Những ngôi chùa Khmer độc đáo ở Trà Vinh

09/07/2015 14:42

Theo dõi trên

Chùa Khmer có mặt ở hầu khắp các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long nhưng nhiều nhất phải kể đến Trà Vinh. Mỗi ngôi chùa Khmer đều là một công trình nghệ thuật độc đáo.

 
 Chùa Vàm Rây. Ảnh: Internet

Là tỉnh tập trung đông đúc đồng bào Khmer sinh sống, Trà Vinh giống như một kho tàng văn hóa của người Khmer khi sở hữu nhiều công trình kiến trúc độc đáo. Hiện ở đây có tới hơn 140 ngôi chùa Khmer lớn nhỏ. Dù xây dựng ở các giai đoạn lịch sử khác nhau nhưng về kiến trúc, mỗi ngôi chùa Khmer đều là một công trình nghệ thuật.

Chùa Vàm Rây

Chùa Vàm Rây là ngôi chùa Khmer lớn nhất Việt Nam, tọa lạc tại ấp Vàm Rây, xã Hàm Tân, huyện Trà Cú. Dù mới được khánh thành nhưng chùa Vàm Rây đã góp phần tạo nên diện mạo đầy mới mẻ và hấp dẫn cho du lịch văn hóa Trà Vinh và hệ thống chùa Khmer Nam Bộ. Đến đây, bạn sẽ choáng ngợp bởi dáng vẻ bề thế và lộng lẫy của ngôi chùa mang đậm chất văn hóa Khmer.

Nhìn từ bên ngoài, chùa Vàm Rây lộng lẫy như một cung điện vàng son với các hoa văn, họa tiết được chạm trổ và điêu khắc tỉ mỉ. Bất cứ nơi đâu bạn cũng sẽ thấy tràn ngập một màu vàng lấp lánh, từ mái vòm, tường, cột trụ cho đến các bức phù điêu, tượng thần 4 mặt. Ngoài kiến trúc, chùa Vàm Rây còn gây ấn tượng với mỗi du khách ghé thăm bởi pho tượng Phật Nhập Niết Bàn dài 54m.

Chùa Walt Âng

Đặt chân đến cổng chào của TP. Trà Vinh du khách sẽ thấy thấp thoáng trong tán rừng Sao hàng trăm năm tuổi là ngôi chùa Walt Âng (thường gọi là chùa Âng) được xem là ngôi chùa cổ kính nhất, độc đáo nhất và có lẽ đẹp nhất, với những giá trị nghệ thuật, văn hóa, điêu khắc và tôn giáo còn lại của Phật giáo Nam Tông.

Chùa được xây dựng hoàn toàn theo phong cách chùa Khmer Nam Bộ, xung quanh có hào nước sâu bao bọc. Cổng chùa là ba ngọn tháp cao có đắp biểu tượng con chằn. Phía trước chính điện là 6 cây cột cao, chạm khắc nhiều hình tiên nữ, chim thần vô cùng sống động. Mái chùa khá đặc biệt, lợp ngói, chia thành 3 tầng, được chống đỡ bằng 12 cột gỗ quý. Mái trên cùng dốc và cao hơn hai mái còn lại, các chóp mái cong vút và vươn cao, tạo nên sự hài hòa vô tận giữa con người, tôn giáo và thiên nhiên. Các gò mái có thần rắn Naga đuôi cong vút, tượng trưng cho sự dũng mãnh vĩnh cửu. Xung quanh còn có những cột trụ, hàng rào với đầu thần Bayon bốn mặt. Tại đây du khách sẽ được nghe kể về huyền thoại hai cụ rùa sống hàng nghìn năm tuổi và truyền thuyết đào ao lấy nước của những người phụ nữ Khmer mà minh chứng còn lại là Ao Bà Om mênh mông cạnh ngôi chùa.

