Trước khi ra rạp phần 2 của Avatar dự kiến vào tháng 12/2022, đạo diễn James Cameron đã cho chiếu lại phần 1 của siêu phẩm từng gây sốt phòng vé trên toàn cầu 13 năm trước. Có thể nói Avatar 1 đã mở ra một kỷ nguyên có phần ngắn ngửi của điện ảnh 3D. Trước sự phát triển như vũ bão của công nghệ nghe nhìn hiện đại, 3D đang đứng trước sự lụi tàn. Người ta đặt ra câu hỏi rằng liệu phiên bản 2 của siêu phẩm về bộ tộc Na’vi trên hành tinh xa xôi kia có thể níu kéo sự xuống dốc của công nghệ 3D và liệu nó còn gây sốt như bản đời đầu 13 năm trước.
Avatar 1 khi trở lại rạp đương nhiên có những chỉnh sửa để phù hợp với màn ảnh rộng ngày nay với công nghệ 4K vốn đã khác khá xa hơn thập kỷ trước. Sau 13 năm, bom tấn vẫn thu hút khán giả trên khắp thế giới và chạm mốc 3 tỷ USD doanh thu phòng vé toàn cầu sau 13 năm.
Qua tưởng tượng của J Cameron, người xem như lạc vào thế giới của chủng tộc người Na’vi sống chan hòa với thiên nhiên. Đó là một sinh vật giống như con người nhưng cao lớn, làn da màu xanh hoạt bát lanh lợi, đôi mắt màu vàng hổ phách luôn rực sáng. Người xem như lạc vào khu rừng nhiệt đới với những cái cây khổng lồ với tán lá bạt ngàn. Những mãnh thú Thanator có thể đoạt mạng con người chỉ trong cái nháy mắt. Hiệu ứng 3D khiến cảnh lãng mạn giữa các nhân vật thêm phần biểu cảm. Người xem sẽ còn mãi lưu giữ hình ảnh Jake Sully (Sam Northington đóng) và Neytiri (Zoe Sandana) nắm tay nhau giữa rừng già trong khi đám hạt cây linh hồn bao quanh người Jake như minh chứng rằng thần linh đã lựa chọn chàng. Đây là cảnh lãng mạn được xem như kinh điển của điện ảnh thế kỷ 21.
Cuộc chiến giữa bộ tộc Na’vi và những người xâm lược đến từ Trái đất được thể hiện đầy mĩ mãn qua những cảnh quay góc rộng. Tiếng thét tuyệt vọng của Neytiri trong khoảnh khắc cây tổ của người Na’vi bị đổ gục cùng lúc công phát hiện mình bị phản bội sẽ vẫn là những ấn tượng khó phai trong tâm trí khán giả khi xem lại siêu phẩm này.
Dài hơn 160 phút, nhưng Avatar không gây cảm giác dài bởi đạo diễn đã khéo dàn dựng khi chọn đúng điểm rơi cảm xúc cho mỗi phân đoạn. Dù yếu thế, đơn độc, nhưng Jake vẫn có được chiến thắng nhờ niềm tin vào chính nghĩa. Đây cũng là một motif quen thuộc của điện Mỹ.
Nhưng có lẽ cũng như Star Wars 1977 cũng từng là một sự kiện về công nghệ cũng gây sốt tại phòng vé nhưng lại không thắng các giải thưởng lớn, trong đó có Oscar. Năm đó Star Wars chỉ giành 6 giải thưởng phụ. Giải phim hay nhất thuộc về một tác phẩm điện ảnh hài lãng mạn. Avatar cũng vậy, trong mùa giải Oscar 2010, phim cũng không giành được chiến thắng quan trọng nào. Có một lý do khá thuyết phục cho điều này là trước nay Oscar chưa trao giải phim hay cho một tác phẩm khoa học viễn tưởng nào.
Thế nhưng các nhà phê bình cũng chỉ ra những thiếu sót của bom tấn với những hạt sạn thiếu chân thực trong các cảnh quay. Kịch bản được cho là đồ sộ nhưng câu chuyện thì nhạt, motif quá quen thuộc, một cô gái gặp và yêu một chàng trai nhưng rồi lại phát hiện ra chàng ta là kẻ thù đến xâm lược quê hương mình và cuối cùng thì chính nghĩa thắng phi nghĩa. Nội dung thông điệp bảo vệ mẹ thiên nhiên vào tác phẩm ra đời cũng được cho là không còn mới mẻ.
Người ta cũng hồ nghi rằng khi Avatar 2 ra đời, cũng với motif nội dung được dự đoán là sẽ không có nhiều khác biệt thì liệu sức hấp dẫn của nó có còn. Công nghệ 3D và 4K hiện nay cũng chẳng phải điều gì quá mới mẻ. Liệu Avatar 2 và các phần tiếp theo của nó, dự kiến sẽ có 5 phần sẽ còn gây sốt phòng vé hay nó sẽ chỉ đánh dấu thoái trào của điện ảnh công nghệ 3D.
Thế nhưng, những cảm xúc mà Avatar 1 mang lại là điều không thể chối cãi. Đây vẫn là một trong những tác phẩm điện ảnh đáng xem nhất của thế kỷ 21. Dù không thắng Oscar nhưng đây vẫn là một kỳ đài phòng vé của điện ảnh thế giới khi với kinh phí sản xuất xấp xỉ 300 triệu USD, tác phẩm đồ sộ của “cỗ máy in tiền” James Cameron đã thu về ngót 3 tỷ USD doanh thu phòng vé, chiễm chệ trên đỉnh của những bộ phim ăn khách nhất mọi thời đại.
