên) được 17 năm, đó là quãng thời gian cô hết lòng phụng sự Thánh và tham gia nhiều công tác an sinh xã hội tại địa phương. Mẹ cô cũng chính là người căn cao số nặng cũng chịu bao khổ hành của nhà Ngài để rồi bà cũng là người nối nghiệp bà ngoại ra làm việc Thánh. Năm nay bà đã 70 tuổi nhưng vẫn được Phật Thánh độ cho sức khỏe để phụng sự nhà Ngài tại Hà Giang. Giống mẹ ở căn số nặng, cô Hà đội lệnh đức vua cha Trần triều, với chính cung thờ vua cha Đức Thánh Trần. Đức Thánh Trần tên thật là Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Chính sử Việt Nam còn ghi rõ về gia thế và công lao của Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương đối với công cuộc đánh giặc ngoại xâm, bảo vệ bờ cõi; Ngài là vị tướng tài ba của Việt Nam và thế giới, văn võ song toàn, tinh anh kiệt xuất là người có công lớn nhất triều Trần trong ba lần đánh bại quân Mông Nguyên. Trong tâm thức dân gian, Ngài là vị Thánh bảo quốc, an dân, trừ yêu, dẹp loạn, cứu độ chúng sinh lầm than, cơ cực. Cô Hà tâm niệm bản thân mình là người được cha sai mẹ cắt làm việc Thánh cứu độ trần gian cô luôn hết lòng cứu chữa cho bách gia trăm họ mà không có một mong cầu gì hơn là những người đang trong vòng cơ hành của nhà Ngài được nhẹ cung nhẹ mệnh, được ăn trở xuống uống trở vào đó chính là niềm hoan hỷ lớn nhất của cô. Là người cũng từng bị bề trên cơ hành khổ sai, cô hiểu và chia sẻ với hết thảy những đồng tân lính mới vì chưa hiểu đạo, chưa biết đến quyền uy của nhà Ngài mà còn đang vất vả. Giúp được ai là cô luôn sẵn lòng giúp đỡ mà không hề suy tính gì. Và đó cũng chính là Tâm Trí Thành lớn nhất của người con phụng sự Thánh ngót nghét 20 năm qua.
Tối 23/6/2018, tại Nhà hát chèo Kim Mã (Hà Nội) đã diễn ra Diễn xướng “Nghi lễ chầu văn” đồng bằng Bắc bộ lần thứ V, cô vinh dự cùng 6 thanh đồng cùng tham gia Diễn xướng, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao đời sống tinh thần, cũng là dịp để công chúng có một cách nhìn đúng về loại hình nghệ thuật đa ngành, hội tụ nhiều giá trị khác nhau này. Đây là sự kiện nhằm vinh danh các nghệ nhân dân gian hát Văn, các thanh đồng đã có công nắm giữ, bảo tồn và phát huy văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Một mục tiêu khác quan trọng không kém của liên hoan, là góp phần định hướng cho hình thức trình diễn nghệ thuật mang màu sắc tâm linh đang có dấu hiệu biến tướng trong xã hội hiện nay.
Ngày 30/6/2018, tại nhà hát Đài tiếng nói Việt Nam VOV, cô Lê Thu Hà vinh dự nhận được bằng khen Nhà hoạt động bảo tồn và phát triển di sản văn hóa Tâm Tài Đất Việt.
Hy vọng trong những cung đường tiếp theo đồng thầy Lê Thu Hà là người kế thừa xuất sắc nhất nghiệp sự phụng Thánh của tổ tiên để lại. Và cũng là người con Thánh ngoan đạo, trọng đạo được hết thảy các con nhang đệ tử, các đồng thầy, các bạn đồng kính yêu.
Xuân Huy
