Khó có thể nói hết niềm vui, hạnh phúc của các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam khi được vào biểu diễn ở Nhà hát Lớn. Niềm vui ấy được thể hiện ngay cả trước khi họ vào cuộc bằng những thông tin được đăng không chỉ trên website của Nhà hát mà trên cả facebook của đơn vị, của từng nghệ sĩ: “Đã có vé xem vở Nghêu Sò Ốc Hến vào lúc 20h ngày 30.10.2016 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Trân trọng kính mời quý vị khán giả mua vé đón xem…”. Và đêm qua, các nghệ sĩ đã thực sự thăng hoa trong Nghêu Sò Ốc Hến như mong đợi.
Số ghế ngồi của đêm diễn vở tuồng Nghêu Sò Ốc Hến tại Nhà hát Lớn không “kín bưng” như nhiều đêm diễn của các chương trình khác trong đợt biểu diễn nằm trong chủ trương Nhà hát Lớn rộng cửa đón các đơn vị nghệ thuật. Điều ấy cũng dễ hiểu ngay cả với những người đứng ra tổ chức và cả những nghệ sĩ tham gia chương trình bởi ngay tại rạp hát Hồng Hà, đại bản doanh của Nhà hát Tuồng VN mỗi suất diễn hằng tuần vẫn thưa thớt khán giả. Sân khấu Tuồng vẫn còn đang phải đối diện với thực trạng ấy và lại còn phải gánh thêm cái tiếng “xa lạ” bởi tính chất ước lệ, cách điệu, ngôn ngữ bác học, ít gần gũi với cuộc sống đời thường... Thế nhưng không vì thế mà đêm qua Nghêu Sò Ốc Hến phải chịu cảnh “đìu hiu” bởi số lượng khán giả đêm qua đã là dấu hiệu đáng mừng đối với những người làm nghệ thuật Tuồng khi khởi bước vào con đường tạo dựng thương hiệu trên một sân khấu lớn trung tâm thủ đô, đó là Nhà hát Lớn Hà Nội.
Vở tuồng hài Nghêu Sò Ốc Hến đã xuất hiện trên sân khấu hàng trăm năm. Tất cả các nhân vật trong vở diễn đều là nạn nhân của một xã hội phong kiến suy tàn; thầy Nghêu lợi dụng tín ngưỡng làm điều bất lương; Ốc từ cuộc sống nghèo hèn trở thành lưu manh, trộm cướp; Trùm Sò, điển hình của tầng lớp địa chủ cường hào, chuyên tìm cách bóc lột sức lao động của người nông dân; Thị Hến, người phụ nữ thân phận mỏng manh, bị xã hội phong kiến chèn ép cũng trở thành buôn gian, bán lận. Và Xã trưởng, Thầy đề, Quan huyện là các tầng lớp quan lại ức hiếp dân lành, chúng không còn là “Phụ mẫu chi dân”, một xã hội thối nát mà thi sĩ Hồ Xuân Hương đã phải thốt lên: Than ôi! Cán cân tạo hoá rơi đâu mất. Miệng túi càn khôn khép lại rồi.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện, Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái tặng hoa các nghệ sĩ sau đêm diễn
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện chúc mừng các nghệ sĩ sau đêm diễn. Ảnh: Tr. Huấn
Nghêu Sò Ốc Hến là một tích dân gian rất nổi tiếng Việt Nam được dựng với nhiều hình thức như cải lương, kịch nói, điện ảnh… Bản diễn của Nhà hát Tuồng VN do NSND Lê Tiến Thọ - NSƯT Tạ Tạo dàn dựng đã thực sự để lại một đêm diễn đáng nhớ đối với khán giả, ngay cả những người đã từng được xem Nghêu Sò Ốc Hến trước đây ở các loại hình nghệ thuật khác. Nhưng có lẽ bất ngờ nhất lại chính là những khán giả trẻ có mặt tại đêm diễn lần này, Đức Anh, một sinh viên Trường ĐH Kinh doanh & công nghệ Hà Nội chia sẻ: “Em vào xem tuồng Nghêu Sò Ốc Hến vì thích được vào Nhà hát Lớn Hà Nội chứ không phải vì thích xem tuồng lắm. Nhưng khi xem mới biết tuồng Nghêu Sò Ốc Hến rất hấp dẫn chứ không khó hiểu, khó xem như mình từng nghĩ. Em và bạn em đã được cười suốt cả chương trình. Nó hay hơn rất nhiều những chương trình hài kịch hay các clip hài trên mạng mà chúng em đã vô tình xem”.
