“Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ chọn TPHCM triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM để thực hiện thí điểm đúng vai trò, sứ mệnh của đầu tàu kinh tế, trong đó có nội dung khoa học, công nghệ hay khoa học công nghệ được cơ hội để thực hiện thí điểm tại TPHCM để rút kinh nghiệm chung cho cả nước.” - đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM khẳng định tại hội nghị ký kết chương trình phối hợp công tác giữa Ban cán sự Đảng Bộ Khoa học và Công nghệ và Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM giai đoạn 2024 - 2028 do Ban cán sự Đảng Bộ Khoa học và Công nghệ và Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM tổ chức vào chiều 2/3.
Hành động quyết liệt, có hiệu quả
Phát biểu luận tại hội nghị, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên cho rằng, việc Ban Cán sự Đảng Bộ Khoa học và Công nghệ và Thành ủy TPHCM thực hiện ký kết chương trình phối hợp này nhằm thực hiện Nghị quyết 24 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Kết luận 14 của Bộ Chính trị về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung và Kết luận 69 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI về phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Nên, với tư cách là tổ chức đảng, Ban Cán sự Đảng Bộ Khoa học và Công nghệ đã trực tiếp và chủ động ký kết chương trình phối hợp hành động với Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM. Bên cạnh đó, triển khai các nghị định, chương trình hành động của Chính phủ, với tư cách là thành viên Chính phủ, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ và UBND TPHCM. “Đây là việc làm rất đúng nguyên tắc Đảng, đúng phương thức lãnh đạo của Đảng, đúng tinh thần trách nhiệm và đúng vai để thực hiện các nghị quyết của Bộ Chính trị, nghị quyết của Trung ương có liên quan đến phạm vi khoa học, công nghệ.”- đồng chí Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Nên, Nghị quyết 24 đề ra phát triển khoa học công nghệ, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, chuyển biến hành động, một số chuyển đổi, một số trở thành động lực chủ yếu cho tăng trưởng kinh tế của vùng, tăng trưởng kinh tế vùng. Bên cạnh đó, hình thành trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế; nâng cao hiệu quả của các khu công nghệ cao; khu công nghiệp đổi mới sáng tạo trí tuệ nhân tạo của TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai tập trung phát triển hạ tầng công nghệ thông tin thông minh, xây dựng hạ tầng số, kết nối hiệu quả các sàn giao dịch công nghệ quốc gia tại TPHCM…
Còn Nghị quyết 98 dành riêng Điều 8 về quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, trong đó có 56 vấn đề cụ thể. Đây là lối mở, cánh cửa mở để cho chúng ta đi. “Nếu TPHCM đi để làm sứ mệnh của mình, đóng góp cho nền kinh tế, cho đào tạo, để phát triển thì Bộ Khoa học, công nghệ thực hiện sứ mệnh và đây là cơ hội để thử nghiệm những vấn đề vướng mắc thời gian qua, kể cả những cơ chế chính sách.” - đồng chí Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh. Đồng chí khẳng định, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ chọn TPHCM để thực hiện thí điểm đúng vai trò, sứ mệnh của đầu tàu kinh tế, trong đó có nội dung khoa học, công nghệ hay khoa học công nghệ được cơ hội để thực hiện thí điểm tại TPHCM để rút kinh nghiệm chung cho cả nước.
Theo đồng chí Nguyễn Văn Nên, việc phối hợp nhằm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ nêu trên. Đây là cơ hội để hành động, xây dựng TP thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển trong giai đoạn mới. Và là cơ hội thử nghiệm tháo gỡ các vướng mắc về phát triển khoa học công nghệ của TP.
Sẵn sàng phân cấp, phân quyền khi đáp ứng đủ điều kiện cần có
Trước đó, phát biểu tham luận tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định cho hay, trong những năm qua, vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã nhiều lần được khẳng định trong các Văn kiện Đại hội của Đảng và được thể hiện xuyên suốt trong các mục tiêu của Kế hoạch hành động quốc gia cũng như kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh, thành phố trong cả nước.
TPHCM là địa phương có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại của đất nước với những tiềm năng, lợi thế vượt trội. Đây cũng là trung tâm đổi mới, năng động, sáng tạo hàng đầu của cả nước về phát triển kinh tế, công nghiệp, du lịch, dịch vụ, khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo.
"Hơn lúc nào hết chúng ta có đầy đủ những căn cứ pháp lý thuận lợi để Bộ Khoa học và Công nghệ và TPHCM mạnh dạn thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù trong quản lý hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo góp phần trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội TPHCM nhanh và bền vững nói riêng, vùng Đông Nam Bộ, vùng Kinh tế trọng điểm Phía Nam, cả nước nói chung" - Thứ trưởng Lê Xuân Định nhấn mạnh.
Đồng chí đề nghị các đơn vị chức năng chuyên môn của Bộ Khoa học và Công nghệ cần phối hợp chặt chẽ, kịp thời với Sở Khoa học và Công nghệ TP tích cực, khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai các nhiệm vụ cụ thể theo nội dung Chương trình phối hợp công tác đã và đang được ký kết. Phải xem đây là cơ hội để ngành Khoa học và Công nghệ thí điểm một số cơ chế, chính sách chưa từng có trong tiền lệ, bứt phá một số “điểm nghẽn” trong công tác quản lý để có báo cáo, đánh giá hiệu quả, tác động báo cáo Chính phủ xem xét, cho phép nhân rộng mô hình cả nước. Đồng thời, yêu cầu Sở Khoa học và Công nghệ TP chủ động nghiên cứu, tham mưu, đề xuất các cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của TP để triển khai hiệu quả các nhiệm vụ được giao.
Phát biểu tại hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, trong bối cảnh diễn biến phức tạp, khó đoán định của thế giới hiện đại, cùng với tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ngành khoa học và công nghệ đang nỗ lực vận động không ngừng trên mọi phương diện để kịp thời đáp ứng nhiệm vụ đòn bẩy, góp phần thúc đẩy nền kinh tế truyền thống chuyển đổi mạnh mẽ với sự tham gia của kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo.
Theo đồng chí Huỳnh Thành Đạt, chương trình ký kết nhằm hướng đến chung một mục đích, một tầm nhìn, đó là sự phát triển của TPHCM. Qua đó, để xây dựng TPHCM trở thành một TP văn minh, hiện đại, nghĩa tình; một trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam mà còn là niềm tự hào, là cửa ngõ quan trọng của cả nước kết nối với khu vực và thế giới. Đồng chí Huỳnh Thành Đạt khẳng định, Ban Cán sự Đảng Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ đồng hành cùng TPHCM triển khai hiệu quả Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội khóa XV về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.
Theo đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Khoa học và công nghệ vốn là lĩnh vực khó quản lý, nhưng không có nghĩa là không có cách giải quyết. Do vậy, Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội không chỉ là cơ hội cho TPHCM, mà còn là cho ngành Khoa học và Công nghệ để thử nghiệm các chính sách của Bộ, của ngành.
Trên tinh thần đó, đồng chí Huỳnh Thành Đạt khẳng định, Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tích cực, chủ động tham mưu với Chính phủ tạo môi trường và điều kiện cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo theo đề xuất thực tiễn của TP, sẵn sàng phân cấp, phân quyền khi đáp ứng đủ điều kiện cần có, từ đó, động viên đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ kiên trì theo đuổi giấc mơ lớn và niềm đam mê khoa học, vượt lên các khó khăn, thách thức để tạo ra nhiều thành quả khoa học và công nghệ thiết thực, mang lại lợi ích cho đất nước, người dân và xã hội, đóng góp cho kho tàng tri thức của nhân loại.
