Trang phục dân tộc Gié - Triêng

08/01/2016 09:06

Theo dõi trên

Trang phục dân tộc Gié – Triêng có đặc điểm riêng, có cá tính trong phong cách tạo hình và ăn vận, cùng với một số dân tộc khác khu vực Trường Sơn – Tây Nguyên, chúng tạo nên giá trị văn hóa quan trọng, có ảnh hưởng lớn tới quá trình hình thành và phát triển chung của lịch sử trang phục ở Việt Nam.


Trang phục dân tộc Gié - Triêng

Từ xa xưa, người Gié - Triêng tranh thủ lúc nông nhàn để dệt vải, khung cửu người Gié - Triêng khá thô sơ, chỉ dệt được vải khổ hẹp, đồng bào thường trồng bông vào tháng 5 ở những đám rẫy gần nhà và thu hoạch vào tháng 10. Bông được phơi khôm bật tơi, xe thành sợi rồi đem nhuộm trước khi dệt.

Theo truyền thống, nam giới người Gié – Triêng để tóc ngắn hoặc đội khăn chàm theo lối chữ nhất trên đầu, có xâu lỗ tai, đeo hoa tai bằng gỗ quý, bằng tre ngà hoặc bằng ngà voi và xăm mình với những đường nét hoa văn hình học khá đơn giản. Ngoài ra đàn ông – Triêng còn mặc khố, ở trần, trời lạnh thì mặc thêm tấm áo, khoác ngoài chéo qua vai, màu chàm có các sọc trang trí.

Khố của người Gié – Triêng là loại khổ hẹp, dài không có tua, thân và các mép khố được viền và trang trí hoa văn ở hai đầu trên nền chàm. Nam cũng đeo vòng cổ, vòng ngoài khố mang chuỗi hạt vòng. Trong các dịp tết lễ, họ mang thêm tấm choàng rộng màu chàm có các sắc mầu trang trí phủ kín thân.

Riêng trẻ dưới 4 tuổi thường đeo đôi lục lặc ở hai cổ chân. Hủ tục cà răng, căng tai không còn thịnh hành ở người Xtiêng như trước nữa ...






Trang phục dân tộc Gié - Triêng

Trong khi đó, phụ nữ Gié – Triêng thường để tóc dài, quấn sau gáy. Họ không mang áo mà mang loại váy dài cao sát nách. Đây là loại váy ống tương đối dài rộng. Đầu váy giữa thân và gấu váy được trang trí các sọc hoa văn màu đỏ trên nền chàm. Lối mặc có tính chất vừa váy, vừa áo này là một đặc điểm rất khác biệt của phụ nữ Gié – Triêng ít gặp ở các dân tộc khác từ Bắc vào Nam, rất cổ truyền và cũng không kém phần hiện đại. Đây cũng là một lý do trang phục Gié Triêng được chọn vào "Làng văn hóa các dân tộc" và tham gia vào các cuộc thi “Trang phục dân tộc”.

Lối mặc váy đặc biệt là quấn mép ra trước giữa thân, đầu váy còn thừa (váy loại này thường dài - cao gấp rưỡi váy bình thường), lộn ngược ra phía trước hoặc quấn thành nhiều nếp gấp ra xung quanh trông như một chiếc áo ngắn. Phụ nữ còn mang vòng tay vòng cổ.

Cũng như nhiều dân tộc khác, phụ nữ Gié – Triêng làm đẹp bằng nhiều loại trang sức như vòng bạc, đồng, chuỗi cườm, đeo cổ tay, chân và tai. Đối với tầng lớp phụ nữ khá giả, họ thường đeo hoa tai bằng ngà voi.

Ngày nay, quá trình phát triển kinh tế đã ảnh hưởng tới trang phục truyền thống của đồng bào Gié – Triêng, đặc biệt là trang phục của người Việt (dân tộc Kinh) đã thâm nhập đến tận các làng bản xa xuôi hẻo lánh. Trong sinh hoạt đời thường, người dân tộc Gié – Triêng ăn mặc đơn giản nhưng trong các dịp lễ hội quan trọng, trang phục cổ truyền vẫn được họ trình diễn và ưa chuộng.

Theo Dân Tộc Việt

Bạn đang đọc bài viết "Trang phục dân tộc Gié - Triêng" tại chuyên mục Phương Nam. Chuyên trang của Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.