NSND Lê Tiến Thọ, người đã dàn dựng bản tuồng Nghêu Sò Ốc Hến cho Nhà hát Tuồng VN nhận định: “Vở tuồng này chúng tôi đã dàn dựng cho Nhà hát chắc phải gần 30 năm rồi. Lớp diễn viên đóng hôm nay chúng tôi đều không làm việc trực tiếp với họ. Họ đã là thế hệ thứ 2, thứ 3 của nhà hát đảm đương các vai diễn và được lớp nghệ sĩ đàn anh, đàn chị đi trước rèn và tập vở. Một số lớp trong tuồng cũng đã được cắt gọt để rút ngắn thời lượng hơn nhưng có thể chấp nhận được. Điều đáng mừng nhất là lớp diễn viên trẻ hôm nay đã vào các vai diễn rất xuất sắc, đặc biệt là nghệ sĩ Lộc Huyền vai Thị Hến, NSƯT Hải Vân vai Xã trưởng... các vai Quan huyện, Vợ Quan huyện, Thầy đề cho đến những vai ít đất như vai Trùm Sò, Ốc... cũng đều rất hiệu quả”.
Cảnh trong vở tuồng Nghêu Sò Ốc Hến Ảnh: Tr. Huấn
Trên website của Nhà hát và cả các trang facebook đều giới thiệu và quảng bá về vở diễn “Nghêu Sò Ốc Hến”
Háo hức cả mấy tháng trời giờ mới được lên sân khấu Nhà hát Lớn với vai Thị Hến, tài năng trẻ sân khấu Tuồng Lộc Huyền chia sẻ: “Quyết định mở rộng cửa Nhà hát Lớn Hà Nội cho các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp vào biểu diễn của Bộ VHTTDL có ý nghĩa rất lớn đối với những người làm nghệ thuật, đặc biệt là những nghệ sĩ của sân khấu tuồng truyền thống. Ai cũng biết Nhà hát Lớn Hà Nội là địa điểm biểu diễn lý tưởng nhất cho các chương trình nghệ thuật hiện nay của Hà Nội. Lâu nay chúng tôi miệt mài đi diễn phục vụ nhân dân khắp từ Bắc vào Nam với đủ các thành phần từ trí thức đến người lao động, ở sân khấu nào chúng tôi cũng diễn hết sức mình miễn là đưa nghệ thuật đến được với công chúng. Thế nhưng việc diễn ở Nhà hát Lớn lại khác ở những rạp hát bình thường bởi Nhà hát Lớn là một công trình văn hoá có giá trị rất lớn, nơi chỉ dành cho những đêm diễn nghệ thuật đẳng cấp”. Và đêm qua Lộc Huyền đã thể hiện xuất sắc một Thị Hến đại diện cho người phụ nữ chịu đầy bất công nhưng không chịu đầu hàng.
Hầu như không bỏ sót đêm diễn nào trong đợt biểu diễn mở cửa Nhà hát Lớn cho các chương trình nghệ thuật chất lượng cao, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định: “Nếu không có những buổi diễn chất lượng như thế này thì làm sao khán giả tin rằng nghệ thuật tuồng vẫn rất hấp dẫn. Báo chí hay các phương tiện truyền thông có khen cũng không đủ sức thuyết phục bằng việc khán giả trực tiếp được xem. Các nghệ sĩ của Nhà hát Tuồng VN cũng như các loại hình nghệ thuật khác, đặc biệt là nghệ thuật truyền thống hãy có niềm tin và sự kiên trì để vững tâm cùng với Nhà hát Lớn tạo dựng nên một thương hiệu thực sự uy tín”.
