Vai trò quan trọng của nghệ nhân ưu tú trong việc bảo tồn di sản văn hoá hát chầu văn nghi lễ hầu đồng

08/07/2024 20:46

Theo dõi trên

Trong cuộc sống hiện đại cùng với quá trình giao lưu, hội nhập; các yếu tố văn hóa, nghệ thuật diễn xướng hầu đồng trong dân gian trang phục truyền thống… đang có xu hướng biến đổi, văn hóa bản địa bị mờ nhạt, mất bản sắc, thậm chí không còn lưu giữ được, nhưng vẫn có 1 người vẫn luôn tâm huyết và bảo tồn...

z5608201101617-0ce981c2fb0571e632e7c4bc5d1651e1-1720430427.jpg
Toàn cảnh khu di tích đền Cả - Dinh đô quan Hoàng Mười. Ảnh: VH

Ðứng trước những thách thức của quá trình phát triển, với vai trò là nghệ nhân, ông Phạm Quang Hồng người có uy tín trong cộng đồng, là sợi dây níu giữ các yếu tố bản địa, đặc trưng và sắc thái văn hóa riêng trong nghi lễ hầu đồng của người Việt để nó không bị hòa tan. Là người kế tục các di sản, là linh hồn của cộng đồng dân cư, những nghệ nhân còn là kho tư liệu đồ sộ, “cơ sở dữ liệu” văn hóa vật thể và phi vật thể, phản ánh, thực hành và truyền dạy các giá trị văn hóa, bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Việc nhìn nhận đúng vai trò của nghệ nhân ưu tú Phạm Quang Hồng trong bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa của cộng đồng tín ngưỡng thờ mẫu tam phủ của người Việt càng có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển bền vững của cộng đồng. 

z5613635799139-c1b2ae3f1efa068c6d1d56495c62a747-1720431269.jpg
z5613568667138-1ac9dbddefce40b96005e02fc26f92ae-1720430347.jpg
Nghệ nhân ưu tú Phạm Quang Hồng, người có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa hát chầu văn nghi lễ hầu đồng. Ảnh: VH

Ðứng trước những thách thức của quá trình phát triển, nghệ nhân ưu tú Phạm Quang Hồng cùng các cụ cao niên là sợi dây níu giữ các yếu tố bản địa, đặc trưng và sắc thái văn hóa, nét đẹp tinh túy linh thiêng trong nghi lễ thực hành tín ngưỡng thờ mẫu tam phủ người Việt để không bị ‘mai một”.

Qua việc làm của nghệ nhân ưu tú Phạm Quang Hồng ta lại biết được con người tâm huyết vì sự tồn tại phát triển của nền di sản văn hóa tâm linh.

z5613566194835-bc406e2a95de2cd39f1d72ebef2a0833-1720430347.jpg
Nghệ nhân Lê Thị Minh Xuân (phường Trung Lương, TX Hồng Lĩnh). Ảnh: VH

Nghệ nhân Phạm Quang Hồng cùng với chính quyền địa phương và bà con nhân dân phường Trung Lương (thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) đã có nhiều đóng góp to lớn bằng công sức và tiền của để khôi phục di tích đền Cả - Dinh đô quan Hoàng Mười trong suốt 10 năm để lại công trình với nhiều hạng mục có giá trị bền vững với thời gian. Với tâm huyết xây dựng đền thì ông đã tổ chức nhiều cuộc giao lưu cho các thanh đồng “người căn số” được giao lưu học hỏi và truyền dạy. Bên cạnh đó, nghệ nhân còn là chủ nhiệm câu lạc bộ hát chầu văn tỉnh Hà Tĩnh.

z5613576907184-7df624ce9f834831e5203c72314c5ab0-1720430346.jpg
z5613573697532-71d4cf9e72a96e358b7f6f66d2923918-1720430346.jpg
Thanh đồng Nguyễn Thị Loan (trú tại phường Nguyễn Du, TP Hà Tĩnh). Ảnh: VH

Vừa qua, ngày 06/7/2024 (tức ngày mồng 1 tháng 6 năm Giáp Thìn) ông đã đầu tư kinh phí tổ chức cho hơn 20 thanh đồng là “đồng nghèo lính khó” các vùng miền như Bắc Giang, Thanh Hóa, Quy Nhơn, Nghệ An, Hà Nam, Hà Tĩnh, Nam Định… về tham dự được hầu thánh mà không phải bỏ ra kinh phí.  

Nghệ nhân còn tổ chức buổi buffet miễn phí với món ăn đa dạng mang tính chất vùng miền phục vụ du khách về hành hương vào ngày mồng 1 và ngày rằm  hàng tháng. Đây là nét đẹp trong ứng xử đối đãi của di tích ít có ai làm được như thế.

z5613566477155-694e92926eb6963b4f6a272dfe3779a2-1720430347.jpg
Thanh đồng Dương Quốc Bảo (Khối 6, thị trấn Xuân An, huyện Nghi Xuân). Ảnh: VH

Qua những việc làm của nghệ nhân ưu tú Phạm Quang Hồng giúp mọi du khách và thanh đồng, nhân dân nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của mình trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mình, ý thức được tầm quan trọng việc trao truyền cho thế hệ sau, thể hiện bản lĩnh thông qua việc lựa chọn và bảo vệ những giá trị di sản văn hóa người Việt, địa phương trước sự xâm lấn về văn hóa.

VH
Bạn đang đọc bài viết "Vai trò quan trọng của nghệ nhân ưu tú trong việc bảo tồn di sản văn hoá hát chầu văn nghi lễ hầu đồng" tại chuyên mục Di sản. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.