Trong ngày Tết “Hồ Sự Chà” không thể thiếu món bánh giầy. Ảnh: Internet
Đã thành thông lệ, hàng năm vào tháng 10 âm lịch, bà con dân tộc Hà Nhì xã Ka Lăng (huyện Mường Tè) lại tổ chức đón tết “Hồ Sự Chà”. Ngày tết truyền thống này được bà con Hà Nhì tổ chức để mừng cho vụ mùa bội thu, cầu mong tổ tiên phù hộ cho năm mới mọi điều may mắn, tốt lành.
Ngày tết “Hồ Sự Chà” được tính từ ngày Thìn (tức là ngày con rồng) của tháng 10 âm lịch - theo quan niệm của người Hà Nhì đây là ngày tượng trưng cho sự bình an, giàu có. Trong ngày tết, bà con dân bản thường gói bánh giầy, bánh chưng, thịt lợn để cúng ông bà, tổ tiên. Lễ vật cúng tế thường là những sản phẩm nông nghiệp do bà con dân bản tự trồng cấy.
Đặc biệt, trong Tết Hồ Sự Chà, bánh giầy là món không thể thiếu và cũng là lễ vật cúng tổ tiên vào đầu giờ sáng ngày Tết đầu tiên. Làm bánh giầy mất rất nhiều công đoạn, chủ yếu nhờ vào bàn tay dẻo dai, khéo léo của người phụ nữ Hà Nhì. Vì vậy, ngay từ khi con gà rừng chưa cất tiếng gáy le te báo sáng, các bà mẹ đã đánh thức con gái, con dâu dậy để giã bánh giầy, khắp bản vang lừng tiếng chày nhộn nhịp.
Sau lễ cúng bánh giầy, mọi người tập trung mổ lợn để ăn tết. Nhà nào mổ con lợn to chứng tỏ năm vừa qua nhà đó làm ăn được, mùa màng bội thu. Bởi thế những con lợn mổ tết thường là những con lợn đã được chủ nhà dày công chăm sóc trong cả năm qua, nhiều con nặng tới hơn 1 tạ.
Mọi người tập trung mổ lợn để ăn Tết và chúc tụng nhau. Ảnh: Internet
Cũng như tết Nguyên đán, trong ngày tết “Hồ Sự Chà”, người Hà Nhì ở Ka Lăng, Thu Lũm cũng như một số địa phương khác của Mường Tè thường đi thăm hỏi, chúc tết ông bà, cha mẹ, họ hàng, người thân và bà con dân bản. Khắp thôn bản rộn rã lời chúc sức khỏe, chúc sản xuất, chăn nuôi và mùa màng thắng lợi. Trong ngày vui đầu năm mọi người tuyệt đối không để xảy ra to tiếng, cãi vã, bởi người Hà Nhì quan niệm những người để xảy ra xô xát với nhau sẽ phải gánh chịu một năm không may mắn. Không khí vui vẻ, phấn khởi và tinh thần đoàn kết, tính cố kết cộng đồng. Không cứ người dân trong bản, kể cả người nơi khác đến với bà con trong dịp này đều được chào đón và có thể đến thăm, chúc tết, cùng nhau ăn uống và chúc tụng cho nhau một năm mới may mắn, mạnh khỏe…
Ngay sau khi kết thúc ngày tết “Hồ Sự Chà”, cũng như các hoạt động vui chơi đầu năm, bà con dân bản đã bắt tay vào lao động, tăng gia sản xuất. Trong câu chuyện đầu năm mới, bà con các bản: Lò Ma, Lé Ma, Mé Gióng, Ka Lăng cũng đã bàn chuyện trồng thảo quả, mua cây con giống đẩy mạnh sản xuất.
Theo Dân Tộc Việt
