Những con đường sầu riêng
Con đường từ bến đò Quới An qua xã Thanh Bình, được chúng tôi gọi là con đường sầu riêng. Bởi dọc đường này lúc nào cũng có sầu riêng và theo lời mời đon đả của chị bán hàng: “Muốn ăn sầu riêng ghé cù lao Dài, ngày nào cũng có. Bởi sầu riêng được bà con trồng rải vụ nên có quanh năm!”
Ngoài những vựa sầu riêng chất thành từng ụm lớn, người dân ở đây còn đem sầu riêng chín cây để bán trước nhà.
Nhiều khi chúng tôi cũng thắc mắc không biết những hộ này có bán được cho ai không vì hầu như nhà nào cũng trồng sầu riêng. Ấy vậy mà chỉ chừng vài mươi phút thôi là hết sạch!
Được phù sa bồi đắp, những cây sầu riêng trên đất cù lao được các bác nông dân lão luyện cho rằng “trồng đỡ hao phân thuốc hơn so với mấy chỗ khác”.
Chú Nguyễn Tài Ba (xã Quới Thiện) có 6 công sầu riêng là một trong những nông dân đầu tiên lên liếp thành khoảnh trồng sầu riêng ở miệt này cho hay: “Sầu riêng giá tầm 40.000 đ/kg thì chi phí đầu tư cho mùa thuận này cỡ 20.000 đ/kg đổ lại”.
Chú Ba phấn khởi: “Ở đây nhiều người phất lên nhờ cây sầu riêng. Năm nay trúng mùa mà trúng giá nên không cây trái gì cạnh tranh lại. Lái sầu riêng thì nhiều vô kể, kêu người này không được kêu người khác, chịu giá là cắt cái rụp”.
Cầm trái sầu riêng xanh cảo, muối tròn lụi mà chú Ba còn chưa ưng bụng, chú nói: “Trái sầu riêng ngon ngoài đều múi, phải nặng từ 2- 3,5 kg/trái, có màu xanh tươi mát mắt, gai nhọn không bị bể.
Khi chín có mùi thơm thanh thao, không quá gắt gỏng như sầu riêng nhúng thuốc để lâu ngày. Khi ăn thì ngoài vị ngọt béo đậm đà đặc trưng, Ri 6 còn có màu vàng tươi, khô cơm nhưng không xơ, sượng”.
Giàu nhờ sầu riêng
Xã Thanh Bình có 12 ấp thì có 6 ấp trồng sầu riêng và 6 ấp trồng bưởi da xanh. Tổng diện tích trồng sầu riêng là 386ha và diện tích trồng bưởi da xanh là 655ha.
Ông Hồ Văn Trọn- Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Bình- vui vẻ: “Vô mùa sầu riêng rồi mà khoảng 40.000 đ/kg vậy là ngon, nông dân mình có lời khá. Còn như mùa nghịch thì có khi lái cắt 95.000 đ/kg luôn”.
Nói rồi ông Trọn điểm danh các hộ hốt bạc trăm triệu, có khi bạc tỷ mùa này: Huỳnh Hữu Đèo, Phạm Văn Triều, Huỳnh Văn Hiệp,… “Hiện xã đang vận động bà con thành lập tổ hợp tác sầu riêng để sản xuất sạch theo quy trình xuất khẩu”- ông Trọn nói thêm.
Đang có 3 công sầu riêng cho trái, chú Nguyễn Văn Kia (ấp Lăng, xã Thanh Bình) cho hay: “Vụ này giá ngon ăn hơn vụ trước. Năm nay thị trường hút hơn.
Trung bình 1 cây sẽ cho khoảng 250kg, năng suất từ 2- 2,5 tấn/công, sau khi trừ chi phí, tui cũng được lời khá khá”. Nói về lợi nhuận thì chú Kia cho rằng “sầu riêng là số 1, nếu trúng mùa còn trúng giá thì coi như đổi đời”.
Ông Lê Văn Bảnh- Chủ tịch Hội Nông dân xã Quới Thiện- cho biết: Tại 2 xã cù lao này, nhờ cây sầu riêng mà nhiều người có cuộc sống khấm khá hơn.
Do đó, thời gian gần đây cũng đã có không ít người chủ động phá vườn tạp chuyển sang trồng sầu riêng, bưởi, xoài.
Ông Huỳnh Văn Mười Anh- cán bộ nông nghiệp xã- cho hay: Hiện xã Quới Thiện có 618ha sầu riêng, trong đó diện tích đang cho trái là 50ha. Với mức giá từ 35.000 đ/kg, năng suất khoảng 2 tấn/ công, chi phí khoảng 10- 15 triệu đồng/công, nông dân lời cỡ 30 triệu đồng/công.
Được mùa, giá cao, nông dân trúng đậm. Tuy nhiên, theo ông Mười Anh, thị trường sầu riêng cũng chưa “chắc ăn”. Thời điểm này, thị trường tăng do xuất khẩu nhiều, nhưng nếu thị trường ngoại “không ăn” nữa thì có nguy cơ tái diễn điệp khúc “được mùa, mất giá, dội chợ”.
Do đó, muốn có thị trường vững bên cạnh sự hỗ trợ của các ngành chức năng trong việc mở rộng thị trường, thì nông dân cũng cần ý thức hơn trong việc sản xuất, nâng cao chất lượng nông sản, sản xuất theo quy trình sạch, đảm bảo an toàn thực phẩm.
Có như vậy, sầu riêng mới có thể đi xa hơn, để không phải chịu cảnh “sầu” như mấy mùa dội chợ trước.
Cách chọn sầu riêng ngon
Khi chọn sầu riêng quan trọng là phần eo phải phình to đều, không bị vẹo vọ, có phân thành các múi to và rõ ràng. Những trái sầu riêng đã già và bắt đầu chín đều có vỏ ngoài hơi nứt, có mùi thơm đặc trưng. Sầu riêng già thì có những gai nở to, rất cứng nhưng đầu gai hơi tròn.
Khi bóp 2 gai gần nhau mà thấy nó không óp lại gần nhau thì sầu riêng già, ngược lại nếu khi bóp mà thấy nó mềm là còn non hoặc chín ép, ăn sẽ không ngọt, rất dễ bị sượng. Nên chọn trái có cuống sầu riêng cứng và vẫn xanh tươi. Không chọn trái đã bị mất cuống hoặc có cuống héo sẽ không ngon hoặc là loại thu hoạch đã để lâu nên mới héo.