Bất kỳ đợt xét tặng danh hiệu NSND và NSƯT nào cũng có tiếng bấc tiếng chì. Điều ấy dễ hiểu bởi nghệ thuật vốn không có thước đo chuẩn mực. Thế nhưng, có những tên tuổi đã định vị trong công chúng mà khi họ đã chịu nộp hồ sơ vẫn bị đánh trượt, như các nghệ sĩ (NS): Minh Vương, Thanh Tuấn, Giang Châu thì e không thuyết phục!
Ghi nhận hay ban ơn?
Ở phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 9 HĐND TP HCM khóa IX, đại biểu Nguyễn Thị Quế Trân cho rằng nhiều NS lao động nghệ thuật suốt đời, tham gia giảng dạy nhiều thế hệ học trò, làm giám khảo ở các liên hoan nghệ thuật uy tín nhưng không được xét tặng danh hiệu NSND do không đủ huy chương. "Tiêu chí không đủ huy chương để xét tặng danh hiệu chưa hợp tình hợp lý cho sự cống hiến nghệ thuật của các NS thời gian dài. Tôi mong TP kiến nghị đặc cách xét danh hiệu nhà nước cho các NS xứng đáng" - đại biểu Quế Trân nói.
Ghi nhận hay ban ơn?
Ở phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 9 HĐND TP HCM khóa IX, đại biểu Nguyễn Thị Quế Trân cho rằng nhiều NS lao động nghệ thuật suốt đời, tham gia giảng dạy nhiều thế hệ học trò, làm giám khảo ở các liên hoan nghệ thuật uy tín nhưng không được xét tặng danh hiệu NSND do không đủ huy chương. "Tiêu chí không đủ huy chương để xét tặng danh hiệu chưa hợp tình hợp lý cho sự cống hiến nghệ thuật của các NS thời gian dài. Tôi mong TP kiến nghị đặc cách xét danh hiệu nhà nước cho các NS xứng đáng" - đại biểu Quế Trân nói.
NSƯT Minh Vương, Thanh Tuấn trước bàn thờ Tổ nghiệp trong ngày truyền thống sân khấu Việt Nam - Ảnh: Thanh Hiệp.
Cũng có suy nghĩ tương tự, ông Huỳnh Thanh Nhân, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP HCM, cho biết sẽ đề nghị trung ương đặc cách trong việc phong tặng danh hiệu xứng đáng với sự cống hiến của các NS: Minh Vương, Thanh Tuấn và Giang Châu.
NS tồn tại trong lòng khán giả bằng tài năng và nhân cách; không có danh hiệu nào bảo đảm cho vị trí một NS bằng chính những vai diễn của họ trên sân khấu. Tuy nhiên, đã đặt ra danh hiệu thì phải phong tặng một cách sòng phẳng. Tại sao lại dùng khái niệm "đặc cách"? Nếu chưa đến đợt xét duyệt mà phải phong tặng vì hoàn cảnh đặc biệt thì mới "đặc cách", như trường hợp ca sĩ Y Moan được trao danh hiệu NSND tại live show cuối cùng của ông trước khi qua đời vì bệnh nan y. Còn 3 NS Minh Vương, Thanh Tuấn và Giang Châu không cần đặc cách mà cần sự đánh giá công bằng cho những đóng góp tận tụy của họ với nghệ thuật cải lương! Do vậy, cần kiến nghị thẩm định lại hồ sơ của Minh Vương, Thanh Tuấn và Giang Châu chứ không phải kiến nghị "đặc cách" phong tặng. Danh hiệu là sự ghi nhận chứ không phải sự ban ơn!
Sẽ được xem xét lại
Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) Nguyễn Ngọc Thiện cho biết cơ quan quản lý sẽ tổng hợp các ý kiến từ người dân để đề nghị hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước cân nhắc việc bỏ phiếu lại cho 3 NS gạo cội này. Hạn cuối để thu thập ý kiến là ngày 17-7. Người đứng đầu ngành văn hóa cho hay sẵn sàng tiếp thu mọi ý kiến và sẽ làm một cách nghiêm túc, cầu thị, công tâm. "Với một số trường hợp đặc biệt, nếu cần thiết, chúng tôi sẽ xin ý kiến của Thủ tướng bởi đó là việc vượt thẩm quyền, cần phải báo cáo. Ngoài NS Minh Vương, Thanh Tuấn và Giang Châu, chúng tôi cũng có thể báo cáo về một số trường hợp khác" - ông Thiện thông tin.
Trước đó, theo ông Phùng Huy Cẩn, Vụ trưởng Vụ Thi đua - Khen thưởng (Bộ VH-TT-DL), bộ này đã nhận được nhiều ý kiến của các địa phương dưới dạng văn bản gửi lên trao đổi về việc có một số NS sân khấu quá trình hoạt động nghệ thuật trước đây không qua trường lớp (chủ yếu là truyền nghề), trong đó loại hình nghệ thuật cải lương ở phía Nam là phổ biến nhất.
Chính vì đặc thù như thế nên khi họp hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước xét tặng NSND, NSƯT, Vụ Thi đua - Khen thưởng có báo cáo với hội đồng về hồ sơ của các NS cụ thể như vậy, hội đồng cũng xem xét và ghi nhận ý kiến đó nhưng khi bỏ phiếu là quyền của các thành viên hội đồng, vụ không thể can thiệp được.
"Có một số NS gạo cội, đặc biệt là trong bộ môn cải lương, không đủ số phiếu bầu của các thành viên hội đồng. Chúng tôi luôn lắng nghe ý kiến từ các cơ quan thông tin đại chúng. Trong quãng thời gian lấy ý kiến sẽ lắng nghe mọi ý kiến để trên cơ sở đó báo cáo các cơ quan có đề xuất phù hợp hơn với tình huống thực tế" - ông Phùng Huy Cẩn nói.
Cá nhân ông Cẩn cũng rất hy vọng trường hợp các NSƯT như Minh Vương, Thanh Tuấn, Giang Châu… của cải lương phía Nam sẽ được hội đồng xem xét lại.
Ông Phùng Huy Cẩn cho biết thời gian tới, việc xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT sẽ có những điều chỉnh tích cực, trên nguyên tắc "đóng lại những tính toán cứng nhắc", làm sao thể hiện được sự ghi nhận của Đảng và nhà nước với công lao của các NS. Theo ông Cẩn, hội đồng là do con người làm ra thì con người cũng có thể thay đổi. "Tôi rất hy vọng sẽ có những tiến bộ trong việc xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT trong thời gian tới" - ông Cẩn nói.
Tuy Hòa - Yến Anh
Theo nld.com.vn
