Cái tên bánh bác ra đời từ chính những công đoạn quan trọng để làm ra bánh. Cụ Đỗ Phú Thủ (74 tuổi) - một trong những nghệ nhân làm bánh bác lâu đời nhất của làng cho biết, để làm ra một chiếc bánh bác thì “bác bánh” là công đoạn quan trọng nhất. Ở đó, người làm phải lật giở bột nếp trên chảo mỡ nóng…. bằng tay không.
... đến đặc sản quà quê
Tiếp chúng tôi ở đình làng Giang Xá, ông Nguyễn Tiến Sơn (62 tuổi) người đã có nhiều năm trong Ban bộ lễ của làng cho biết: Bánh bác có từ bao giờ đến nay không ai nhớ được. Nhưng từ khi ông 10 tuổi, hễ vào ngày 12/9 âm lịch hàng năm (được coi là ngày sinh của vua Lý Nam Đế và ngày xôi mới), gia đình ông và tất thảy hộ dân trong làng lại rậm rịch chuẩn bị gạo nếp, đỗ xanh, gấc chín để làm bánh bác mang ra đình tế lễ. Dù đời sống của người dân có giai đoạn còn khó khăn, nhưng gia đình nào cũng cố gắng chuẩn bị cho được một mâm lễ tế trọng thị mà ở đó, bánh bác là món lễ không thể thiếu.
Nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức của các tầng lớp Nhân dân, ngày nay, bánh bác được làm khá phổ biến, thay vì chỉ làm vào những dịp lễ, Tết. Tại làng Giang Xá hiện có khoảng 10 hộ sản xuất bánh bác hàng ngày để cung cấp cho thị trường. Anh Đỗ Phú Cường, một trong những người làm bánh bác để bán hàng ngày cho biết: Hiện, mỗi ngày gia đình anh làm 30 “tày” bánh (khoảng 300 chiếc bánh) để cung ứng cho thị trường. Việc tiêu thụ chủ yếu là bày bán tại nhà và nhận làm cho khách đặt. Việc làm bánh bác ngày nay cũng không còn mất nhiều thời gian như trước kia do người dân chuyển sang dùng các loại bếp từ, chảo chống dính cho công đoạn “bác bánh”. Để giữ được hương vị thơm ngon của loại bánh bác nổi tiếng này, anh Cường cũng như nhiều hộ làm bánh bác vẫn rất cẩn thận trong từng công đoạn, nhất là chọn nguyên liệu. Đáng chú ý, do không sử dụng chất bảo quản nên bánh bác chỉ giữ được lâu nhất là hai ngày.
Ngày nay, bánh bác vẫn được nhiều người làng Giang Xá sử dụng để cung tiến trong những ngày lễ, Tết. Người dân khắp nơi cũng có thể chọn mua về làm quà. Trải qua hàng trăm năm, đến nay bánh bác vẫn giữ được hương vị và vẻ đẹp ấn tượng, trở thành một đặc sản không lẫn với bất cứ thứ quà quê nào được tạo nên nhờ sức sáng tạo, đôi bàn tay khéo léo của người dân trên mảnh đất Kinh kỳ.
(Theo kinhtedothi.vn)