Khám phá Tháp Bánh Ít - Kiệt tác ngàn năm tuổi của nghệ thuật kiến trúc Chăm Pa

20/05/2023 18:28

Theo dõi trên

Tháp Bánh Ít (Tháp Bạc) - tên gọi của một cụm tháp Chăm được xây dựng vào cuối thế kỷ XI, đầu thế kỷ XII trên một ngọn đồi tại thôn Đại Lộc, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Đây là một trong những quần thể tháp có số lượng nhiều nhất Việt Nam, có giá trị nghệ thuật cao, được xem là kiệt tác của nghệ thuật kiến trúc Chăm Pa.

0-1684581753.jpg
114-1684581796.jpg
Tháp Bánh Ít tọa lạc trên một ngọn đồi cao thuộc thôn Đại Lễ (xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước).
va23647-1684581829.jpg
Quần thể tháp Bánh Ít gồm có bốn tháp: Đền thờ chính (Kalan), tháp cổng (Gopura), tháp hỏa (Kosagrha) và tháp bia (Posah). Căn cứ vào các phế tích còn lại, các nhà nghiên cứu cho rằng số lượng kiến trúc tại đây còn nhiều hơn, tạo nên một trung tâm tôn giáo hoàn chỉnh với nhiều loại hình kiến trúc khác nhau.
40-1684581873.jpg
Trên đỉnh đồi là nơi tọa lạc của tháp thờ chính và tháp Hỏa, trong đó tháp thờ (bên phải) là ngọn tháp hoành tráng và ấn tượng nhất với các cột ốp, các đường gồ nhô ra dọc các mặt tường, các cửa vòm và cửa giả hình mũi lao.
hoa-1684581903.jpg
Tháp Lửa nằm ở phía Nam của tháp thờ chính, có hình dáng đặc trưng với phần mái cong hình yên ngựa.
32-1684581936.jpg
Theo lịch sử ghi chép lại, tháp Bánh Ít có niên đại khoảng cuối thế kỷ XI - đầu thế kỷ XII. Tháp thuộc phong cách chuyển tiếp từ phong cách Mỹ Sơn A1 sang phong cách Bình Định, là sự kết hợp hài hòa của vẻ đẹp giữa hai khuynh hướng trang nhã, nhịp nhàng và khỏe khoắn, hoành tráng trong nghệ thuật kiến trúc Chăm.
6-1684581974.jpg
Trên mặt tường của tháp, các nghệ sĩ Chăm xưa đã tô điểm bằng những băng, những ô hình hoa lá.
7-vat-lieu-xay-thap-1684582008.jpg
Vật liệu xây dựng ở tháp Bánh Ít rất đa dạng, người Chăm thường dùng đá sa thạch, đá hoa cương và gạch được điêu khắc để xây dựng.
9-1684582039.jpg
Bên cạnh dáng vẻ uy nghi của tòa tháp là vẻ thanh tú của những đường nét, họa tiết hoa lá trên các diềm mái, những cảnh ca múa trên các mặt vòm các cửa giả làm cả khối kiến trúc như đang tiếp xúc với người xem.
100-1684582072.jpg
Quần thể tháp Bánh Ít có nhiều tượng, phù điêu với đường nét chuyển động duyên dáng thể hiện văn hóa Chăm thời kỳ này. Ngoài ra còn có các linh vật cả trong cuộc sống thực lẫn từ thần thoại như voi, hổ, garuđa cũng là một chủ đề được sử dụng rất nhiều trong hệ thống tháp Bánh Ít.

Theo disanxanh.cinet.vn
Bạn đang đọc bài viết "Khám phá Tháp Bánh Ít - Kiệt tác ngàn năm tuổi của nghệ thuật kiến trúc Chăm Pa" tại chuyên mục Di sản. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.