Về thăm Tháp Bánh Ít Bình Định

17/05/2015 16:19

Theo dõi trên

Khu tháp thuộc thôn Đại Lễ - xã Phước Hiệp – huyện Tuy Phước – tỉnh Bình Định cách thành phố Qui Nhơn về phía Bắc khoảng 18km và huyện lỵ Tuy Phước 5km, đường đi đến di tích này rất thuận tiện và có thể đi bằng mọi phương tiện. Tháp Bánh Ít, là một trong những cụm tháp có nhiều tháp nhất và cùng nằm trên một quần thể, cả 4 tháp nằm liền khoảnh trên một đỉnh đồi cao ước chừng 100m so với mặt nước biển.

Tháp chính: là tháp lớn và cao nhất trong 4 tháp hiện còn ở trong di tích này. Tháp có bình đồ vuông mỗi cạnh hiện nay đo được là 12m, độ dày của tường tháp là 3m, tháp có một cửa duy nhất quay về hướng Đông – bề rộng cửa 2m, trong lòng tháp mỗi cạnh đo được là 5,5m. Tháp cao 29,6m. Giống như bao tháp Chàm khác, tháp chính này cũng được tạo bởi 4 cửa trong đó có 1 cửa chính và 3 cửa giả, cửa chính quay về hướng Đông. Cửa chính, về kiến trúc cũng giống như cửa giả nhưng cửa chính được xây lồi hẳn ra so với tường là 2m, cửa được tạc hình mũi giáo cao nhọn, trang trí bên ngoài về phía trên là các khám thờ, trên các khám thờ là những hình tượng mặt Kala đang trong tư thế ngoạm rắn Naga. Quanh diềm mái cửa chính là những đường chạm khắc dật cấp hợp lý và dưới cùng được tạo bởi một diềm phù điêu bao quanh với các hình tượng mình người đầu voi, khỉ trong tư thế đang múa rất sinh động, càng đi lên phía trên là những đường chìm nổi trong một bố cục hợp lý. Cấu trúc của tháp: gồm mặt thân chính và 3 tầng thu nhỏ về phía trên, tại các góc của tháp ở mỗi tầng đều có một tháp góc thu nhỏ trang trí…

Đi về phía Đông của tháp chính khoảng 30m là một tháp cổng cao khoảng chừng 12m, tháp có bình đồ vuông, mỗi cạnh 7m, chân cổng tháp đổ vỡ hoàn toàn, cũng như các tháp khác trong di tích này. Tháp cổng này chỉ là một hình ảnh thu nhỏ của tháp chính, được thiết kế khá vững chãi và trang trọng quay về hướng Nam của quần thể.

Về hướng Đông – Nam là tháp Bia có kích thước và cấu trúc tương tự như ngôi tháp Cổng phía  Đông  nhưng lại mang đến người xem cảm giác vui hơn và ấm áp hơn so với tháp Cổng; phía đỉnh tháp được thu nhỏ và được giật lại thành tầng, mỗi tầng đều có một hàng cột thể hiện theo lối thắt giữa, phình 2 đầu, trông xa như những quả bầu nậm nằm sát nhau trên các tầng. Với 4 tháp hiện còn, mỗi ngôi tháp ở đây đều mang trong mình mỗi dáng vẻ khác nhau về hình dáng cũng như kỹ thuật kiến trúc.

Theo ông Nguyễn Minh Đoan, Phó Giám đốc Sở VHTTDL Bình Định  thì  đứng ở góc nhìn  kỹ thuật và mỹ thuật kiến trúc khu tháp Bánh Ít là những kiến trúc Chăm đầu tiên của phong cách kiến trúc Chăm Bình Định.Vì là kiến trúc đột phá, báo hiệu cho một phong cách kiến trúc mới nên ở Bánh Ít ta dễ dàng bắt gặp những vẻ đẹp của hai xu thế: nhịp nhàng, trang nhã và khỏe khoắn, hoành tráng của kiến trúc Chàm, hai xu thế đó trong di tích này được kết hợp một cách hài hòa và lý tưởng; tháp Bánh Ít là một trong những khu tháp có niên đại sớm ở Bình Định và cũng là di tích hiện nay còn nhiều tháp nhất  sót lại ở vùng .

Trong quần thể kiến trúc tháp,  còn có một tu viện của Phật giáo lấy tên là tu viện Nguyên Thiều, một trong những người xác lập nên phái Lâm Tế ở đàng Trong tạo cho nơi đây thành một địa điểm du ngoạn khá lý tưởng.

Hiện nay, những ngày nghỉ, ngày hè, tại di tích,  thanh niên, học sinh, các nhà nghiên cứu trong nước và nước ngoài đã đến đây du ngoạn, nghiên cứu, chiêm ngưỡng một vẻ đẹp vĩnh hằng của di tích tháp cổ nghìn năm này./.

Thanh Nhật Mỹ (Báo Du Lịch)
Bạn đang đọc bài viết "Về thăm Tháp Bánh Ít Bình Định" tại chuyên mục Bản sắc vùng miền. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.