(Theo Văn Hóa Online - Ảnh: Trần Huấn)
Số ghế ngồi của đêm diễn vở tuồng Nghêu Sò Ốc Hến tại Nhà hát Lớn không “kín bưng” như nhiều đêm diễn của các chương trình khác trong đợt biểu diễn nằm trong chủ trương Nhà hát Lớn rộng cửa đón các đơn vị nghệ thuật. Điều ấy cũng dễ hiểu ngay cả với những người đứng ra tổ chức và cả những nghệ sĩ tham gia chương trình bởi ngay tại rạp hát Hồng Hà, đại bản doanh của Nhà hát Tuồng VN mỗi suất diễn hằng tuần vẫn thưa thớt khán giả. Sân khấu Tuồng vẫn còn đang phải đối diện với thực trạng ấy và lại còn phải gánh thêm cái tiếng “xa lạ” bởi tính chất ước lệ, cách điệu, ngôn ngữ bác học, ít gần gũi với cuộc sống đời thường... Thế nhưng không vì thế mà đêm qua Nghêu Sò Ốc Hến phải chịu cảnh “đìu hiu” bởi số lượng khán giả đêm qua đã là dấu hiệu đáng mừng đối với những người làm nghệ thuật Tuồng khi khởi bước vào con đường tạo dựng thương hiệu trên một sân khấu lớn trung tâm thủ đô, đó là Nhà hát Lớn Hà Nội.
Vở tuồng hài Nghêu Sò Ốc Hến đã xuất hiện trên sân khấu hàng trăm năm. Tất cả các nhân vật trong vở diễn đều là nạn nhân của một xã hội phong kiến suy tàn; thầy Nghêu lợi dụng tín ngưỡng làm điều bất lương; Ốc từ cuộc sống nghèo hèn trở thành lưu manh, trộm cướp; Trùm Sò, điển hình của tầng lớp địa chủ cường hào, chuyên tìm cách bóc lột sức lao động của người nông dân; Thị Hến, người phụ nữ thân phận mỏng manh, bị xã hội phong kiến chèn ép cũng trở thành buôn gian, bán lận. Và Xã trưởng, Thầy đề, Quan huyện là các tầng lớp quan lại ức hiếp dân lành, chúng không còn là “Phụ mẫu chi dân”, một xã hội thối nát mà thi sĩ Hồ Xuân Hương đã phải thốt lên: Than ôi! Cán cân tạo hoá rơi đâu mất. Miệng túi càn khôn khép lại rồi.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện, Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái tặng hoa các nghệ sĩ sau đêm diễn
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện chúc mừng các nghệ sĩ sau đêm diễn. Ảnh: Tr. Huấn
Nghêu Sò Ốc Hến là một tích dân gian rất nổi tiếng Việt Nam được dựng với nhiều hình thức như cải lương, kịch nói, điện ảnh… Bản diễn của Nhà hát Tuồng VN do NSND Lê Tiến Thọ - NSƯT Tạ Tạo dàn dựng đã thực sự để lại một đêm diễn đáng nhớ đối với khán giả, ngay cả những người đã từng được xem Nghêu Sò Ốc Hến trước đây ở các loại hình nghệ thuật khác. Nhưng có lẽ bất ngờ nhất lại chính là những khán giả trẻ có mặt tại đêm diễn lần này, Đức Anh, một sinh viên Trường ĐH Kinh doanh & công nghệ Hà Nội chia sẻ: “Em vào xem tuồng Nghêu Sò Ốc Hến vì thích được vào Nhà hát Lớn Hà Nội chứ không phải vì thích xem tuồng lắm. Nhưng khi xem mới biết tuồng Nghêu Sò Ốc Hến rất hấp dẫn chứ không khó hiểu, khó xem như mình từng nghĩ. Em và bạn em đã được cười suốt cả chương trình. Nó hay hơn rất nhiều những chương trình hài kịch hay các clip hài trên mạng mà chúng em đã vô tình xem”.
