Giai đoạn 2021 - 2025, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng nhằm thúc đẩy công tác ngoại giao văn hóa, mở rộng hợp tác và hội nhập quốc tế. Trên cơ sở đó, các địa phương, đặc biệt là TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu (trước sáp nhập), đã triển khai nhiều hoạt động đối ngoại gắn với yếu tố văn hóa, tận dụng lợi thế về vị trí địa lý, kinh tế, con người và bản sắc văn hóa phong phú để lan tỏa hình ảnh Việt Nam năng động, thân thiện, giàu bản sắc ra thế giới.
Các địa phương đã cụ thể hóa Chiến lược bằng kế hoạch hành động đồng bộ, có hệ thống, nâng cao nhận thức của cán bộ, cơ quan chuyên môn và cộng đồng về vai trò của ngoại giao văn hóa. Từ đó, ngoại giao văn hóa đã trở thành nhiệm vụ thường xuyên, gắn chặt với hai trụ cột còn lại là ngoại giao chính trị và kinh tế.
Tại TP.Hồ Chí Minh, nhiều hoạt động ngoại giao văn hóa tiêu biểu được tổ chức như các chương trình biểu diễn nghệ thuật, thời trang, thể thao, ẩm thực trong khuôn khổ các sự kiện xúc tiến đầu tư – thương mại – du lịch; Lễ hội Áo dài, Đối thoại Hữu nghị TP.Hồ Chí Minh; hay các chương trình nghệ thuật kỷ niệm quan hệ ngoại giao với các nước.
Thành phố cũng đăng cai nhiều sự kiện giao lưu quốc tế quy mô lớn như Lễ hội Việt – Nhật, Giải Vô địch Teqball Thế giới 2024, Ngày hội Văn hóa Hữu nghị Việt – Hàn 2025… tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, giúp gắn kết yếu tố văn hóa trong các hoạt động đối ngoại, góp phần nâng cao hiệu quả toàn diện trên cả ba phương diện: chính trị, kinh tế và văn hóa.
Tại Bình Dương, công tác ngoại giao văn hóa được triển khai sôi nổi, góp phần củng cố quan hệ hữu nghị và hợp tác với các đối tác quốc tế. Các sự kiện thường niên như “Gặp gỡ Hàn Quốc”, “Gặp gỡ Nhật Bản”, “Gặp gỡ Singapore”, cùng nhiều giải thể thao quốc tế như Giải bóng đá Thiếu niên U13 Việt Nam – Nhật Bản, Giải xe đạp quốc tế Cúp Biwase, Giải Billiards Carom 3 băng Quốc tế Bình Dương... đã trở thành điểm nhấn trong công tác đối ngoại của tỉnh.
Ngoài ra, Bình Dương còn tổ chức các hoạt động giao lưu nghệ thuật, trồng cây hữu nghị, giao lưu sinh viên quốc tế, góp phần tăng cường tình đoàn kết và hiểu biết giữa nhân dân địa phương với bạn bè quốc tế.
Tại Bà Rịa – Vũng Tàu, các hoạt động quảng bá văn hóa – thể thao quốc tế cũng được chú trọng, như Liên hoan “Giai điệu hữu nghị”, các chương trình giao lưu với Tổng Lãnh sự quán các nước, sự kiện văn hóa với Nga, Nhật Bản, Thái Lan, Lào... Tỉnh còn duy trì các hoạt động gặp gỡ kiều bào, giao lưu cộng đồng quốc tế, quảng bá hình ảnh Việt Nam đến bạn bè năm châu.
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác ngoại giao văn hóa vẫn còn một số hạn chế: tiến độ thực hiện một số mục tiêu còn chậm; đội ngũ cán bộ chuyên trách còn mỏng, đa số kiêm nhiệm, thiếu kinh nghiệm quốc tế; nhiều đơn vị còn bị động, thiếu sáng tạo trong hợp tác quốc tế; một số sự kiện chưa tạo được dấu ấn và thương hiệu đặc trưng.
Từ ngày 01/7/2025, việc sáp nhập ba địa phương TP.Hồ Chí Minh – Bình Dương – Bà Rịa – Vũng Tàu cùng mô hình chính quyền hai cấp đặt ra yêu cầu mới về tổ chức, nhân sự và điều hành công tác ngoại giao văn hóa. Việc cập nhật dữ liệu, điều chỉnh chính sách và xây dựng cơ chế phối hợp thống nhất giữa các đơn vị trở thành nhiệm vụ cấp thiết.
Bước vào giai đoạn 2026 – 2030, TP.Hồ Chí Minh (sau sáp nhập) xác định ngoại giao văn hóa tiếp tục là một trong ba trụ cột của công tác đối ngoại, đóng vai trò then chốt trong việc quảng bá hình ảnh một siêu đô thị hiện đại, năng động, sáng tạo và giàu bản sắc.
Thành phố đặt ra 7 nhiệm vụ trọng tâm cho giai đoạn tới: Hoàn thiện cơ sở lý luận, chính sách và nâng cao nhận thức về ngoại giao văn hóa; Rà soát, điều chỉnh kế hoạch hành động phù hợp với cơ cấu và phạm vi mới; Gắn kết chặt chẽ ngoại giao văn hóa với ngoại giao chính trị và kinh tế; Xây dựng thương hiệu quốc tế cho Thành phố, quảng bá giá trị văn hóa Việt Nam; Tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đẩy mạnh giao lưu giữa các dân tộc; Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ, truyền thông số và trí tuệ nhân tạo trong quảng bá; Nâng cao năng lực hội nhập cho đội ngũ cán bộ, doanh nghiệp, nghệ sĩ và nhà sáng tạo.
Các giải pháp trọng tâm gồm: tổ chức “Ngày TP.Hồ Chí Minh ở nước ngoài” gắn với các chuyến công tác của lãnh đạo Thành phố; tập trung tổ chức các sự kiện văn hóa quy mô lớn, có trọng tâm, trọng điểm; xây dựng chính sách đào tạo, tuyển chọn và phát huy vai trò “Đại sứ văn hóa”; huy động nguồn lực kiều bào, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong quảng bá văn hóa; và đào tạo nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực văn hóa – đối ngoại.
Với định hướng đó, ngoại giao văn hóa của TP.Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2026 – 2030 được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy vai trò tiên phong trong hội nhập quốc tế, lan tỏa hình ảnh Việt Nam hiện đại, nhân văn, góp phần củng cố sức mạnh mềm quốc gia và phục vụ thiết thực cho sự phát triển bền vững của đất nước.
