Sự kiện này không chỉ đánh dấu một mốc son trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Quy Nhơn, với vị trí cửa ngõ chiến lược nối Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, được chọn làm một trong những địa điểm chính cho cuộc tập kết kéo dài 300 ngày, theo tinh thần Hiệp định Genève năm 1954.
Buổi lễ có sự tham dự của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; đồng chí Võ Thị Ánh Xuân, Phó Chủ tịch nước. Trong không khí trang nghiêm, các đại biểu đã cùng ôn lại những ký ức hào hùng của 300 ngày đêm lịch sử. Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, đồng chí Hồ Quốc Dũng, trong bài phát biểu của mình, đã nhấn mạnh sự đoàn kết, đồng lòng của Đảng bộ và nhân dân Bình Định trong việc tổ chức, đón tiếp và tiễn đưa an toàn hơn 20.000 cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh từ các tỉnh thành trong khu vực tập kết ra Bắc. Đồng chí khẳng định, ngày 16 tháng 5 năm 1955, khi chuyến tàu cuối cùng rời cảng Quy Nhơn, đã chính thức khép lại hành trình 300 ngày, hoàn thành trọn vẹn trọng trách mà Đảng và dân tộc giao phó.
Sự kiện tập kết không chỉ là một cuộc chuyển quân đơn thuần mà còn là bước chuẩn bị lực lượng quan trọng, đào tạo đội ngũ cán bộ cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và cho cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước sau này. Đây là bài học sâu sắc về sự thống nhất giữa "ý Đảng, lòng dân" và là biểu tượng của đại đoàn kết dân tộc.
Buổi lễ cũng nhắc nhớ về những người con ưu tú "đi B" - những cán bộ, chiến sĩ miền Nam sau khi tập kết ra Bắc đã bí mật vượt Trường Sơn trở lại miền Nam từ cuối năm 1959 để chiến đấu. Những hồ sơ, kỷ vật của họ, được gửi lại Ủy ban Thống nhất Chính phủ trước ngày lên đường, là những minh chứng sống động cho một thời kỳ lịch sử oanh liệt. Tại buổi lễ, 25 bộ hồ sơ và kỷ vật đã được trao cho thân nhân các cán bộ, chiến sĩ.
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, đã nhiệt liệt biểu dương những thành tựu mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bình Định đạt được. Đồng chí đề nghị tỉnh Bình Định và các tỉnh thuộc Liên khu V trước đây cần tiếp tục phát huy truyền thống lịch sử, tăng cường hợp tác, thực hiện tốt công tác "Đền ơn đáp nghĩa". Đồng chí cũng yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Bình Định quan tâm phát huy giá trị lịch sử của Di tích Cảng Quy Nhơn, lan tỏa ý nghĩa của sự kiện đến các tầng lớp nhân dân.
Nhìn về tương lai, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đề nghị Bình Định tập trung triển khai các chủ trương của Trung ương về sắp xếp đơn vị hành chính, xây dựng mô hình chính quyền địa phương phù hợp. Đặc biệt, cần nắm bắt cơ hội từ chủ trương hợp nhất tỉnh (nếu có trong kế hoạch chung) để tạo đà phát triển mới, đưa Bình Định trở thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, du lịch, kinh tế biển và văn hóa của vùng Trung Bộ - Tây Nguyên; một điểm đến hấp dẫn cho đầu tư và là một cực tăng trưởng kinh tế mới của khu vực.
Buổi lễ kỷ niệm đã kết thúc với chương trình nghệ thuật đặc sắc, tái hiện không khí hào hùng của những ngày lịch sử, khắc sâu thêm dấu ấn về một thời kỳ không thể nào quên.