NSND Lê Tiến Thọ, người đã dàn dựng bản tuồng Nghêu Sò Ốc Hến cho Nhà hát Tuồng VN nhận định: “Vở tuồng này chúng tôi đã dàn dựng cho Nhà hát chắc phải gần 30 năm rồi. Lớp diễn viên đóng hôm nay chúng tôi đều không làm việc trực tiếp với họ. Họ đã là thế hệ thứ 2, thứ 3 của nhà hát đảm đương các vai diễn và được lớp nghệ sĩ đàn anh, đàn chị đi trước rèn và tập vở. Một số lớp trong tuồng cũng đã được cắt gọt để rút ngắn thời lượng hơn nhưng có thể chấp nhận được. Điều đáng mừng nhất là lớp diễn viên trẻ hôm nay đã vào các vai diễn rất xuất sắc, đặc biệt là nghệ sĩ Lộc Huyền vai Thị Hến, NSƯT Hải Vân vai Xã trưởng... các vai Quan huyện, Vợ Quan huyện, Thầy đề cho đến những vai ít đất như vai Trùm Sò, Ốc... cũng đều rất hiệu quả”.
Cảnh trong vở tuồng Nghêu Sò Ốc Hến Ảnh: Tr. Huấn
Trên website của Nhà hát và cả các trang facebook đều giới thiệu và quảng bá về vở diễn “Nghêu Sò Ốc Hến”
Háo hức cả mấy tháng trời giờ mới được lên sân khấu Nhà hát Lớn với vai Thị Hến, tài năng trẻ sân khấu Tuồng Lộc Huyền chia sẻ: “Quyết định mở rộng cửa Nhà hát Lớn Hà Nội cho các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp vào biểu diễn của Bộ VHTTDL có ý nghĩa rất lớn đối với những người làm nghệ thuật, đặc biệt là những nghệ sĩ của sân khấu tuồng truyền thống. Ai cũng biết Nhà hát Lớn Hà Nội là địa điểm biểu diễn lý tưởng nhất cho các chương trình nghệ thuật hiện nay của Hà Nội. Lâu nay chúng tôi miệt mài đi diễn phục vụ nhân dân khắp từ Bắc vào Nam với đủ các thành phần từ trí thức đến người lao động, ở sân khấu nào chúng tôi cũng diễn hết sức mình miễn là đưa nghệ thuật đến được với công chúng. Thế nhưng việc diễn ở Nhà hát Lớn lại khác ở những rạp hát bình thường bởi Nhà hát Lớn là một công trình văn hoá có giá trị rất lớn, nơi chỉ dành cho những đêm diễn nghệ thuật đẳng cấp”. Và đêm qua Lộc Huyền đã thể hiện xuất sắc một Thị Hến đại diện cho người phụ nữ chịu đầy bất công nhưng không chịu đầu hàng.
Hầu như không bỏ sót đêm diễn nào trong đợt biểu diễn mở cửa Nhà hát Lớn cho các chương trình nghệ thuật chất lượng cao, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định: “Nếu không có những buổi diễn chất lượng như thế này thì làm sao khán giả tin rằng nghệ thuật tuồng vẫn rất hấp dẫn. Báo chí hay các phương tiện truyền thông có khen cũng không đủ sức thuyết phục bằng việc khán giả trực tiếp được xem. Các nghệ sĩ của Nhà hát Tuồng VN cũng như các loại hình nghệ thuật khác, đặc biệt là nghệ thuật truyền thống hãy có niềm tin và sự kiên trì để vững tâm cùng với Nhà hát Lớn tạo dựng nên một thương hiệu thực sự uy tín”.
(Theo Văn Hóa Online - Ảnh: Trần Huấn)
