Tháng Tám âm lịch, mùa hội Kiếp Bạc, mùa người dân cả nước hành hương về đất thiêng tưởng nhớ Đức Thánh Trần - vị Quốc công Tiết chế, nhà quân sự thiên tài của dân tộc. Cách đây hơn bảy thế kỷ, từ vùng sông nước Kiếp Bạc, Hưng Đạo Đại vương đã cùng quân dân Đại Việt ba lần đánh tan vó ngựa Nguyên – Mông, giữ yên bờ cõi, mở ra một thời đại huy hoàng trong lịch sử.
Năm nay, lễ tưởng niệm được tổ chức tại khu di tích Kiếp Bạc, phường Trần Hưng Đạo, thành phố Hải Phòng, gắn liền với Lễ hội mùa Thu Côn Sơn – Kiếp Bạc 2025 quy mô lớn nhất từ trước tới nay. Không chỉ là nghi thức tôn vinh tiền nhân, đây còn là dịp để Hải Phòng khẳng định vai trò trung tâm vùng di sản nơi văn hóa, lịch sử hòa cùng nhịp phát triển hiện đại.
Khí phách sông Lục Đầu - Bản anh hùng ca của lòng dân
Tối 12/10/2025, trong không gian trang nghiêm của đền Kiếp Bạc, tiếng trống khai lễ vang lên từ tay Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn như lời hiệu triệu vọng về từ nghìn xưa. Hàng vạn người dân và du khách cùng hướng về ban thờ Thánh Trần, lặng nghe đồng chí Lê Ngọc Châu – Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng, Trưởng ban tổ chức lễ hội bài phát biểu tưởng niệm 725 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo và Khai hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc. Những nghi lễ truyền thống từ dâng hương, rước văn tế, rước kiệu được tái hiện trang trọng, hòa quyện trong tiếng trống hội, tiếng chiêng rền, tiếng nhạc lễ vang vọng khắp vùng Kiếp Bạc.
Cao trào của buổi lễ là diễn xướng “Hội quân trên sông Lục Đầu” nơi hơn 5.000 người dân, 50 thuyền rước, 400 võ sinh và 100 tiêu binh cùng tái hiện khí thế hội quân năm xưa. Dòng sông Lục Đầu sáng rực ánh đuốc, rộn tiếng hò reo, tiếng trống trận; từng mái chèo, từng dáng quân sĩ khắc vào đêm một trường đoạn bi tráng của lịch sử, được kể lại bằng nhịp tim của người Hải Phòng hôm nay.
Ngay sau đó, chương trình nghệ thuật “Hải Phòng – Tinh hoa miền di sản” đưa khán giả đi qua những lớp sóng văn hóa từ khúc ca ra trận của quân dân nhà Trần đến hơi thở công nghiệp hiện đại của thành phố cảng. Mỗi tiết mục là một lát cắt của thời gian, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện thành dòng chảy liên tục của bản sắc.
Từ tiếng trống Kiếp Bạc đến khát vọng thành phố di sản
Suốt mùa lễ hội, từ đầu tháng Mười đến giữa tháng, khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc đón hơn 320.000 lượt khách. Dòng người hành hương lặng lẽ dâng nén hương thơm, cầu quốc thái dân an, gia đình bình yên. Không chỉ người Hải Phòng, mà du khách từ mọi miền đều về đây bởi trong tâm thức Việt, Đức Thánh Trần không chỉ là bậc anh hùng, mà còn là vị thần bảo quốc hộ dân, biểu tượng của lòng trung nghĩa.
Giữa dòng người ấy, có những cụ già tay lần tràng hạt, có những em nhỏ được cha mẹ dắt đi lễ Thánh, thế hệ nối tiếp thế hệ. Họ đến không chỉ để lễ bái, mà để được nghe, được kể, được sống trong niềm tự hào dân tộc, niềm tự hào mang tên Trần Hưng Đạo.
Điều đặc biệt là năm nay, Hải Phòng đã kể lại lịch sử bằng chính hơi thở của mình. Lễ tưởng niệm không chỉ dừng ở nghi lễ truyền thống, mà mở rộng thành một không gian văn hóa đa tầng, nơi tín ngưỡng hòa cùng các hoạt động du lịch, xúc tiến đầu tư, quảng bá sản phẩm OCOP và làng nghề. Mỗi gian hàng, mỗi món ẩm thực, mỗi tour du lịch đều mang dáng dấp của vùng đất cửa biển nơi con người sống giữa sóng gió mà vẫn giữ trọn cái tâm, cái nghĩa.
Và rồi, trong tiếng trống hội Kiếp Bạc dội về từ ngàn năm, người ta như nghe thấy lời nhắc của tiền nhân về đạo lý “khoan thư sức dân”, về tinh thần đoàn kết, về khát vọng độc lập, tự cường. Giữa nhịp sống hiện đại, lễ tưởng niệm Đức Thánh Trần không chỉ là một sự kiện văn hóa mà là một lời tri ân thiêng liêng, một cách để người Hải Phòng nói với quá khứ rằng:
“Chúng con vẫn còn đây - trên mảnh đất cha ông đã từng dựng cờ giữ nước/ Dòng Lục Đầu vẫn chảy, lòng người vẫn son.”
Từ lễ tưởng niệm linh thiêng ấy, Hải Phòng khẳng định một tầm vóc mới - thành phố di sản trong hành trình phát triển bền vững. Khi con người biết tri ân quá khứ, biết nâng niu giá trị văn hóa của cha ông, thì mọi bước đi về phía trước đều vững vàng hơn. Giữa khói hương Kiếp Bạc, giữa tiếng trống rền vang và sóng nước Lục Đầu cuộn chảy, Hải Phòng đang viết tiếp khúc tráng ca của Thánh Trần bằng chính hơi thở và nhịp sống của thời đại hôm nay.
