Làm sống lại vùng đất hoang nhiễm phèn
Khu du lịch sinh thái Gáo Giồng được ví như vùng Đồng Tháp Mười thu nhỏ của miền Tây Nam bộ. Từ thành phố Cao Lãnh đến với Gáo Giồng chỉ 20km, du khách ngỡ như lạc vào một ốc đảo xanh, địa danh vốn đã ghi tiềm thức bao người mỗi khi nhắc đến vùng sông nước Nam bộ.
Khu du lịch sinh thái Gáo Giồng được ví như vùng Đồng Tháp Mười thu nhỏ của miền Tây Nam bộ. Từ thành phố Cao Lãnh đến với Gáo Giồng chỉ 20km, du khách ngỡ như lạc vào một ốc đảo xanh, địa danh vốn đã ghi tiềm thức bao người mỗi khi nhắc đến vùng sông nước Nam bộ.
Trước đây, khu vực rừng tràm Gáo Giồng này là vùng đất hoang hóa, nhiễm phèn nặng, chỉ có cỏ năng, cỏ lác cùng với vài cụm tràm, gáo… chen lẫn với một ít lung, bàu, kênh rạch tự nhiên và "muỗi kêu như sáo thổi, đỉa lội tựa bánh canh". Việc đi lại chỉ có thể bằng xuồng vào mùa lũ nước ngập mênh mông, còn mùa khô chỉ có cách lội bộ băng đồng nắng cháy.
Một góc khu du lịch sinh thái Gáo Giồng.
Thực hiện chủ trương khai phá Đồng Tháp Mười, huyện Cao Lãnh đã cho khai phá vùng đất này, nhưng ban đầu không ít người hoài nghi về hiệu quả mang lại. Có nhiều ý kiến đề xuất đào kênh, thau chua, rửa phèn trồng lúa với hy vọng mỗi năm thu hoạch vài trăm tấn nhằm giải quyết nhu cầu bức xúc về lương thực lúc bấy giờ. Để khai phá vùng đất mới này, huyện Cao Lãnh đã thành lập Lực lượng Thanh niên xung phong (lực lượng 705).
Những ngày đầu, lực lượng 705 gặp nhiều khó khăn, mùa khô phải dùng trâu cộ nước từ kênh Nguyễn Văn Tiếp xa hơn 8km về dùng để ăn uống, còn tắm giặt phải dùng nước phèn trong nhưng chát đắng, hoặc thứ nước nâu đen do cỏ mục sinh ra. Chiều tối phải ăn cơm, sinh hoạt trong mùng. Mùa nước nổi, phải ghép những chiếc xuồng ba lá bé nhỏ lại làm bè.
Thực phẩm săn bắt từ tự nhiên không thiếu, trừ mùa khô hạn, nhưng rau xanh lại rất hiếm. Mặc dù vậy, nhưng với quyết tâm, sức trẻ và sự đoàn kết thống nhất, lực lượng 705 đã từng ngày thu hẹp diện tích hoang hóa, chua phèn. Rừng tràm dần hình thành, các con kênh được đào đắp chủ yếu bằng thủ công đã đem về nguồn nước ngọt. Nhiều loài động vật hoang dã lần lượt tụ hội, chung quanh rừng tràm, nhiều hộ dân về cất nhà sinh sống.
Đặc sản cá linh mùa nước nổi.
Tham quan rừng tràm Gáo Giồng lúc bình minh hay hoàng hôn sẽ thấy sự sống động, nhộn nhịp của thiên nhiên, với tiếng chim gọi đàn và từng đàn cò trắng từ bốn phương trở về tổ. Vào mùa nước nổi, trên các cánh đồng đàn cò trắng cần mẫn kiếm mồi tạo nên một cảnh đẹp ngoạn mục. Các lung sen - nơi quy tụ hàng ngàn con trích mồng đỏ về đây vui múa, nhộn nhịp suốt ngày. Trên bãi ăn của trích, hàng ngàn con dạn dĩ, mồng đỏ ối trên bộ lông xanh lam thư thả nhổ những cọng năn tươi non, thỉnh thoảng chúng cất tiếng gáy hay “trình diễn” những vũ điệu tuyệt đẹp.