Chùa ông Kompong

Ngôi chùa ông Kompong (chùa Ông Mẹt) sẽ cho du khách ngắm nhìn những đường nét kiến trúc hàng mấy trăm năm tuổi và những vết tích trên thân chùa đã cùng người dân Trà Vinh trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân. Chùa được lợp ngói theo ba lớp mái. Các góc đầu đao của mái đều có đuôi rồng uốn lượn, giữa các lớp mái làm bằng những thanh gỗ chạm khắc hoa văn, trên đầu cột mái hiên luôn có các nữ thần dang tay chống đỡ mái ngói, trên các thanh xiên, cột, kèo, đòn tay của ngôi chính điện đều làm bằng gỗ quý chạm khắc hoa văn công phu và tinh xảo với nhiều đề tài khác nhau, trên vách chính điện là những bức tranh phân kỳ về cuộc đời của đức Phật Thích Ca. Cũng tại đây, du khách sẽ được nghe huyền thoại về vị Sư Cả mà dân gian quen gọi là Ông Mẹt - người đã tâm huyết xây dựng và bảo vệ chùa trong đấu tranh cũng như giành giật với thiên nhiên để có được mảnh đất Trà Vinh ngày nay.

Chùa Kompong Chrây

Muốn đắm mình với thiên nhiên, muông thú du khách có thể đến với Chùa Kompong Chrây (chùa Hang), tên chùa Hang bởi lẽ cổng chùa được thiết kế như một cái hang. Ngôi chùa này nổi tiếng, thu hút và rất hấp dẫn đối với khách du lịch trong và ngoài nước bởi khuôn viên vài hecta cây xanh bao quanh, từ nhiều thập niên trở lại đây đã là nơi làm tổ, sinh sôi phát triển của hàng chục ngàn chim, cò đủ loại.

Chùa Cò (chùa Phnô Đung)

 
 
Chùa Cò. Ảnh: Internet

Ấn tượng đầu tiên và cũng không thể quên được trong lối kiến trúc của ngôi chùa này là ngôi chính điện với những mái uốn cong theo hình đuôi rồng, có những đỉnh tháp nhọn hình ngọn núi Xôme và những hình tượng quen thuộc như thần Riehu (Reahu), thần bốn mặt Mohabrom, chim thần Kâyno, Mahaknốt...

Danh từ chùa Cò được người ta quen gọi là do hơn 100 năm qua, trong khuôn viên chùa rộng khoảng 4ha và những bờ tre bao bọc là nơi cư trú của hàng ngàn con chim các loại như cò, cồng cộc, bồ câu... trong đó đông nhất là họ nhà cò với rất nhiều loại như cò trắng, cò quắm, cò đầu đỏ, cò đầu vàng, cò mỏ vàng, cò mỏ đen... Du khách sẽ rất thú vị khi ngắm nhìn những đàn cò bay đi kiếm ăn, bay về tổ với tiếng kêu quang quác giữa một khung cảnh thâm trầm u tĩnh để rồi cùng hòa mình, đắm chìm cùng với thiên nhiên hoang dã.

Trong chùa Khmer luôn có sự dung hòa của 3 yếu tố văn hóa: bản địa, Bà la môn và Phật giáo. Các bức tranh tiền kiếp của đức Phật, các tượng thần Bà la môn (đầu vị thần 4 mặt "Mara Prưm", nữ thần Kầyno), tượng rắn 5 đầu cùng nhiều hoạ tiết hoa lá, nhất là dạng hoa dây, hoa cúc, hoa reang được trang trí trên các bệ cửa, phù điêu, riềm tường... từ giản đơn đến phức tạp, tinh tế như một nét đặc thù tài hoa của mỹ thuật cổ điển Khmer. Nếu có dịp bạn hãy thử một lần tới Trà Vinh để được tận mắt chiêm ngưỡng những ngôi chùa độc đáo của người Khmer

Theo Di Sản Xanh

Bạn đang đọc bài viết "Những ngôi chùa Khmer độc đáo ở Trà Vinh" tại chuyên mục Văn hóa - Văn nghệ. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.