Đến TP Vị Thanh (Hậu Giang), chúng tôi được một đồng nghiệp đưa đến tham quan Khu di tích Chiến thắng Chương Thiện tọa lạc tại khu vực 3, phường 5. Chúng tôi rất ấn tượng với không gian trưng bày lịch sử Chiến thắng Chương Thiện-một chiến thắng mà mỗi lần nhắc đến, Đảng bộ, chính quyền, LLVT tỉnh Hậu Giang đều bày tỏ niềm tự hào sâu sắc.
Anh Ngô Thanh Toàn, nhân viên Bảo tàng tỉnh Hậu Giang hướng dẫn chúng tôi tham quan Nhà trưng bày Chiến thắng Chương Thiện. Anh Toàn cho biết: Di tích lịch sử Chiến thắng Chương Thiện (còn có tên gọi khác là “Địa điểm lưu niệm Chiến thắng 75 lượt tiểu đoàn địch của quân và dân Khu 9") phân bố tại 2 địa điểm: Khu vực 3, phường 5, TP Vị Thanh và ấp 1, xã Vĩnh Viễn, huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang.
Bức phù điêu khắc họa tinh thần chiến đấu của quân và dân Khu 9 tại Nhà trưng bày Chiến thắng Chương Thiện, TP Vị Giang.
Chương Thiện từng là một tỉnh dưới chế độ ngụy quyền Sài Gòn, thành lập cuối năm 1960. Địch coi Chương Thiện là tuyến phòng thủ từ xa để bảo vệ đầu não vùng 4 chiến thuật (đóng tại Cần Thơ). Còn ta xác định Chương Thiện là vành đai vững chắc để bảo vệ căn cứ U Minh, là bàn đạp để tấn công vào Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Rạch Giá. Nơi đây còn là hậu phương lớn phục vụ công cuộc kháng chiến. Sau khi Hiệp định Paris (năm 1973) có hiệu lực, ngụy quyền Sài Gòn và đế quốc Mỹ vẫn nung nấu ý đồ tiêu diệt cách mạng miền Nam, xóa bỏ vùng giải phóng với những kế hoạch bình định, lấn chiếm… Nhận rõ âm mưu của địch, quân ta đã có sự chuẩn bị để đối phó. Trong suốt 11 tháng (từ tháng 1 đến tháng 11-1973), quân và dân ta đã kiên cường bám trụ, chiến đấu dũng cảm, giữ vững được địa bàn. Tính đến cuối năm 1973, bộ đội chủ lực của Quân khu 9 và quân dân tỉnh Cần Thơ (cũ), cùng các tỉnh Sóc Trăng, Rạch Giá đã đánh bại 75 lượt tiểu đoàn địch có ý định bình định, lấn chiếm Chương Thiện-Long Mỹ, Vị Thanh, giải phóng nhiều địa bàn quan trọng như: Long Phú, Vĩnh Quới, Lái Thiêu… Kế hoạch bình định Chương Thiện của địch bị thất bại hoàn toàn.
Lịch sử Đảng bộ tỉnh Hậu Giang khẳng định, Chiến thắng 75 lượt tiểu đoàn địch bình định lấn chiếm Chương Thiện sau Hiệp định Paris năm 1973, không những đánh bại chiến thuật mà còn làm sụp đổ ý đồ chiến lược của Mỹ-ngụy muốn giành thế mạnh trong giải pháp chính trị, góp phần tạo ra bước ngoặt, đánh bại chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh của địch. Chiến thắng này tạo tiền đề cho sự chuyển hướng của cách mạng miền Nam, tiến tới cuộc Tổng tiến công và nổi dậy toàn thắng mùa xuân năm 1975. Với ý nghĩa lịch sử đặc biệt, cuối năm 2013, Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Di tích lịch sử Chiến thắng Chương Thiện là Di tích Quốc gia đặc biệt.
Ông Lê Thành Phước, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hậu Giang cho biết, đầu năm 2014, tỉnh Hậu Giang tổ chức Lễ khánh thành Khu di tích Chiến thắng Chương Thiện tại TP Vị Thanh. Khu di tích gồm các hạng mục: Cụm tượng đài, nhà trưng bày hiện vật, khu trưng bày ngoài trời, sân lễ, công viên và các công trình phụ trợ khác được xây dựng trên diện tích hơn 144.000m2 với số vốn đầu tư 133 tỷ đồng. Điểm nhấn của khu di tích là cụm tượng đài Chiến thắng Chương Thiện cao 21m, khắc họa sinh động hình ảnh 3 đội quân, 3 mũi giáp công cùng nhiều sự kiện tiêu biểu của chiến tranh nhân dân trên địa bàn Khu 9. Sau lưng tượng đài là hình ảnh lá dừa cách điệu-biểu tượng của vùng sông nước Hậu Giang và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Đặc biệt, làm nên “linh hồn” của Khu di tích Chiến thắng Chương Thiện tại TP Vị Thanh là 179 hình ảnh tư liệu, trong đó có nhiều hình ảnh lịch sử quý hiếm về một số trận đánh tiêu diệt phân chi khu Cái Nai, yếu khu Quang Phong, diệt đồn Rọc Dứa, Cái Sơn, Cái Cao...; cùng 146 hiện vật (trong đó có 33 hiện vật gốc) gồm vũ khí, trang bị, quân trang, xe tăng, máy bay… hiện đang được trưng bày trong nhà và ngoài trời.
Với lợi thế nằm ở trung tâm thành phố, giao thông đi lại thuận lợi, từ khi khánh thành đến nay, Khu di tích Chiến thắng Chương Thiện trở thành nơi tham quan, giáo dục truyền thống lịch sử cho quân, dân trong tỉnh Hậu Giang và các tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 9. Khuôn viên trong khu di tích có thể tổ chức sự kiện lớn với quy mô hơn 10.000 người tham gia, vì thế đây cũng là địa điểm lý tưởng để tổ chức các hoạt động chính trị, văn hóa cộng đồng. Vào các dịp như Tết dương lịch, Tết Nguyên đán, Chiến thắng 30-4, Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quốc khánh 2-9, Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam..., tại Khu di tích Chiến thắng Chương Thiện lúc nào cũng nhộn nhịp người đến tham quan, tìm hiểu lịch sử truyền thống.
Nhật Minh
(Quân đội Nhân dân)