Khung cảnh thiên nhiên tuyệt tác
Gáo Giồng chính là bối cảnh của tác phẩm điện ảnh kinh điển của Việt Nam “Cánh đồng hoang”, do cố NSND Hồng Sến đạo diễn và nhà văn Nguyễn Quang Sáng viết kịch bản. Một bộ phim tái hiện cuộc sống của người dân miệt sông nước tận dụng địa thế vùng rừng ngập nước để làm cách mạng. Khi đến với Gáo Giồng, từ trên đài quan sát cao 18m, du khách có thể thỏa sức quan sát sân chim, hiện có hơn 200 loài trú ngụ, có những loài được đưa vào Sách đỏ Việt Nam và thế giới như: ô tác, nhan điểm, giang sen… Trên những vạt rừng rộng mênh mông, hàng chục loài chim nước sinh sống và làm tổ quanh năm như: trích mồng đỏ, le le, vịt trời… Trong đó, nhiều hơn hết vẫn là những đàn cò trắng lên đến hàng chục ngàn con, khiến rừng tràm khu vực này được xem là vườn cò lớn nhất của vùng Đồng Tháp Mười.
Đến với Gáo Giồng giữa mùa nước nổi, chúng tôi thả chèo trong một ngày nắng vàng như mật ong mới rót của xứ U Minh Thượng tận vùng miệt thứ Kiên Giang. Màu vàng ngọt ngào mà không gắt, đủ để tôn lên cả một vùng trời nước mênh mông đượm màu vàng của bông điên điển, màu đỏ của bông súng, màu tím của hoa bằng lăng, sắc hồng của những cánh sen hòa lẫn màu xanh mượt mà của rừng tràm. Cảnh và người như hòa quyện với nhau, tạo nên một bức tranh thiên nhiên hữu tình, mang đậm hương sắc của đất trời phương Nam.
Nét độc đáo của Gáo Giồng không chỉ là cảnh quan mà còn là bữa cơm dân dã đậm chất miền Tây như: cá lóc nướng trui cặp lá sen non chấm nước mắm me, cá rô kho tộ, cá linh nấu chua cơm mẻ với bông súng, bông điên điển. Nhiều năm nay, gạo huyết rồng dần dần trở thành “huyền thoại”. Do đó, du khách rất thích thú với món đặc sản cơm được gói lá sen nấu thơm ngon đậm đà mùi vị của đầm sen. Cơm ngon càng nhai càng có vị ngọt và bùi, lại càng béo nhờ tinh chất hột sen và mè.
“Tôi rất ấn tượng với món cá lóc nướng trui gói lá sen non. Vị ngòn ngọt của thịt cá vừa chín nóng hổi, miếng cà chua chua, dưa leo mát ngọt, vị đăng đắng của lá sen non, tất cả cuộn lại ngập vào chén mắm me chua chua đưa lên miệng cắn một phát tê tái từ đầu lưỡi tới tận chân răng vào trong dạ dày vẫn còn chua ngọt, đắng đắng” - một du khách tham quan khu sinh thái Gáo Giồng chia sẻ. Ngồi giữa đầm dùng bữa trưa là một trải nghiệm cực kỳ thú vị, đồ ăn ngon, gió mát, mùi hương sen thoang thoảng. Các món ăn sẽ trở nên đậm đà hơn đôi chút bởi ly rượu nếp pha mật ong tràm.
Khó khăn nhất của Gáo Giồng hiện nay là hệ thống giao thông chỉ thích hợp cho du khách đi bằng xe máy. Bù lại, du khách có thể chủ động về thời gian và được ngắm khung cảnh thiên nhiên dọc 2 bên đường đi đến khu sinh thái rất đa dạng và hút mắt với hàng cây bóng nước, con sông êm đềm, cánh đồng dài hút tầm mắt và cả những ngôi nhà sàn mộc đơn sơ.
Khó khăn nhất của Gáo Giồng hiện nay là hệ thống giao thông chỉ thích hợp cho du khách đi bằng xe máy. Bù lại, du khách có thể chủ động về thời gian và được ngắm khung cảnh thiên nhiên dọc 2 bên đường đi đến khu sinh thái rất đa dạng và hút mắt với hàng cây bóng nước, con sông êm đềm, cánh đồng dài hút tầm mắt và cả những ngôi nhà sàn mộc đơn sơ.
Theo Sài Gòn Giải Phóng
