
Cây cao su được xem là cây làm giàu của người dân Hướng Hóa
Ngược miền Tây Quảng Trị đến với bà con Vân Kiều, Pa Cô bên dãy Trường Sơn của huyện Hướng Hóa, giờ đây, chúng tôi được chứng kiến nhiều đổi thay của mảnh đất nghèo khó một thời này. Dọc theo quốc lộ 9, đường Hồ Chí Minh qua các xã A Dơi, Thanh, Thuận, A Xinh…, ấn tượng đầu tiên là màu xanh bạt ngàn của những vườn chuối trải dài trên các triền đồi; những vườn cà phê, xoài, tiêu xanh um tùm; hai bên quốc lộ là những bản làng trù phú với những ngôi nhà ngói lợp khang trang ẩn mình trong những vườn cây trĩu quả.
Ở xã Thuận, nơi sinh sống đa số của đồng bào dân tộc thiểu số Vân Kiều, Pa Cô, trước đây đồng bào dân tộc nghèo lắm, cái đói cứ đeo đẳng quanh năm, cuộc sống chủ yếu nhờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Nay xã Thuận đã khác, ông Hồ Tà Cô, Chủ tịch UBND xã chia sẻ trong niềm phấn khởi tự hào: “Nhà báo thấy đó, cà phê mình đang dùng là sản phẩm của đồng bào trong xã. Mặc dù diện tích và sản lượng chưa nhiều nhưng đây là một trong những cây trồng xóa đói giảm nghèo của bà con đó. Làm lãnh đạo, chúng tôi luôn trăn trở trước cái nghèo đói của bà con, vì thế chính quyền xã đã lặn lội đến các địa phương học tập kinh nghiệm thoát nghèo và vận động người dân ngoài trồng cây lúa nước phải trồng thêm ngô, sắn và các loại cây công nghiệp, cây ăn quả khác để giải quyết bài toán lương thực”.
Đến nay, toàn xã có hơn 90 ha ngô, gần 700 ha sắn và hàng chục ha các giống cây trồng khác như: chuối, hồ tiêu, cà phê, xoài, nhãn, vải… Ước tính, thu nhập từ các loại cây trồng của người dân xã Thuận đạt hơn 20 tỉ đồng/năm. Nhờ đó, nhiều hộ gia đình ở xã Thuận đã giảm được nghèo, từng bước ổn định cuộc sống, hàng chục hộ có thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm.
Mang theo niềm vui chung của bà con xã Thuận, chúng tôi ngược lên xã A Dơi, là địa phương có phong trào phát triển kinh tế mạnh nhất nhì của huyện Hướng Hóa. Nơi đây, phong trào phát triển kinh tế như đã đi vào tiềm thức của bà con. Ông Hồ Dơn, một điển hình về tinh thần vượt khó vươn lên phát triển kinh tế chia sẻ: “Trước đây, đời sống gia đình tôi rất khó khăn vì chưa tìm được mô hình phát triển kinh tế phù hợp, nên cứ luẩn quẩn đói nghèo. Cuộc sống của gia đình thật sự thay đổi kể từ khi Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa có mặt trên địa bàn. Trong lúc nhiều hộ gia đình khác còn chần chừ với loại cây trồng mới này, thì tôi mạnh dạn khai hoang thêm hơn bốn ha đất để trồng sắn, thu hoạch được hơn 70 tấn, bán gần 100 triệu đồng.
Bên cạnh trồng sắn, gia đình còn trồng các loại cây công nghiệp như hồ tiêu, cà phê, bời lời cùng với chăn nuôi trâu bò lợn, vì vậy mỗi năm đem lại thu nhập cho gia đình gần 200 triệu đồng. Học tập gia đình ông Dơn, nhiều hộ gia đình ở xã A Dơi đã khai hoang đất đai mở rộng diện tích trồng sắn. Từ đó, mở hướng làm ăn mới, có thu nhập cao cho bà con đồng bào dân tộc Vân Kiều, Pa Cô ở xã A Dơi và huyện Hướng Hóa…

Diện tích chuối mốc được bà con trồng mới ngày càng nhiều
Từ lâu, Hướng Hóa đã được biết đến là thủ phủ của cây chuối. Hiện nay nhân dân Hướng Hóa đã trồng được 4.900 ha chuối trên địa bàn huyện và liên kết trồng hàng ngàn ha trên nước bạn Lào. Riêng tại xã Tân Long, cây chuối đã mang về mỗi năm trên dưới 60 tỉ đồng. Nhiều hộ dân đã trở thành “tỷ phú chuối”. Ngoài ra, người dân huyện Hướng Hóa còn đưa vào ươm trồng nhiều giống cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao khác như: cao su, hồ tiêu, bời lời, mắc ca…
Trong đó, bời lời được trồng ngày càng nhiều tại các xã Hướng Tân, Hướng Lập, Hướng Việt, A Xing, Xy. Cây bời lời chỉ mất 5-6 năm để đạt kích thước trưởng thành, sớm hơn 1-2 năm so với các vùng khác bởi nơi đây có khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp. Trung bình, một ha bời lời đang độ tuổi thu hoạch có thể đem lại thu nhập cho người dân từ 60-80 triệu đồng/năm. Cùng với bời lời, diện tích các loại cây ăn quả và cao su, hồ tiêu ngày càng được mở rộng. Hiện nay, diện tích cây cao su toàn địa bàn có trên 800 ha, trong đó khoảng 200 ha cho thu hoạch. Hồ tiêu có hơn 190 ha và cây ăn quả gần 3.000 ha.
Tín hiệu đáng mừng là sản phẩm từ cây công nghiệp của huyện Hướng Hóa hiện đã khẳng định được thương hiệu trên thị trường. Không chỉ được bán trong nước, các mặt hàng còn được xuất khẩu ra nước ngoài, mang lại lợi nhuận cao. Nhờ đó, cuộc sống người dân huyện Hướng Hóa đã có nhiều đổi thay, không còn đối diện với cảnh chạy gạo từng bữa, nhiều hộ dân đã thoát nghèo vươn lên trở thành triệu phú, tỉ phú nơi vùng sơn cước này.
Ông Võ Thanh, Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa chia sẻ: “Lợi thế của Hướng Hóa là có đất đai rộng lớn. Huyện đã chỉ đạo phát triển nền sản xuất nông nghiệp tập trung để tạo thương hiệu, điểm nhấn nông sản, bên cạnh đó khuyến khích nông dân trồng cây bời lời nhiều hơn nữa để vừa nâng cao thu nhập, vừa tăng độ che phủ rừng và để phát triển du lịch. Huyện đang quy hoạch, mở cửa đón nhà đầu tư để phát triển khu du lịch sinh thái trên diện tích 26.000 ha rừng tự nhiên nằm trên địa bàn 3 xã Hướng Sơn, Hướng Việt, Hướng Phùng. Nơi đây có cảnh quan đa dạng và hang động Brai đẹp mỹ miều làm điểm nhấn. Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, Khu kinh tế đặc biệt Lao Bảo cũng được Hướng Hóa phát huy hiệu quả tối đa thế mạnh, thu hút nhà đầu tư để phát triển kinh doanh, thương mại”.