Thời gian qua, chính quyền các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở tiếp tục thực hiện, triển khai nhiều hoạt động, giải pháp tích cực để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống của dân tộc.
Công tác kiểm kê, xếp hạng di tích trên địa bàn tỉnh được quan tâm. Hiện nay đã và đang nghiên cứu lập 6 hồ sơ di tích trình xếp hạng các cấp, trong đó có 01 quốc gia, 05 cấp tỉnh; Lập 01 hồ sơ khoa học di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội chùa Bắc Nga, xã Gia Cát, huyện Cao Lộc trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc Gia. Công tác tu bổ, bảo quản, phục hồi di tích được đẩy mạnh. Trong năm 2022 đã và đang triển khai thực hiện các quy trình, thủ tục tu bổ, bảo quản, phục hồi cho 3 di tích.
Việc xây dựng tạo lập không gian, môi trường văn hóa lành mạnh được triển khai thực hiện tương đối hiệu quả. Qua đó góp phần tạo điều kiện cho các loại hình nghệ thuật truyền thống, như: Then, Sli, Lượn, múa sư tử... được bảo lưu, trao truyền và phát triển thông qua các lễ hội, các hội thi, hội diễn, các hội nghị, chợ phiên. Đặc biệt là các ngày hội lớn, như: Kỳ Cùng - Tả Phủ, Bủng Kham, Báo Slao, Háng Pỉnh (Hội Bánh nướng 12/8 âm lịch), Tuần Văn hóa - Du lịch, ngày Hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các sự kiện kỷ niệm các lễ trọng đại của đất nước và các sự kiện văn hóa khác.
Công tác nghiên cứu, sưu tầm, phục dựng, bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể, đặc biệt là các di sản văn hóa có nguy cơ mai một được đẩy mạnh. Trong năm 2021 - 2022 biên soạn, xuất bản 02 cuốn sách: Văn - Thơ Quan Lang người Tày Lạng Sơn và Hoành phi câu đối xứ Lạng.
Bên cạnh đó, công tác bảo lưu, truyền dạy, phổ biến di sản văn hóa trong cộng đồng, gia đình, nhà trường bước đầu được các cấp, các ngành, địa phương quan tâm, triển khai thực hiện và có những chuyển biến tích cực. Từ đầu năm 2022 đến nay, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với các sở, ngành, đoàn thể tỉnh; UBND các huyện, thành phố tổ chức, triển khai nhiều hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa trong cộng đồng, gia đình, nhà trường như: phối hợp với ngành Giáo dục và Đào tạo tiếp tục thực hiện chương trình công tác "Đẩy mạnh các hoạt động học tập suốt đời trong hệ thống Bảo tàng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn"; xây dựng, biên soạn tài liệu giảng dạy phù hợp với từng cấp học. 100% các trường học đã thực hiện lồng ghép giảng dạy bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa vào chương trình chính khóa trong các môn học ngữ văn, lịch sử, địa lý, giáo dục công dân. Duy trì và phát triển hoạt động các câu lạc bộ dân ca, câu lạc bộ "Em yêu lịch sử", phong trào "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, giáo viên mẫu mực"; tăng cường tổ chức sự kiện văn hóa, văn nghệ; các hoạt động ngoại khóa tại các cơ sở giáo dục, thiết chế văn hóa, điểm khu di tích; khôi phục, bảo lưu, trao truyền các trò chơi dân gian, đồng dao, dân ca... và nhiều hoạt động khác. Qua đó, góp phần bồi dưỡng cho học sinh ý thức giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, niềm tự hào và tình yêu quê hương, đất nước. Tổ chức 02 lớp truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể tại huyện Bình Gia, Bắc Sơn cho hàng chục học viên và nhân dân tại địa phương.
Các hoạt động trên đã góp phần củng cố, nâng cao tính chuyên sâu của hoạt động câu lạc bộ, đội văn nghệ quần chúng ở cơ sở; xây dựng, hình thành các tầng lớp kế thừa, các hạt nhân nòng cốt, chủ thể văn hóa tiêu biểu trong cộng đồng, gia đình, nhà trường để tiếp tục khơi dậy tinh thần bảo tồn, làm giàu bản sắc văn hóa dân tộc, các hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng gắn với xây dựng đời sống văn hoá cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội, du lịch, dịch vụ tại địa phương./.
