Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 – Đôi điều cảm nhận

20/11/2024 15:56

Theo dõi trên

Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 không chỉ là dịp để các thế hệ học trò tri ân thầy cô giáo mà còn là thời điểm đặc biệt để cả xã hội cùng nhìn lại vai trò của nghề giáo, một nghề được mệnh danh là “cao quý nhất trong các nghề cao quý”.

1-nha-giao-1732058767.jpg
Cựu học sinh Trường THPT Nam Duyên Hà, Thái Bình tại Tp. Vũng Tàu tổ chức họp mặt tri ân thầy cô giáo nhân ngày Nhà giáo Việt Nam  20/11/2024 , ngày 16/11/2024 tại Tp. Vũng Tàu

Với cá nhân tôi, ngày này không chỉ gợi nhớ những kỷ niệm đáng trân quý với thầy cô, mà còn khơi dậy những suy nghĩ sâu sắc về tầm quan trọng của giáo dục và sự cống hiến của những người lái đò thầm lặng trong hành trình tri thức của mỗi người.

Ngày Nhà giáo Việt Nam có nguồn gốc từ năm 1958, khi Tổ chức Quốc tế các Công đoàn Giáo dục (FISE) đề xuất ngày 20/11 là ngày Quốc tế Hiến chương các Nhà giáo. Sau khi hòa bình lập lại ở Việt Nam, ngày này được chọn làm dịp để tôn vinh những người làm công tác giáo dục. Đến năm 1982, chính thức trở thành Ngày Nhà giáo Việt Nam, đánh dấu sự tri ân sâu sắc của đất nước đối với những người làm nghề dạy học.

Ngày 20/11 không chỉ là một ngày lễ mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, phản ánh truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc. Từ xa xưa, ông cha ta đã khẳng định:
 

“Muốn sang thì bắc cầu kiều
Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”

                                                     Hay

“Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”

                                                    Và

        “Không thầy đố mày làm nên”,…

Những câu ca dao, tục ngữ nói về người thầy không chỉ dừng lại ở việc dạy con cháu biết ơn thầy cô mà còn khẳng định rằng giáo dục là nền tảng để phát triển con người và xã hội. Đảng và nhà nước ta cũng đã khẳng định, giáo dục là quốc sách hàng đầu và ở đó, mỗi thầy cô giáo là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.

Ngày Nhà giáo Việt Nam là dịp để mọi người tri ân và bày tỏ lòng biết ơn đến thầy cô giáo – những người đã dành cả cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp “trồng người”. Từ các học sinh nhỏ tuổi đến các thế hệ cựu học sinh trên khắp mọi miền Tổ quốc. Đây là cơ hội để mọi người thể hiện tình cảm, sự kính trọng của mình qua những lời chúc tốt đẹp, những bó hoa tươi thắm, hay đơn giản là những lá thư tri ân gửi đến thầy cô.

Không chỉ là dịp tri ân cá nhân, 20/11 còn là ngày để xã hội tôn vinh nghề giáo – một trong những nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý. Nghề giáo không chỉ đòi hỏi người giáo viên có kiến thức sâu rộng mà còn đòi hỏi người giáo viên cần có trái tim yêu nghề mãnh liệt, sự kiên nhẫn, lòng nhân hậu và trách nhiệm cao với sự nghiệp “trồng người” mà Đảng, nhà nước và nhân dân giao phó. Sự công nhận và tôn vinh vào ngày này là nguồn động lực lớn lao để các thầy cô tiếp tục cống hiến.

Ngày 20/11 là cầu nối giữa các thế hệ học trò, giúp họ quay lại trường xưa, gặp lại thầy cô cũ và ôn lại kỷ niệm đẹp của một thời áo trắng. Đây cũng là dịp để các thầy cô nhìn lại hành trình dạy học của mình, chứng kiến sự trưởng thành của các thế hệ học trò – thành quả lớn nhất trong sự nghiệp của họ.

