Hội thảo này được tổ chức sáng 18/8 tại Hội trường lớn của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (51 - 53 Ngô Quyền - Hà Nội) với sự tham dự đông đảo các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà khoa học, các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, nhạc sĩ cùng các sinh viên khoa học xã hội.
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, GS Hoàng Chương nêu rõ: Cụ Á Nam Trần Tuấn Khải không những là tấm gương sống và viết bất khuất thanh cao mà còn là nguồn động viên tinh thần quý giá đối với các thế hệ Việt Nam trong sự nghiệp bảo vệ, xây dựng, đổi mới, phát triển, giao lưu hội nhập của đất nước.
Tổng kết Hội thảo, GS NGND Nguyễn Đình Chú nhấn mạnh: Á Nam Trần Tuấn Khải là một nhân cách lớn, suốt đời chỉ sống với chính nghĩa cảm mà từ đó là một ngôi sao sáng trên bầu trời thơ ca Việt Nam ta ở nửa đầu thế kỷ XX.
Hội thảo thống nhất đề nghị Nhà nước cần có sự tôn vinh xứng đáng đối với Á Nam Trần Tuấn Khải, đặc biệt là cần xuất bản thành bộ những tác phẩm văn học tiêu biểu của cụ.
Cụ Á Nam Trần Tuấn Khải sinh năm 1895 tại làng Quan Xán, xã Mỹ Hà, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định trong một gia đình có truyền thống Nho học yêu nước, hậu duệ thứ 18 của anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo.
Quang cảnh giao ban Trung tâm nghiên cứu bảo tồn phát huy văn hoá dân tộc Việt Nam sáng 2/8/2018 (Nhà thơ Lan Hinh đeo kính thứ ba từ phải sang)
Năm 1954, cụ vào Nam ở với mấy người con lớn đã sinh sống ở Sài Gòn từ lâu. Năm 1959, cụ chủ trương tờ Văn học tạp chí, nhưng chỉ ra được 2 số, sau không có tiền nên phải đình bản. Từ 1960, Á Nam Trần Tuấn Khải làm chuyên viên Hán học. Sang năm 1966, cụ cùng một số trí thức Sài Gòn ký tên yêu cầu chính quyền Việt Nam Cộng hòa hiệp thương với Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam nhằm vãn hồi hòa bình nên bị buộc nghỉ việc.
Trong khoảng gần 9 năm, từ tháng 5-1955 đến tháng 3 năm 1963 trên tờ Văn hóa Nguyệt san từ số 2 tới số 79, cụ Á Nam đã có tới 53 mục bài bao gồm khảo cứu, dịch thuật, sáng tác thơ, kịch bản sân khấu (theo thống kê của tiến sỹ Phan Mạnh Hùng, khoa Văn học, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn- Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh).
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Á Nam Trần Tuấn Khải được mời về làm cố vấn cho Hội Văn nghệ TP. Hồ Chí Minh. Sau những bài Xẩm nổi tiếng “Tiễn Chân anh Khóa xuống tàu” năm 1914, “Mong anh Khóa” năm 1915, “Gửi thư cho anh khóa” năm 1922 viết những năm trai trẻ. Ở tuổi 80, Á Nam lại hân hoan viết bài “Mừng anh Khóa trở về” để mừng non sông đất nước đoàn viên trong độc lập, tự do, hòa bình.
Cụ Á Nam Trần Tuấn Khải mất năm 1983, thọ 88 tuổi.
Vũ Xuân Bân
