Trang phục Dân tộc Lự
Đa số phụ nữ người Lự thành thạo các công việc tằm tang, canh cửi và tạo mẫu hoa văn trên nền vải nhuộm chàm. Theo truyền thống, thiếu nữ Lự trước khi lấy chồng phải biết thêu thùa, dệt thổ cẩm, chính vì thế tài nghệ dệt, may, thêu đều khá cao, từ chiếc quần của đàn ông cho đến váy, áo, khăn của phụ nữ thường có hoa văn trang trí rực rỡ và đẹp mắt.
Phụ nữ Lự có bàn tay thêu thùa khéo léo, may, dệt trang phục cho cả gia đình, nhất là váy, áo, khăn của thiếu nữ về nhà chồng trong ngày hôn lễ được thêu hoa văn thổ cẩm trang trí trên nền vải nhuộm chàm rất đẹp. Và ở đâu cũng vậy, trang phục ngày lễ hội thường được trang trí cầu kỳ và tinh xảo hơn nhiều so với y phục mặc thường ngày.
Bộ nữ phục truyền thống dân tộc Lự gồm: khăn đội đầu, áo, váy, thắt lưng. Thường ngày, nữ giới mặc áo chàm, xẻ ngực. Váy cũng là trang phục rất được ưa chuộng của nữ giới.
Trang phục truyền thống dân tộc Lự
Váy có hai loại: loại váy mặc trong nhà và khi lao động, nửa dưới đen tuyền, từ đầu gối trở lên dệt các đường sọc ngang nhỏ, xen kẽ, nhiều màu sắc. Váy mặc trong ngày hội, gấu váy có thêu, phần giữa váy là các màu sắc (xanh, hồng, tím, vàng), đoạn từ thắt lưng trở lên dệt nối tiếp một đoạn. Cũng có kiểu đoạn giữa váy không dệt mà đoạn trên dệt dài hơn, phủ xuống tận gấu váy hình thành 3 đoạn hoa văn. Đây là kiểu váy hai lớp.
Phụ nữ Lự còn đeo các vật trang sức khác nhau bằng kim loại quý, đá hoặc ngà voi được chạm khắc rất tinh sảo và đầu đội khăn cuốn nghiêng về phía trái, để lộ mặt trước với những đường gấp viền thêu hoa văn thổ cẩm bổ dọc rất đẹp mắt. Đôi khi đồ trang sức đính đầy vào áo, váy. Ví dụ đính tiền bạc trắng vào áo, váy trong những ngày lễ. Nam, nữ đều đeo vòng tay. Nét đặc trưng nhất giúp dễ dàng phân biệt phụ nữ Lự với phụ nữ các dân tộc khác là bộ răng đen. Họ cho rằng, nhuộm răng càng đen càng đẹp, về già răng càng chắc, càng khoẻ.
Trước kia, đàn ông Lự có tục để tóc dài, xăm mình, xâu tai và nhuộm răng những tập tục này giờ đây đã dần mai một. Chiếc quần đen của nam giới rất giống với quần của nam giới người Thái, người lào nhưng từ đầu gối trở xuống hẹp hơn và có thêu nhiều hoa văn. Đặc biệt phải kể tới chiếc áo của nam giới thường ngày (dệt bằng vải thô), mặc ngày hội (dệt bằng tơ lụa). Đây là loại áo xẻ ngực, chỉ ngắn ngang thắt lưng. Với những kiểu chắp nối, áo cắt may khi trải ra tạo thành hình bán nguyệt. Khi mặc, thân phải lót vào trong, còn thân trái bắt chéo sang phải buộc bằng những sợi vải tết thành tua nhiều màu. Đàn ông Lự còn đội khăn đen, gấp nếp cuốn nhiều vòng, thích nhuộm răng đen và thường đeo gươm không chỉ để để tự vệ mà còn là tập quán trang trí của người Lự.
(Theo Dân Tộc Việt)
