Qua gần 50 bài tham luận được gửi đến Ban Tổ chức, trong đó có 12 tham luận tại diễn dàn này, hội thảo đã tập trung thảo luận và làm sáng tỏ hai khía cạnh chính trong sự nghiệp của Đại tướng: tài năng quân sự thiên tài và tư duy văn hóa sâu sắc. Những ý kiến tham luận đều thống nhất khẳng định rằng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là một biểu tượng quân sự kiệt xuất mà còn là một nhà văn hóa lớn, người đã đặt nền móng cho nhiều giá trị văn hóa - nghệ thuật của dân tộc.
Nhà lãnh đạo quân sự lỗi lạc
Hội thảo đã đi phân sâu tích những chiến công hiển hách của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người được thế giới công nhận là một trong những chiến lược gia quân sự xuất sắc nhất của thế kỷ XX. Đại tướng là “người anh cả” của Quân đội Nhân dân Việt Nam, người đã lãnh đạo quân và dân ta chiến thắng các đội quân hùng mạnh của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, làm nên những chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Một trong những chiến công nổi bật nhất là Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 và Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp được nhắc đến như "người anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam". Ông được coi là một thiên tài quân sự với tầm nhìn chiến lược và khả năng chỉ huy xuất sắc, được khẳng định qua các chiến thắng mang tính lịch sử.
Triết lý chiến tranh nhân dân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, với tư tưởng "lấy dân làm gốc", được coi là kim chỉ nam trong toàn bộ sự nghiệp quân sự của ông. Ông không chỉ xây dựng chiến lược quân sự mà còn khéo léo kết hợp giữa đấu tranh chính trị và ngoại giao để giải phóng dân tộc. Sự kết hợp này đã tạo nên sức mạnh to lớn và bền vững, góp phần vào thành công của các cuộc kháng chiến.
Di sản và tầm nhìn chiến lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp vượt qua thời đại, đặt nền tảng cho sự phát triển kinh tế - quốc phòng toàn diện. Sau ngày thống nhất, ông đã có những tư tưởng chiến lược về biển, đảo, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ và phát triển lãnh thổ. Ông cũng được ghi nhận là nhà lãnh đạo quân sự biết kết hợp truyền thống dân tộc với tư duy hiện đại, tái hiện những bài học quân sự cho Việt Nam và các nước trên thế giới.
Nhà văn hóa lớn
Bên cạnh tài năng quân sự, Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn là một nhà văn hóa lớn, một con người của tri thức, nhân văn và nghệ thuật. Hội thảo đã khắc họa rõ nét những khía cạnh văn hóa đặc biệt trong con người và sự nghiệp của Đại tướng:
Đại tướng Võ Nguyên Giáp xuất thân là một nhà giáo và nhà báo, do đó ông có hiểu biết sâu sắc về văn hóa, lịch sử và nghệ thuật. Ông luôn đề cao vai trò của giáo dục và tri thức trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ông nhận thức rõ rằng việc phát huy giá trị văn hóa dân tộc là nhiệm vụ sống còn để tạo nền tảng phát triển đất nước bền vững. Tầm nhìn giáo dục và tri thức của Đại tướng đã tạo nên một thế hệ con người Việt Nam không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn giàu lòng nhân ái và ý thức trách nhiệm với cộng đồng.
Nhiều tham luận tại hội thảo nhấn mạnh rằng Đại tướng không chỉ là một nhà chỉ huy quân sự mà còn là người đưa các giá trị văn hóa vào chiến lược đấu tranh. Tư tưởng chiến tranh nhân dân của ông không chỉ dựa vào sức mạnh vũ trang mà còn dựa trên tinh thần đoàn kết, lòng yêu nước và truyền thống văn hóa của dân tộc. Chính điều này đã giúp ông xây dựng một quân đội mạnh mẽ, không chỉ ở khía cạnh vũ lực mà còn ở tinh thần chiến đấu và ý chí kiên cường.
Hội thảo cũng đề cập đến mối quan hệ đặc biệt của Đại tướng với giới văn nghệ sĩ. Ông là người truyền cảm hứng mạnh mẽ cho nhiều thế hệ nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ và họa sĩ qua những bài thơ, ca khúc và tác phẩm nghệ thuật về ông. Tên tuổi của Đại tướng đã đi vào văn hóa bác học cũng như văn hóa dân gian và trở thành biểu tượng của lòng yêu nước và nhân cách cao đẹp. Những tác phẩm văn học, nghệ thuật viết về Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là những lời ca ngợi mà còn là sự ghi nhận và tôn vinh những đóng góp to lớn của ông cho dân tộc.
Nhiều bài tham luận nhấn mạnh rằng, dù trong thời chiến hay thời bình, Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn đề cao tinh thần nhân văn, lòng khoan dung và khát vọng hòa bình. Ông là một trong những người đặt nền móng cho các hoạt động ngoại giao văn hóa, thúc đẩy sự hiểu biết và hợp tác giữa các dân tộc trên thế giới. Tư tưởng hòa bình và nhân văn của ông đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và các quốc gia, mang lại hòa bình và ổn định cho khu vực.
Các tác phẩm văn học và di sản văn hóa của Đại tướng Võ Nguyên Giáp như "Đường tới Điện Biên Phủ" không chỉ ghi lại lịch sử mà còn truyền tải những bài học quý báu về sự lãnh đạo, lòng dũng cảm và tinh thần yêu nước. Những cuốn sách này đã trở thành tài sản quý giá, truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cần sớm lập bảo tàng tương xứng với tầm vóc và cống hiến của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bản tham luận của Nguyên Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân, Trung tướng Lê Phúc Nguyên trình bày tham luận tại Hội thảo được ghi nhận.
Tóm lại, Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là một nhà quân sự thiên tài mà còn là một biểu tượng văn hóa, một nguồn cảm hứng vĩnh cửu cho sáng tạo văn hóa nghệ thuật. Hội thảo lần này không chỉ khẳng định trí tuệ và tài năng của Đại tướng mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong việc gìn giữ giá trị nhân văn cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.
Thay mặt Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển, tôi xin trân trọng cảm ơn sự tham gia và chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo, sự đóng góp quý báu của quý vị đại biểu, các nhà khoa học, các tướng lĩnh và các cơ quan, tổ chức. Những tư liệu và tham luận quý giá sẽ được biên soạn thành kỷ yếu, góp phần lan tỏa giá trị to lớn mà Đại tướng để lại.
Cuối cùng, xin kính chúc quý vị sức khỏe, hạnh phúc và thành công. Xin trân trọng cảm ơn!