Lễ hội đền Bảo Hà được tổ chức từ ngày 26/8 đến 27/8 (tức 16 và 17/7 năm Mậu Tuất)
Lễ hội truyền thống đền Bảo Hà được tổ chức hằng năm nhằm tưởng nhớ công lao của danh tướng Hoàng Bảy - người có công đánh giặc phương Bắc, bảo vệ bờ cõi và cửa ải đất nước vào cuối triều Lê (1740 - 1786). Qua đó, phát huy truyền thống uống nước nhớ nguồn, khơi dậy lòng tự hào dân tộc của các thế hệ sau. Lễ hội cũng là dịp giới thiệu với du khách về nét đẹp văn hóa các dân tộc địa phương, quảng bá về tiềm năng thế mạnh, thu hút đầu tư vào du lịch văn hóa tâm linh ở Bảo Hà, Bảo Yên nói riêng và Lào Cai nói chung.
Lễ hội truyền thống đền Bảo Hà năm nay sẽ được tổ chức với quy mô cấp huyện với chuỗi các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao. Ngày 15/7 âm lịch tổ chức lễ cầu an và thả đèn hoa đăng tri ân các bậc thánh nhân và vong linh các Anh hùng liệt sỹ, đêm ngày 16/7 âm lịch là chương trình nghệ thuật chào mừng lễ hội với sự tham gia của các nghệ sỹ đến từ Trung ương, các nghệ dân dân gian của địa phương, sáng ngày 17/7 âm lịch sẽ diễn ra các hoạt động chính thức của Lễ hội.
Ngoài ra, năm nay Ban tổ chức còn bố trí 12 gian hàng trưng bày các sản vật đặc sản của địa phương, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, sản phẩm tiểu thủ công nghiệp của huyện, tổ chức các trò chơi dân gian như ném còn, nhảy bao bố, kéo co, đẩy gậy… tổ chức không gian trưng bày sinh vật cảnh, đồ lưu niệm nhằm giới thiệu sâu rộng những đặc trưng văn hóa của huyện Bảo Yên tới đông đảo du khách thập phương đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của Lễ hội đền Bảo Hà di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Lễ hội đền Bảo Hà tổ chức trang trọng về nghi lễ, đa dạng, phong phú về phần hội, nội dung thiết thực, phù hợp tiêu biểu đậm nét văn hóa địa phương, ngoài ra phải bảo đảm yêu cầu an toàn và tiết kiệm.
Để lễ hội Đền Bảo Hà diễn ra trang nghiêm, an toàn, UBND huyện Bảo Yên đã chỉ đạo Ban Quản lý di tích Đền Bảo Hà kiểm ra, rà soát, sửa chữa, bổ sung hiện vật và hạng mục tại di tích và các hạng mục liên quan phục vụ lễ hội, phối hợp giải tỏa các hàng quán lấn chiếm hành lang, sân bãi thuộc di tích. Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan đề xuất phương án sửa chữa, nâng cấp, xây dựng một số hạng mục thiết yếu phục vụ lễ hội. Để bảo đảm an toàn cho du khách tham gia lễ hội, huyện Bảo Yên sẽ triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo an ninh trật tự và an toàn giao thông.
Tượng thờ ông Hoàng Bảy trong đền Bảo Hà. Ảnh Tiến Dũng
Được biết, đền Bảo Hà được xây dựng vào cuối đời Lê Cảnh Hưng, thờ danh tướng Nguyễn Hoàng Bảy, người có công bảo vệ và xây dựng Tổ quốc ở cửa ải Lào Cai. Vào cuối triều Lê (1740 - 1786), các châu: Thuỷ Vĩ, Văn Bàn và nhiều nơi khác thuộc phủ Quy Hoá luôn bị giặc tràn sang cướp phá. Trước tình hình đó, triều đình cử danh tướng họ Nguyễn đưa đội quân tiến dọc sông Hồng đánh đuổi bọn giặc, giải phóng Khau Bàn và xây dựng Bảo Hà thành căn cứ lớn.
Phóng viên Tạp chí điện tử Văn hiến Việt Nam chụp ảnh kỷ niệm tại đền ông Hoàng Bảy - Đền Bảo Hà. Ảnh Tấn Đắc
Tại đây, danh tướng Hoàng Bảy đã tổ chức các thổ ty, tù trưởng luyện tập binh sỹ, sau đó thống lĩnh quân thủy và quân bộ tiến đánh giặc ở Lào Cai, giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hoá (Yên Bái, Lào Cai ngày nay). Trong một trận đánh không cân sức với quân giặc, danh tướng Hoàng Bảy đã anh dũng hy sinh. Giặc bỏ xác ông xuống sông Hồng. Xác ông trôi đến Bảo Hà, nhân dân trong vùng vớt xác ông lên chôn cất và lập đền thờ.
Để ghi nhớ công lao của ông, các vua Minh Mạng, Thiệu Trị (triều Nguyễn) đã tặng ông danh hiệu "Trấn an hiển liệt" và đền thờ ông được các vua triều Nguyễn cấp sắc phong là "Thần vệ quốc". Còn đồng bào các dân tộc địa phương thì tôn thờ ông là vị thần. Ông đi vào cõi tâm linh, ngày giỗ chính là 17/7 âm lịch và hiện thân trong các lễ hội xuống đồng vào ngày Thìn tháng Giêng hằng năm của đồng bào các dân tộc nơi đây.
Lê Hoàn
