Khu vực khai quật
Theo thông tin ban đầu từ UBND xã Tịnh Kỳ, địa đạo An Vĩnh nằm tại núi An Vĩnh, xã Tịnh Kỳ, TP. Quảng Ngãi, thời điểm năm 2000, nhiều người dân đi làm đường phát hiện một hầm nghi là miệng địa đạo. Tuy nhiên phải đến thời gian gần đây, chính quyền địa phương xã Tịnh Kỳ mới túc trực, tham gia tìm kiếm miệng địa đạo.
Nhiều tài liệu ghi lại địa đạo An Vĩnh có chiều dài 450m, rộng 1,8m, cao 2,5m, được nhân dân xã Tịnh Kỳ và nhiều cán bộ, lực lượng dân quân tham gia đào từ năm 1947 đến năm 1951. Tuy nhiên sau cuộc chiến tranh tàn phá, địa đạo đã bị bồi lấp.
Các máy đào và hơn 150 lực lượng tham gia tìm kiếm.
Địa đạo An Vĩnh có quy mô khá lớn, nằm trong hệ thống địa đạo với các địa đạo như Đám Toái (xã Bình Châu, huyện Bình Sơn), người xưa đào hầm hào theo các giồng đất nổi, bao phủ từng thôn xóm, bản làng, đến tận khu vực đồi núi, kết nối tạo thành hệ thống liên hoàn.
Địa đạo An Vĩnh được công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh vào năm 1996, khi đó, chính quyền chỉ dựng bia lập ghi nhớ. Lịch sử ghi lại, năm 1951, quân Pháp chiếm đóng, tấn công càn quét vùng ven biển, quân và dân vùng đông Bình Sơn, đông Sơn Tịnh, trong đó có xã Tịnh Kỳ, lập làng chiến đấu, đánh bại âm mưu địch.
Với những nỗ lực tìm kiếm qua 4 lần khai quật, 2 đợt tìm kiếm với các phương tiện cơ giới, thế nhưng đến hiện tại vẫn chưa thể tìm thấy miệng địa đạo. Chính quyền xã Tịnh Kỳ cho biết, khi miệng địa đạo tìm thấy sẽ tiến hành khai quật toàn bộ hệ thống địa đạo còn xót lại, chưa vùi lấp. Tiến hành khôi phục và trình phương án bảo vệ địa đạo An Vĩnh.
Phú Nhiêu
