Thời gian lễ hội được tổ chức từ ngày mùng 1 đến mùng 3 tháng 5 âm lịch hàng năm - Ảnh: Diệp Thuần
Quyết định nêu rõ 7 di sản văn hóa phi vật thể được bổ sung vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia Bao gồm Lễ hội Đền Chiêu Trưng (ở 4 xã: Thạch Bàn và Thạch Hải - huyện Thạch Hà; Mai Phụ và Thạch Kim - huyện Lộc Hà) của Hà Tĩnh; Lễ hội Nàng Hai của người Tày (tỉnh Cao Bằng); Lễ hội Đền Lảnh Giang (tỉnh Hà Nam); Lễ hội Katê của người Chăm (tỉnh Ninh Thuận); Nghệ thuật làm gốm của người Chăm làng Bàu Trúc (tỉnh Ninh Thuận); Lễ hội Trò Chiềng (Thanh Hóa); Lễ Hát múa ăn mừng dưới cây Bông của người Thái (Như Thanh, Thanh Hóa).
Đền thờ Lê Khôi – Chiêu Trưng Đại Vương được dựng lên trải qua bao thế sự trầm luân, ngôi đền vẫn vững vàng sừng sững, uy nghi nhìn ra biển Đông. Tuy đã được trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ được cốt cách, dáng vẻ ban đầu.
Lễ hội Đền Chiêu Trưng Đại vương Lê Khôi được tổ chức nhằm tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn công lao to lớn của Chiêu Trưng Đại Vương Lê Khôi, một vị tướng tài ba của dân tộc, người có công lớn giúp vua Lê đánh giặc giữ nước, thông qua đó, tuyên truyền, giáo dục tinh thần yêu nước, truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta. Đồng thời, góp phần duy trì lễ hội truyền thống của địa phương, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể của quê hương.
Được biết, Lễ hội Đền Chiêu Trưng Lê Khôi được tổ chức với phần chính lễ tại Đền Chiêu Trưng trên ngọn Long Ngâm, núi Nam Giới (Đền chính) bao gồm phần lễ và phần hội. Phần lễ bao gồm lễ sái tạo, khai lễ, lễ rước và lễ giỗ. Trước khi diễn ra phần chính lễ ở Đền chính thì tại hai đền vọng là Đền Đông Phương (xã Thạch Kim) và Đền Mai Lâm (xã Mai Phụ - huyện Lộc Hà) đều tổ chức lễ rước thần trên sông Cửa Sót, từ cảng Cửa Sót xuống cửa Đền chính Long Ngâm. Sau khi tiến hành xong lễ giỗ, Ban nghi lễ tổ chức rước kiệu về các đền vọng và tiến hành tổ chức lễ kỵ Chiêu Trưng Đại Vương Lê Khôi tại các đền. Phần hội thường được tổ chức gắn liền với một số hoạt động văn hóa, thể thao của hai huyện Thạch Hà và Lộc Hà.
Diệp Thuần
