HTX Vĩnh Thành: Giữ hồn quê, dựng mô hình nông nghiệp kiểu mới

Không chỉ là một mô hình kinh tế kiểu mới, HTX còn là biểu tượng của lòng yêu quê, của khát vọng gìn giữ và lan tỏa bản sắc nông thôn trong một giai đoạn nhiều thay đổi về địa giới, tổ chức quản lý và cơ cấu kinh tế.

Giữ tên làng, giữ hồn quê 

Tại xã Vĩnh Thành - một vùng quê thuần nông của huyện Yên Thành, nơi được mệnh danh là "vựa lúa của xứ Nghệ", việc sáp nhập địa giới hành chính đang được triển khai. Và trong hoàn cảnh ấy, những người dân nơi đây đã có một cách giữ lại tên quê hương rất riêng: thành lập một hợp tác xã mang tên "Vĩnh Thành".

Theo ông Phạm Trọng Khang - Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc HTX Vĩnh Thành, đây không chỉ là tên gọi pháp lý, mà là một biểu tượng văn hóa và tinh thần: “Chúng tôi muốn cái tên Vĩnh Thành không chỉ còn lại trong ký ức, mà phải sống động trong từng sản phẩm, từng mùa vụ, từng người dân. Đó là cách chúng tôi giữ lại hồn quê giữa dòng chảy hiện đại hóa.”

HTX đặt trụ sở tại xóm Vĩnh Tháp - nơi từng vinh dự được đón Bác Hồ về thăm trong giai đoạn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu thời kỳ đầu. Việc đặt trụ sở tại đây như một cách để kết nối quá khứ hào hùng với hiện tại và tương lai phát triển, giữ lấy những gì thiêng liêng của vùng đất này trong quá trình chuyển mình.

Trên cơ sở khảo sát điều kiện tự nhiên - đất đai - nguồn nước của vùng bán sơn địa Vĩnh Thành, HTX đã chọn nuôi ốc bươu đen làm hướng đi chủ lực. Đây là loại thủy sản bản địa có giá trị dinh dưỡng cao, đang được người tiêu dùng ưa chuộng vì sự an toàn, lành tính và dễ chế biến.

Không chọn những mô hình chạy theo phong trào, HTX đã thận trọng xây dựng vùng nuôi theo quy trình kỹ thuật khép kín: Diện tích mặt nước hơn 200.000m² được quy hoạch bài bản, đảm bảo nguồn nước tự nhiên, lưu thông và sạch; Sử dụng giống ốc chất lượng cao, có sức đề kháng tốt và tốc độ sinh trưởng ổn định; Tuyệt đối không sử dụng hóa chất, đảm bảo các tiêu chí nông nghiệp an toàn; Áp dụng các kỹ thuật nuôi tiên tiến từ khâu ươm giống, nuôi dưỡng, đến thu hoạch, đảm bảo chất lượng thương phẩm đồng đều.

Đẩy mạnh các nội dung quan trọng để mở rộng hệ thống tiêu thụ tại các chợ đầu mối, nhà hàng, bếp ăn tập thể và chuỗi thực phẩm sạch. HTX cũng đang làm việc với các đơn vị bao tiêu để tiến tới ký kết hợp đồng sản xuất - tiêu thụ ổn định theo mô hình chuỗi liên kết.

Gắn sản xuất với du lịch và giáo dục trải nghiệm

Một điểm đặc biệt trong chiến lược phát triển của HTX Vĩnh Thành là tầm nhìn vượt khỏi giới hạn “sản xuất đơn thuần”. Thay vì chỉ nuôi và bán ốc, HTX đã bắt tay vào xây dựng mô hình đa giá trị: kết hợp giữa nông nghiệp, giáo dục, du lịch và văn hóa cộng đồng.

Cụ thể, HTX thiết kế các tour trải nghiệm cho học sinh, sinh viên, khách du lịch trong và ngoài tỉnh. Tại đây, du khách được tìm hiểu quy trình nuôi ốc sạch, được tham gia thu hoạch, chế biến, và thưởng thức các món ăn từ ốc theo phong cách dân dã. Những hoạt động này không chỉ tăng thêm thu nhập, mà còn góp phần giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, bảo tồn giống bản địa và gìn giữ nghề truyền thống.

Bên cạnh đó, HTX còn hướng đến xây dựng các khu trải nghiệm nông thôn - sinh thái - văn hóa, nơi tổ chức hội trại học đường, hoạt động ngoại khóa, lễ hội ẩm thực địa phương và các hoạt động cộng đồng mang đậm bản sắc Nghệ An. “Chúng tôi muốn mỗi đứa trẻ sinh ra ở Vĩnh Thành đều tự hào vì quê hương mình có những giá trị độc đáo, từ con ốc nhỏ đến câu chuyện lớn về gìn giữ tên xã, phát triển nông nghiệp sạch và lan tỏa tri thức,” ông Khang chia sẻ thêm.

Cách làm bài bản của HTX Vĩnh Thành

Một trong những thách thức lớn nhất của các HTX hiện nay là xây dựng được chuỗi liên kết bền vững từ sản xuất đến tiêu thụ. HTX Vĩnh Thành đã và đang từng bước thực hiện điều đó bằng cách: Xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài với các cơ sở chế biến, đơn vị phân phối thực phẩm an toàn; Chủ động kết nối thương lái, doanh nghiệp và hệ thống siêu thị, mở rộng thị trường theo hướng minh bạch - truy xuất nguồn gốc; Đầu tư nâng cấp bao bì, nhãn mác, truyền thông và định vị thương hiệu sản phẩm ốc bươu đen Vĩnh Thành.

Không chỉ lo đầu ra, HTX còn chú trọng đến quản trị nội bộ, đào tạo đội ngũ cán bộ trẻ, đổi mới phương pháp quản lý tài chính và ứng dụng công nghệ số trong kiểm soát quy trình sản xuất. Đây là điểm nổi bật trong bối cảnh nhiều HTX vẫn vận hành theo mô hình cũ, thiếu sự cập nhật và đổi mới.

“Nhiều bạn trẻ từng nghĩ nông nghiệp là cực nhọc, lạc hậu. Nhưng khi họ đến đây, thấy HTX hoạt động bài bản, đầu ra ổn định, đời sống nâng lên, họ bắt đầu thay đổi suy nghĩ. Chúng tôi đang cố gắng tạo môi trường để thanh niên thấy quê hương là nơi đáng sống, đáng làm việc, đáng gắn bó lâu dài,” ông Khang tâm sự.

Tên xã có thể thay đổi, bản đồ hành chính có thể cập nhật, nhưng tình yêu quê hương thì không thể xóa nhòa. Và với những người con đất Nghệ, HTX Vĩnh Thành chính là minh chứng sống động cho một cách làm nông nghiệp hiện đại mà không đánh mất cội nguồn - vừa phát triển kinh tế, vừa nuôi dưỡng hồn quê.