Ông Hoàng Tuấn Anh, Bộ trưởng Bộ VHTTDL; ông Nguyễn Thái Bình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ; bà Katherine Muller – Marine, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam đã đến dự Lễ đón nhận Bằng di sản tư liệu Châu bản triều Nguyễn thuộc Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á– Thái Bình Dương.
Châu bản triều Nguyễn là các tài liệu hành chính hình thành trong hoạt động quản lý nhà nước của triều Nguyễn (1802-1945), bao gồm các văn bản do các Hoàng đế ban hành, văn bản do các cơ quan trong hệ thống chính quyền đệ trình lên Hoàng đế phê duyệt bằng mực son và một số văn kiện ngoại giao. Châu bản là các tài liệu gốc, duy nhất có bút tích phê duyệt của các Hoàng đế triều Nguyễn với các hình thức ngự phê phong phú và độc đáo như: Châu điểm, Châu phê, Châu khuyên, Châu mạt, Châu sổ…
Ông Nguyễn Thái Bình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, Châu bản là nguồn tài liệu vô cùng quý giá, có độ tin cậy cao trong đó lưu bút tích phê duyệt của các Hoàng đế triều Nguyễn. Đây là khối tài liệu hành chính duy nhất còn lưu giữ được của một vương triều phong kiến ở Việt Nam. Châu bản chứa đựng nhiều thông tin phong phú, phản ánh toàn bộ lịch sử, đời sống kinh tế xã hội, con người ở Việt Nam thế kỷ 19 và nửa đầu thế kỷ 20 cũng như mối quan hệ bang giao của triều Nguyễn với nhiều quốc gia trên thế giới. Châu bản không chỉ là di sản chứa đựng các sự kiện lịch sử có giá trị mà còn là minh chứng về chủ quyền biển đảo, luận chứng chắc chắn, cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam.
Với những giá trị to lớn đó và đáp ứng được đầy đủ các tiêu chí về hình thức, nội dung như: tính độc đáo, xác thực, tầm ảnh hưởng khu vực và quốc tế… Châu bản triều Nguyễn đã chính thức được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thuộc chương trình Ký ức thế giới khu vực Châu Á-Thái Bình Dương tại Hội nghị toàn thể lần thứ 6 diên ra ngày 14/5/2014 (Quảng Châu, Trung Quốc).
Châu bản triều Nguyễn không chỉ có giá trị về mặt văn hóa, mà còn là bằng chứng lịch sử và pháp lý khẳng định chủ quyền Biển Đảo Việt Nam. Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Tuấn Anh nhấn mạnh: “Châu bản triều Nguyễn mang giá trị lịch sử vô giá về chủ quyền lãnh thổ, biên giới, biển đảo của đất nước ta, việc Châu bản triều Nguyễn được UNECO công nhận là di sản tư liệu thế giới càng làm tăng thêm giá trị của Châu bản triều Nguyễn trong việc khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa, Trường Sa”.
Bà Katherine Muller – Marine khẳng định: Châu bản triều Nguyễn là tư liệu lịch sử quý giá với Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Có thể khẳng định rằng, Châu bản triều Nguyễn là khối tài liệu hành chính duy nhất còn lưu giữ được của một vương triều phong kiến ở Việt Nam, có giá trị nổi bật về nội dung bởi những thông tin phong phú, phản ánh toàn bộ lịch sử, đời sống kinh tế xã hội, con người Việt Nam thời kỳ bấy giờ. Hơn thế nữa, Châu bản triều Nguyễn còn mang tính xác thực mạnh mẽ vì được ban hành và tiếp nhận, xử lý bởi chính các Hoàng đế triều Nguyễn.
Hiện tại, Châu bản triều Nguyễn được Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước tu bổ, phục chế gần như nguyên trạng. Đơn vị này cũng đóng sách, tạo mục lục cho Châu bản để dễ tìm kiếm. Hiện Cục đã tiến hành số hoá tư liệu này và phiên dịch, tóm tắt sang Tiếng Việt và Tiếng Anh nhằm tạo điều kiện cho độc giả, các nhà nghiên cứu trong nước và quốc tế dễ dàng tiếp cận.
