Chùa Ngọa Cương ban đầu được xây dựng đơn sơ từ tre nứa, mãi đến năm 1860 chùa mới được người dân nơi đây góp công xây dựng lại bằng gạch. Và từ đó đến nay chùa Ngoạ Cương là nơi người dân tìm đến gửi gắm khát vọng tâm linh.
Chùa Ngoạ Cương không có kiến trúc đồ sộ như nhiều ngôi chùa khác, tuy nhiên chùa có kiến trúc và lối xây dựng đặc biệt kiên cố với những bức tường dày, có nơi độ dày lên đến 1 mét. Từ ngoài vào sẽ thấy cổng chùa được xây dựng với hai phần thân và lầu, mái cổng được uốn cong và được đắp hình rồng, phượng. Bên trong mái chùa Ngọa Cương hình vòm, phía bên trong được điêu khắc nhiều họa tiết bắt mắt. Chùa Ngọa Cương có khuôn viên rộng được bao bọc bởi tường rào xung quanh. Trong thời gian sau này, chùa Ngọa Cương tiếp tục được tôn tạo, ở lối lên chùa là hai con rồng được xây phủ sơn vàng uy nghi ở hai bên, các bậc tam cấp lên chùa được lát gạch đẹp mắt, cùng nhiều cây cảnh được trồng tạo nên một khuôn viên rất thoáng mát.
Tổng thể ngôi của chùa Ngọa Cương
Trong những năm tháng chiến tranh, chùa Ngọa Cương là một nơi gắn với cách mạng. Những phong trào cách mạng được nhen nhóm từ đầy và lan rộng ra hòa chung cùng tinh thần cách mạng của mảnh đất Quảng Bình. Rồi đến những năm kháng chiến chống Mỹ chùa trở thành nơi bị đế quốc đánh phá ác liệt do nằm ở vị trí địa lý chiến lược. Với những chiến công thầm lặng, chùa Ngọa Cương được xếp vào di tích cấp tỉnh năm 2003.
Chùa Ngọa Cương ngày nay đã trở thành điểm du lịch cho nhiều du khách đến vãn cảnh, cũng như gửi gắm những ước nguyện tâm linh và tìm những phút giây thoải mái, tự tại nhất khi đến tham quan.