Theo tờ trình, hiện nay, trên địa bàn TP có 185 di tích được xếp hạng theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Trong thời gian vừa qua, nhiều di tích đã được đầu tư tu bổ như: Chợ Bình Tây, Tòa án Nhân dân TP, chùa Giác Viên, đình Hạnh Phú, đình Hưng Phú, đình Tăng Phú, Dinh quận Hóc Môn...
Tuy nhiên, đa phần các di tích được xây dựng đã lâu, mưa nhiều, độ ẩm cao, thủy triều dâng, đã làm nhiều công trình di tích bị xuống cấp nghiêm trọng như: Đình Xuân Hòa, đình Bình Hòa, đình Thông Tây Hội, đình Xóm Huế, đình Cần Thạnh... ảnh hưởng đến việc bảo tồn, phát huy giá trị di tích, ảnh hướng đến sinh hoạt tín ngưỡng của nhân dân. Việc tu bổ, phục hồi di tích đòi hỏi phải có nguồn kinh phí lớn.
Các tổ chức, cá nhân được giao quản lý trực tiếp các di tích lịch sử, di tích tín ngưỡng chỉ đủ kinh phí hương dầu, không có nguồn kính phí để đầu tư tu bổ, phục hồi di tích theo quy định hiện hành; trong khi đó, nguồn ngân sách TP trong tình hình hiện nay cũng gặp nhiều khó khăn.
Để hạn chế tình trạng ngày càng xuống cấp của di tích, kéo dài tuổi thọ của công trình di tích trong khi chờ được xem xét bố trí hỗ trợ nguồn vốn từ nguồn ngân sách để tu bổ, phục hồi toàn diện di tích theo quy định hiện hành, Sở Văn hóa và Thể thao nhận thấy cần phải huy động nguồn lực xã hội hóa trong nhân dân cùng góp công, góp hiện vật và tài lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa.
Do đó, Sở Văn hóa và Thể thao đề nghị UBND TP cho phép lập Quỹ Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa (trụ sở tại 164 Đồng Khởi, phường Bến Nghé, Quận 1, TPHCM).
Quỹ có chức năng vận động sự đóng góp tự nguyện của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, viện trợ quốc tế để thực hiện các mục tiêu về tu bổ và phát huy các di tích. Việc sử dụng quỹ được thực hiện theo quy định của Điều lệ quỹ, bao gồm: Tài trợ cho các chương trình, các đề án nhằm mục đích bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa; tài trợ theo sự ủy nhiệm của cá nhân, tổ chức và thực hiện các dự án tài trợ có địa chỉ theo quy định của pháp luật; tài trợ cho tổ chức, cá nhân phù hợp với mục đích của quỹ; chi thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan, Nhà nước giao; chi thực hiện các dự án dịch vụ công, đề tài nghiên cứu khoa học, các chương trình mục tiêu, đề án do Nhà nước đặt hàng; chi cho công tác tu bổ, tu sửa cấp thiết các di tích và các hoạt động phát huy giá trị di tích, di sản văn hóa…
Sau khi được UBND TP chấp thuận chủ trương, Sở Văn hóa và thể thao sẽ phối hợp với các Sở ngành để lập hồ sơ thành lập Quỹ và trình cấp thẩm quyền theo đúng quy định tại Nghị định 93/2019/NĐ-CP của Chính phủ về tổ chức hoạt động của Quỹ xã hội, quỹ từ thiện.
