Dự án Tôn tạo, phục hồi Di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Xưởng in Tín phiếu của Liên khu V tại Xà Nay (1947-1950) hướng tới mục tiêu: Tôn tạo, phụ hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia Địa điểm Xưởng In tín phiếu của Liên khu V tại Xà Nay nhằm bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mỹ di tích, bảo vệ tài nguyên rừng và di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc trong khu vực di tích; Phát huy giá trị lịch sử, văn hóa để di tích trở thành điểm du lịch hấp dẫn của tỉnh Quảng Ngãi, kết nối với các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh khác tại địa phương, hình thành chuỗi sản phẩm du lịch, kết hợp phòng hộ, bảo vệ môi trường, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Cùng với đó, dự án góp phần nâng cao trách nhiệm của cộng đồng trong việc quản lý, khai thác và phát huy giá trị các di tích lịch sử. Đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động bảo tồn di tích; tạo cơ chế huy động các nguồn lực cho việc tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích. Đồng thời, xác định ranh giới bảo vệ di tích làm cơ sở pháp lý để quản lý di tích, xác định các khu chức năng, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan và bố trí hạ tầng kỹ thuật phù hợp với các giai đoạn bảo tồn và phát huy giá trị di tích.
Di tích lịch sử Địa điểm Xưởng in Tín phiếu của Liên khu V tại Xà Nay (1947-1950) xã Sơn Nham, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi là địa danh đi vào lịch sử, ghi dấu sự hình thành và phát triển của Ngành tài chính Việt Nam trong công cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược; còn là địa danh quan trọng có liên quan đến hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của đồng chí Phạm Văn Đồng trong việc tổ chức in và phát hành Tín phiếu nhằm đảm bảo việc lưu thông tiền tệ phục vụ công cuộc xây dựng nền kinh tế tự cấp, tự túc ở vùng tự do Liên khu V, biến nơi đây thành hậu phương vững mạnh, không chỉ đảm bảo mọi nhu cầu về nhân tài, vật lực cho chiến trường Nam Trung bộ và Tây Nguyên mà còn làm nghĩa vụ quốc tế với nhân dân hai nước bạn Lào và Campuchia; cũng là chứng tích lịch sử tiêu biểu cho tinh thần tự lực, tự cường và ý chí khắc phục khó khăn của quân dân Nam Trung bộ trong việc xây dựng vùng tự do Liên Khu V, từ thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu lương thực thành căn cứ địa vững chắc về kinh tế, chính trị, quân sự, đáp ứng nhu cầu của cuộc kháng chiến kiến quốc, góp phần cùng cả nước đánh thắng giặc Pháp xâm lược. Đây cũng là nơi giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng khơi gợi lòng tự hào dân tộc cho cán bộ và nhân dân địa phương, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.
Xưởng in Tín phiếu được xây dựng trên một khu đất rộng và bằng phẳng tại Xà Nay thuộc thôn Chàm Rao, một thôn nằm ở phía Tây của xã Sơn Nham, với diện tích khoảng 02ha được rừng già có nhiều cây cổ thụ che phủ để máy bay địch khó phát hiện. Phía Tây Xà Nay 03km là bến đò xóm Mới thuộc sông Trà Khúc, phía Đông 05km là bến đò Sơn Hạ nên rất thuận lợi cho việc vận chuyển nguyên vật liệu, tiếp tế lương thực, thực phẩm phục vụ sản xuất và đưa tín phiếu đến nơi tiêu thụ. Hiện trạng xưởng in Tín phiếu trước đây với những nhà xưởng, nhà làm việc, nhà ở, nhà kho được làm bằng tre, gỗ, nứa lợp tranh đã bị phá hủy hoàn toàn, cảnh quan rừng già nơi đây cũng không còn.
Di tích còn lại hiện nay là giếng nước do công nhân xưởng in Tín phiếu trước đây đào để lấy nước ăn uống hàng ngày. Tuy thành giếng đã bị hư hỏng nhưng người dân ở đây vẫn tiếp tục sử dụng để lấy nước sinh hoạt. Ngoài giếng nước nói trên, di tích lịch sử Địa điểm Xưởng in Tín phiếu của Liên khu V tại Xà Nay (1947-1950) xã Sơn Nham, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi hiện tồn tại dưới dạng địa điểm lịch sử, hiện nay vẫn được UBND huyện Sơn Hà gìn giữ và quản lý để phục vụ cho việc bảo tồn, tôn tạo di tích này về lâu dài. Khu vực này có diện tích 109.749,2m2. Trong đó, khu vực bảo vệ 1: 21.290,6m2, khu vực bảo vệ 2: 88.458.6m2. Vừa qua, di tích lịch sử Địa điểm Xưởng in tín phiếu của Liên khu V, tại Xà Nay (1947-1950) xã Sơn Nham, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi đã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích quốc gia tại Quyết định số 3083/QĐ-BVHTTDL ngày 03/12/2021. Việc xếp hạng di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Xưởng in tín phiếu của Liên khu V, tại Xà Nay (1947-1950) xã Sơn Nham, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi thể hiện được mong muốn của Lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, tỉnh và địa phương qua các thời kỳ.
Nhằm ghi dấu địa điểm và giới thiệu nội dung sự kiện lịch sử của di tích, để cán bộ và nhân dân trong và ngoài tỉnh biết rõ nơi đây có một thời đã là nơi tổ chức in và phát hành một lượng Tín phiếu rất lớn phục vụ nhu cầu kháng chiến kiến quốc của quân dân Nam Trung bộ. Đồng thời, bảo tồn và phát huy giá trị của di tích, kết hợp với phát triển du lịch Bãi đá lục địa cổ tại đập tràn Thạch Nham và thắng cảnh núi Đá Vách còn gọi là thắng cảnh Thạch Bích Tà Dương - một trong mười hai thắng cảnh nổi tiếng ở Quảng Ngãi. Trong điều kiện nguồn vốn ngân sách địa phương còn khó khăn, UBND tỉnh Quảng Ngãi đề nghị Bộ Tài chính quan tâm hỗ trợ nguồn vốn để thực hiện dự án tôn tạo, phục hồi và phát huy giá trị di tích lịch sử quốc gia Địa điểm Xưởng In tín phiếu của Liên khu V tại Xà Nay (1947-1950) xã Sơn Nham, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi./.
