Cuộc thi do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao Cục Nghệ thuật biểu diễn chủ trì, phối hợp với Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa và các đơn vị liên quan tổ chức.
Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo toàn quốc - 2023 và Cuộc thi Tài năng diễn viên Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2023 là hai cuộc thi độc lập, được Cục Nghệ thuật biểu diễn tổ chức nối tiếp nhau, tại cùng một địa điểm. Sau khi kết thúc Cuộc thi Tài năng diễn viên Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2023 (từ ngày 06 đến ngày 11) sẽ là Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo toàn quốc - 2023 (từ ngày 11 đến ngày 17).
Đến dự Lễ Khai mạc có: PGS.TS Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch; Trưởng Ban Chỉ đạo cuộc thi; ông Đào Xuân Yên, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thanh Hoá; ông Đầu Thanh Tùng, Tỉnh Uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Cuộc thi.
Phát biểu tại lễ khai mạc, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông khẳng định: "Từ bao đời nay, nghệ thuật hát Chèo, Tuồng và Dân ca kịch đã trở thành một loại hình sinh hoạt văn hóa nghệ thuật quen thuộc của người dân Việt Nam, nuôi dưỡng đời sống tinh thần người Việt bởi cái chất trữ tình, đằm thắm, sâu sắc. Xứ Đông - Đoài - Nam - Bắc vùng đồng bằng Bắc Bộ là cái nôi của Chèo, trải qua biến thiên của lịch sử, nghệ thuật Chèo vẫn được gìn giữ, bảo tồn và ngày càng phát triển, ví như "viên ngọc long lanh sắc màu" trong nền văn hóa các dân tộc Việt Nam. Ngoài ra, nghệ thuật Tuồng và Dân ca kịch thì được thể hiện theo nghiêm luật riêng: múa theo nguyên tắc "nội ngoại tương quan, tả hữu tương ứng, thượng hạ tương phù"; hát thì theo cách "nói lối"; âm nhạc theo nguyên tắc "lề lối", tất cả tuân theo nghiêm luật âm dương nghệ thuật; các yếu tố ca, vũ, nhạc được phát triển một cách hài hòa với nghệ thuật diễn xuất của diễn viên.
Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2023 là cơ hội để các diễn viên thể hiện sự đam mê nghề nghiệp, phô diễn tài năng cũng như khát khao sáng tạo, khát khao cống hiến, nuôi dưỡng ngọn lửa đam mê với nghề nghiệp mà nhiều thế hệ nghệ sĩ đi trước đã gây dựng nên, đây cũng là dịp để các cơ quan quản lý nhà nước ghi nhận và vinh danh các diễn viên tài năng nghệ thuật truyền thống, phát hiện tài năng nghệ thuật để động viên, khích lệ các nghệ sĩ diễn viên có nhiều đóng góp cho sự nghiệp nghệ thuật truyền thống trong những năm qua; là cơ hội để nhân dân tỉnh Thanh Hóa và du khách được thưởng thức các di sản nghệ thuật truyền thống đặc sắc của dân tộc khi đến với Thanh Hóa".
Cũng tại lễ khai mạc, ông Đầu Thanh Tùng, Tỉnh Uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá; Phó trưởng ban Chỉ đạo cuộc thi chia sẻ: "Thanh Hóa tự hào là quê hương của nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể. Hiện nay, trên địa bàn toàn tỉnh có 01 Di sản văn hóa thế giới, 05 di tích Quốc gia đặc biệt, 139 di tích Quốc gia, 711 di tích cấp tỉnh; có 17 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia; có hơn 270 làn điệu dân ca, nghệ thuật trình diễn dân gian đang được bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị... Đặc biệt, tỉnh Thanh Hóa là quê hương của Đào Duy Từ - nhà quân sự, nhà thơ và nhà văn hóa, danh thần thời Chúa Nguyễn Phúc Nguyên, và là ông Tổ của nghệ thuật Tuồng…
Vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chọn là nơi tổ chức Cuộc thi tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2023. Đây là niềm vinh dự, tự hào và cũng là cơ hội để Thanh Hóa giới thiệu, quảng bá về kinh tế - xã hội, lịch sử, văn hóa và du lịch của tỉnh đến bạn bè của mọi miền đất nước; đồng thời, qua cuộc thi lần này, các cơ quan, ban, ngành của tỉnh, nhất là Ngành văn hóa, Thể thao và Du lịch của tỉnh có cơ hội được học hỏi để tiếp tục nâng cao hơn nữa về trách nhiệm trong công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản nghệ thuật truyền thống của dân tộc.
Ban tổ chức công bố Hội đồng giảm khảo Cuộc thi Tài năng diễn viên Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2023 gồm: NSND Lê Tiến Thọ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng; NSND Trịnh Hồng Lựu, Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An - Thành viên; NSND Kiều Oanh, Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật ca kịch Huế - Thành viên; NSND Hồ Thu, Nhà Hát Nghệ Thuật truyền thống Bình Định - Thành viên; Đạo diễn NSƯT Xuân Quan, Nhà Hát Nghệ thuật hát Bội Thành phố Hồ Chí Minh - Thành viên. Hội đồng giảm khảo Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo toàn quốc - 2023 gồm: NSND Quốc Anh, Nguyên Quyền Giám đốc Nhà hát Chèo Hà Nội - Chủ tịch Hội đồng; NSND Thanh Hoài - Thành viên; NSND Thúy Ngần, Nguyên Giám đốc Nhà hát thể nghiệm, Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội - Thành viên; NSND Trương Hải Thọ, Ủy viên BCH Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Chi Hội trưởng Chi hội Sân khấu Việt Nam tại Thanh Hóa - Thành viên; NSƯT Lương Thùy Linh, Phó Đoàn trưởng Đoàn diễn 1, Nhà hát Chèo Quân đội - Thành viên.
Sau phần lễ là phần dự thi của diễn viên Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Thanh Hóa.
Các buổi diễn thi tiếp theo sẽ bắt đầu từ 9h00 và 19h30 các ngày từ 7/5 đến ngày 16/5. Lễ Bế mạc diễn ra vào lúc 20h00 ngày 17/5.
Cuộc thi Tài năng diễn viên Chèo, Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2023 góp phần định hướng phát triển những tài năng trẻ, nâng cao chất lượng nghệ thuật sân khấu chèo, tuồng, dân ca kịch hiện nay. Các tài năng trẻ tiếp tục được quan tâm, tạo điều kiện phát triển chuyên môn và trở thành những nhân tố kế cận tích cực, đóng góp nhiều hơn cho nền sân khấu Việt Nam ngày càng phát triển.