Cuốn sách do Nhà xuất bản Tổng hợp TPHCM ấn hành, có độ dày 552 trang, được bố cục thành 2 phần gồm Vùng Sài Gòn – Gia Định từ sơ khởi đến năm 1859, và đô thị Sài Gòn – Chợ Lớn thời Pháp thuộc (1859-1945). 4 chương trong cuốn sách theo thứ tự gồm có "Những tiền đề hình thành vùng đất mới", "Sài Gòn - Gia Định trước thời Pháp thuộc", "Tổ chức hành chính Sài Gòn - Chợ Lớn" và "Quy hoạch đô thị Sài Gòn - Chợ Lớn”.
Theo Ủy ban Giải thưởng Trần Văn Giàu, đây là một công trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc; cung cấp nhiều tài liệu có giá trị tham khảo cao, nhất là nguồn tài liệu lưu trữ, cho tất cả những ai quan tâm đến việc thu thập tri thức và thông tin đáng tin cậy về lịch sử vùng đất Sài Gòn-Chợ Lớn trước năm 1945, nhất là dưới thời Pháp thuộc.