Hình ảnh người thầy, người cô trong tâm trí mỗi chúng ta là biểu tượng của sự tận tụy và cống hiến. Họ không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn dạy dỗ học sinh những bài học làm người, hướng dẫn cách ứng xử trong cuộc sống với những: Nhân – Nghĩa – Lễ - Trí – Tín,... và trong mỗi bài giảng, mỗi lời dạy, người thầy đều gửi gắm cả tâm huyết và tình yêu thương của mình đến học trò với mong muốn giúp học sinh trưởng thành và phát triển toàn diện.

Thầy cô giáo đóng vai trò trung tâm trong việc truyền đạt kiến thức, kỹ năng và giá trị cho học sinh. Họ không chỉ giảng dạy lý thuyết mà còn giúp học trò hiểu và áp dụng kiến thức vào thực tiễn, hình thành tư duy phản biện và sáng tạo trong cuộc sống để mỗi giờ học không khô khan, giáo điều, lý thuyết suông mà trở nên sinh động, dễ hiểu, gần gũi với cuộc sống.

Bên cạnh vai trò dạy học, thầy cô còn là những người uốn nắn nhân cách, giúp học sinh phát triển đạo đức, có lối sống lành mạnh. Những bài học về tình yêu quê hương, lòng nhân ái hay tinh thần trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng, quê hương, đất nước đều được thầy cô lồng ghép trong bài giảng, trở thành kim chỉ nam cho học trò trong cuộc sống.

2-nha-giao-1732058840.jpg
Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, các thầy cô giáo vùng sâu, vùng xa, biên giới chỉ nhận những bông hoa rừng từ các em học sinh, nhưng vẫn vui và hạnh phúc. Ảnh: Việt Hoàng (Ảnh minh họa)

Một người thầy giỏi không chỉ là người dạy giỏi mà còn là người truyền cảm hứng. Tấm gương sáng về lòng đam mê học tập, sự tận tụy với nghề của thầy cô chính là nguồn cảm hứng để học trò phấn đấu trong học tập và cuộc sống.

Trong xã hội, thầy cô giáo còn đóng vai trò kết nối giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Họ không chỉ giáo dục học sinh mà còn làm cầu nối để cha mẹ và nhà trường hiểu nhau hơn, cùng nhau xây dựng môi trường giáo dục tốt đẹp, một ngôi trường hạnh phúc.

Có lẽ ai trong chúng ta cũng từng trải qua những giây phút xúc động khi thầy cô sẵn sàng hy sinh thời gian, công sức để giúp mình vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống. Câu chuyện về những người thầy ở các vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo vẫn ngày ngày miệt mài gieo con chữ, bất chấp gian khổ, khó khăn thiếu thốn, luôn là nguồn cảm hứng lớn lao cho các thế hệ học sinh Trung học phổ thông và sinh viên sư phạm. Họ không chỉ dạy học mà còn gắn bó với cộng đồng, trở thành cầu nối để những giá trị văn hóa và tri thức lan tỏa đến những nơi xa xôi nhất, hình thành nên bản sắc văn hóa của dân tộc Việt.

Đối với tôi, ngày 20/11 luôn gợi nhắc những ký ức đẹp về thời học trò. Những bài giảng đầy cảm hứng, những lời động viên chân thành hay thậm chí là những lời phê bình nghiêm khắc nhưng chứa đựng tình yêu thương của thầy cô vẫn luôn in sâu trong tâm trí.

Mỗi người đều có những kỷ niệm riêng về thầy cô và chính những ký ức ấy là bằng chứng sống động nhất về sự ảnh hưởng to lớn của họ đối với cuộc đời học sinh. Đó là những giọt mồ hôi của thầy trên bảng đen, những dòng phấn trắng, những giờ giảng bài miệt mài hay cả những nụ cười động viên khi học sinh đạt được thành tích tốt.

