Là xã nằm ở phía Đông của huyện Vĩnh Linh, cách trung tâm huyện lỵ khoảng 14 km, toàn xã có 12 thôn. Người dân sống chủ yếu bằng nghề sản xuất nông nghiệp. Ngay sau khi nhận được văn bản hướng dẫn của cấp trên về chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Đảng bộ và nhân dân trong xã nhận thức được rằng đây là một chương trình mang tính đột phá để tạo ra bước chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển kinh tế cũng như nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.
Với tinh thần cao như thế, nhưng Đảng ủy, chính quyền xã cũng xác định được những khó khăn, vướng mắc mà mình đang gặp phải. Xã xác định muốn vượt qua khó khăn thực hiện các tiêu chí không thể trông chờ, ỷ lại mà phải phát huy tính tự lực tự cường, phát huy nội lực. Muốn vậy, phải lấy được sự đồng thuận cao của nhân dân. Xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, và sự sự tuyên truyền của các tổ chức, đoàn thể để nói rõ mục đích, ý nghĩa và lợi ích thiết thực về chủ trương xây dựng nông thôn mới cho cán bộ, nhân dân trong toàn xã. Các nội dung liên quan đến chương trình đều được đưa ra bàn bạc công khai và lấy ý kiến từ nhân dân. Từ đó người dân hiểu được ý nghĩa, mục đích của chương trình.
Từ nhận thức, họ đã đồng thuận và có những việc làm thiết thực như tham gia đóng góp tiền của, công sức vào làm đường giao thông, các công trình xây dựng… Ý Đảng hợp lòng dân nên chương trình được triển khai một cách thuận lợi.
Với thế mạnh sản xuất nông nghiệp, Vĩnh Kim đã lấy phát triển kinh tế làm khâu đột phá xây dựng nông thôn mới, từ đó làm nền tảng cho thực hiện các tiêu chí khác. Trong đó, ưu tiên phát triển nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thực hiện đổi thửa dồn điền, từng bước xoá bỏ tình trạng canh tác manh mún để thuận lợi cho việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, đầu tư áp dụng tiến bộ KHKT vào canh tác. Tận dụng lợi thế đất đỏ bazan với những hộ có diện tích đất nông nghiệp trên 0,5 ha được khuyến khích chuyển sang trồng cao su tiểu điền, hồ tiêu và trồng xen canh các loại cây ngắn ngày có giá trị kinh tế cao như ném, môn, lạc... Thường xuyên tận dụng tối đa khả năng canh tác của đất đai để xen canh, gối vụ các loại cây trồng khác nhau, đưa hệ số sử dụng đất lên 2,5 lần và đã có trên 60% diện tích đạt cánh đồng trên 50 triệu đồng/ha trở lên.
Trong chăn nuôi, địa phương đã chủ động khuyến khích người dân nuôi bò nhốt và cải tạo đàn bò theo hướng lai sind hoá. Muốn vậy cần khai thác đất đai trồng cỏ để chủ động nguồn thức ăn. Toàn xã đã có 250 - 300 con bò cái được thụ tinh góp phần cải tạo chất lượng đàn bò. Đối với hoạt động dịch vụ, là một xã thuần nông nên việc đầu tư phát triển, mở mang ngành nghề dịch vụ được địa phương quan tâm và tạo điều kiện. Có 655 gia đình có lao động tham gia phi nông nghiệp.
Trong quá trình thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia về nông thôn mới, xã tùy điều kiện để lựa chọn từng tiêu chí, tiêu chí nào dễ, ít tốn kinh phí thì làm trước, những tiêu chí phức tạp, có sự đầu tư lớn thì làm sau, phát huy sức mạnh của toàn dân, tránh tình trạng trông chờ, ỷ lại nguồn vốn của ngân sách nhà nước. Đồng thời, huy động sự tham gia tích cực của các tổ chức, đoàn thể. Nhờ cách làm này mà xã đã đạt được nhiều kết quả trong chương trình xây dựng nông thôn mới.
Theo thống kê của địa phương, từ năm 2011 - 2013, nhân dân đã tự nguyện hiến trên 92.000 m2 đất, 415 cây cao su từ 5 - 10 năm tuổi và hàng ngàn mét vuông đất sản xuất để mở rộng các trục đường liên thôn, liên xã; 48/54 km đường ra khu sản xuất với 11.000 ngày công lao động. Thực hiện đối ứng làm đường bê tông với tỷ lệ nhà nước 60% - nhân dân 40%, giá trị thành tiền đạt trên 2,1 tỷ đồng. Tiến hành nạo vét kênh mương với chiều dài 26 km, gia cố, bảo trì 21 đập thuỷ lợi lớn, nhỏ đảm bảo nguồn nước tưới phục vụ sản xuất cho 56 ha lúa bằng 100% nguồn vốn đóng góp của nhân dân.
Tính chung trong 3 năm triển khai xây dựng nông thôn mới, xã Vĩnh Kim đã phối hợp, lồng ghép và huy động nguồn lực địa phương tổng kinh phí đạt trên 83 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn nhân dân đóng góp đạt trên 19,8 tỷ đồng.
Hiện tại, 100% đường xã, liên xã, đường liên thôn được nhựa hoá, bê tông hoá. Toàn xã có 95% nhà ở đạt chuẩn, không có nhà tạm bợ, dột nát, số hộ xây dựng cổng, tường rào chiếm tỷ lệ 16,8%. Trường học, trạm y tế đạt chuẩn quốc gia, thiết chế văn hóa đạt chuẩn. Văn hóa, môi trường và an ninh trật tự được làm tốt. Tính đến đầu năm 2014, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã giảm từ 10,34% xuống còn 6,09%. Thu nhập bình quân đầu người đạt 26 triệu đồng/người/năm, tăng 1,1% so với mặt bằng chung của huyện. Bộ mặt nông thôn khang trang, sạch đẹp, đời sống nhân dân được nâng lên rõ rệt.
Hiện tại xã còn 2 tiêu chí là thủy lợi và hộ nghèo chưa đạt chuẩn. Trong thời gian tới xã sẽ dốc mọi nguồn lực để hoàn thành các tiêu chí này nhằm về đích đúng lộ trình cuối năm 2014.
