Đến nay đã 47 năm nhưng những ngọn nến vẫn còn khoảng 50 - Ảnh: Dân Trí
Cuối tuần hay lễ, Tết, khách du lịch đến Sóc Trăng đừng quên ghé thăm công trình nghệ thuật độc đáo của một nghệ nhân không qua trường lớp - ông Ngô Kim Tòng (1909 - 1970). Vị trụ trì đời thứ tư này đã tạo ra 1.991 tượng lớn nhỏ bằng đất sét, trong đó có hơn 1.000 tượng Phật để thờ trong Bửu Sơn Tự (chùa Đất Sét), đường Tôn Đức Thắng, phường 5, TP.Sóc Trăng.
Chùa Đất sét không chỉ nổi tiếng bởi hàng ngàn bức tượng làm bằng đất sét mà còn được du khách biết đến bởi 3 cây nhang (hương) và 04 cặp đèn cầy (nến) khổng lồ.
Ngôi chùa cổ trên 200 năm này hình thành từ am tự của dòng họ Ngô ở làng Nhâm Lăng, tổng Nhiêu Khánh, nay là TP. Sóc Trăng. Trước đây gia đình này nghèo nhưng hiếu đạo. Cha mẹ ông Tòng là cư sĩ tại gia, kế thừa đời thứ 3 của giòng tộc. Ông là con thứ tư, gọi theo người miền Nam (không có anh cả) là Cậu năm Tòng.
Nói về nguồn gốc của những cây nến này, ông Ngô Kim Quang chia sẻ với báo Dân Trí: “Những năm cuối đời, ông Ngô Kim Tòng không đúc tượng mà tiến hành đúc đèn cầy dựng trong chính điện chùa. Để đúc đèn cầy, ông mua sáp bạch lạp - loại sáp nguyên chất không lẫn tạp chất từ TP.HCM về (có nguồn gốc từ Pháp gọi là parafin), chặt vụn sáp nguyên khối nấu chảy ra rồi mới đúc đèn. Do các đôi đèn này có kích thước quá lớn nên ông Tòng đã dùng tôn lợp nhà làm khuôn, sáp đổ vào chảo lớn nấu liên tục ngày đêm cho nóng chảy rồi đổ vào khuôn tôn có chiều cao 2,6m, phía ngoài khảm thêm chữ và hình rồng vàng lúc ẩn, lúc hiện uốn lượn theo thân đèn.
Sau một tháng, các đôi đèn mới khô hẳn, khi dỡ bỏ khuôn, các đôi đèn này tự nhiên có hình dợn sóng của các tấm tôn. Mấy tháng ròng liên tục làm như vậy, ông đúc được sáu cây đèn cầy lớn (3 cặp), mỗi cây nặng 200kg, ước tính mỗi cặp cháy liên tục ngày đêm phải mất hơn 50 năm và hai cây đèn cầy nhỏ mỗi cây nặng 100kg, cặp đèn cầy nhỏ 100kg này bắt đầu được thắp lên vào ngày 18/7/1970, đó là ngày ông Ngô Kim Tòng viên tịch. Đến nay đã 47 năm nhưng vẫn còn khoảng 50cm, dự kiến sẽ đốt thêm được khoảng 4-5 năm nữa mới hết.
Nét độc đáo của những chiếc đèn cầy này là khi đúc, ông Ngô Kim Tòng đã nghiên cứu và đúc thành công đến mức dù đốt cháy liên tục nhưng sáp không bao giờ bị chảy ra ngoài mà luôn dồn vào bên trong. Ngoài ra, trong chùa còn lưu giữ 3 cây nhang (hương) mỗi cây cao 1,5m, nặng 50kg, nếu thắp lên chắc vài năm mới tàn.
Trước khi viên tịch vào ngày 18/7/1970, ông Tòng dặn mọi người trong họ rằng, khi nào có “lệnh” của Phật thì hãy thắp hai ngọn nến đầu tiên. Nhưng con cháu tin rằng ông Ngô Kim Tòng chính là Phật giáng thế, chứ thế gian này đâu có người thứ hai kỳ lạ như ông, nên ngay khi ông mất, dòng họ đã thắp hai ngọn nến đầu tiên.
Hàn Yên (Tổng hợp)