Trong thời đại công nghệ số, nghề giáo đang đứng trước những thay đổi lớn lao. Các phương pháp giảng dạy truyền thống đang dần được thay thế hoặc bổ trợ bằng công nghệ hiện đại với những bài giảng trực tuyến, giáo dục STEM hay trí tuệ nhân tạo. Dù vậy, vai trò của người thầy vẫn không thể thay thế, bởi họ không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người truyền cảm hứng, định hướng và nuôi dưỡng nhân cách cho học sinh.

Thầy cô trong thời đại mới, thời kỳ 4.0 không chỉ cần kiến thức sâu rộng mà còn phải linh hoạt, sáng tạo để đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của học sinh. Họ cần trở thành những người bạn đồng hành, hỗ trợ học sinh khám phá tiềm năng của bản thân và giúp các em tự tin bước vào tương lai. Đặc biệt, trong bối cảnh xã hội đang đối mặt với nhiều thách thức như bạo lực học đường, sự xuống cấp về đạo đức thì vai trò định hướng của thầy cô lại càng trở nên quan trọng.

Dù được xã hội tôn vinh là “kỹ sư tâm hồn”, nghề giáo vẫn đối mặt với không ít thách thức. Áp lực từ chương trình giảng dạy, trách nhiệm trong việc quản lý học sinh và những kỳ vọng từ gia đình, xã hội là những gánh nặng không nhỏ đối với người thầy. Thêm vào đó, điều kiện làm việc khó khăn ở nhiều vùng quê, vùng sâu, vùng xa khiến nhiều thầy cô phải đối mặt với sự thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần.

Tuy nhiên, bất chấp những khó khăn đó, các thầy cô vẫn ngày ngày âm thầm cống hiến, vì họ biết rằng mỗi học sinh trưởng thành chính là “trái ngọt” mà họ vun trồng. Chính vì thế, ngày 20/11 là dịp để chúng ta bày tỏ lòng tri ân sâu sắc nhất đến những người làm nghề giáo. Một bó hoa tươi, một tấm thiệp nhỏ hay đơn giản là một lời cảm ơn chân thành cũng đủ để làm ấm lòng người thầy, người cô.

Ngày Nhà giáo Việt Nam không chỉ là ngày để tôn vinh thầy cô mà còn là dịp để chúng ta cùng suy ngẫm về giá trị của giáo dục và trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với việc xây dựng một môi trường học tập tốt đẹp. Học sinh cần biết trân trọng công lao của thầy cô, phụ huynh cần đồng hành cùng giáo viên trong việc giáo dục con trẻ và xã hội cần tạo điều kiện tốt hơn để nghề giáo thực sự được coi trọng để mỗi thầy cô phát huy hết khả năng, tận tâm, tận lực với sự nghiệp “trồng người”.

Quan trọng hơn, ngày 20/11 là dịp để mỗi người nhìn lại hành trình học tập của mình, để nhớ về những người thầy, người cô đã dạy dỗ, định hướng và truyền cảm hứng cho mỗi chúng ta vươn lên chinh phục tri thức, hướng tới tương lai để xây dựng đất nước ta “ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Bác Hồ mong đợi. Dù bạn là ai, ở bất kỳ đâu, ở bất kỳ vị trí nào trong xã hội, những giá trị mà thầy cô mang lại sẽ luôn là hành trang quý giá theo bạn suốt cuộc đời.

Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 là một ngày đầy ý nghĩa, không chỉ để tri ân những người thầy, người cô mà còn để chúng ta nhìn nhận lại vai trò của giáo dục trong xã hội. Mỗi lời cảm ơn, mỗi hành động tri ân đều là minh chứng cho truyền thống “tôn sư trọng đạo” của dân tộc. Trong ngày đặc biệt này, hãy dành thời gian để nhớ về những thầy cô đã dìu dắt ta và hãy để những giá trị tốt đẹp ấy tiếp tục lan tỏa trong cuộc sống hàng ngày.

Trương Anh Sáng
Bạn đang đọc bài viết "Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 – Đôi điều cảm nhận" tại chuyên mục Phương Nam. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.