Cao nguyên đá Đồng Văn - Nguồn: khamphavietnam.vn
Cao nguyên đá Đồng Văn (hay Sơn nguyên Đồng Văn) là một cao nguyên đá trải rộng trên bốn huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc của tỉnh Hà Giang.
Cao nguyên có nhiều khu vực núi đá vôi nằm sát chí tuyến Bắc, có độ dốc khá lớn. Các thung lũng, sông, suối bị chia cắt nhiều. Diện tích của cao nguyên Đồng Văn là 574,35 km2, độ cao trung bình từ 1.000 – 1.600 m. Nhiều mẫu hóa thạch của các loài đã được tìm thấy có tuổi cách đây 400 - 600 triệu năm. Cao nguyên Đồng Văn là một vùng núi đá có tuổi khác nhau từ kỷ. Devon cho đến Pecmi, được bao quanh bởi các núi đất. Ở đây có mưa từ tháng 4 đến tháng 9, nhưng thiếu nước vào mùa khô (từ tháng 10 đến tháng 4). Hiện khu vực cao nguyên đá Đồng Văn là nơi cư ngụ của khoảng 250.000 người dân thuộc 17 dân tộc thiểu số khác nhau của Việt Nam.
Ngày 3/10/2010, hồ sơ "Công viên Địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn" đã được Hội đồng tư vấn Mạng lưới Công viên Địa chất Toàn cầu (GGN) của UNESCO chính thức công nhận là Công viên địa chất toàn cầu. Đây hiện là danh hiệu duy nhất ở Việt Nam và thứ hai ở Đông Nam Á. Công viên Địa chất Toàn cầu - Cao nguyên đá Đồng Văn (CVĐCTC – CNĐĐV) là di sản của nhân loại. Nơi đây cùng với các giá trị di sản địa chất, địa mạo còn song hành các giá trị văn hóa, xã hội phong phú và đặc sắc. Vì vậy, nó không chỉ mang trong mình những tiềm năng của một địa chỉ nghiên cứu khoa học, một nơi lưu giữ các giá trị di sản của tự nhiên, xã hội mà còn mang trong mình tiềm năng, lợi thế cho sự phát triển KT – XH, đặc biệt là ngành du lịch. Do đó, nếu không được bảo tồn, bảo vệ và phát huy các giá trị vốn có của di sản độc đáo này, vùng đá sẽ càng trở nên khắc nghiệt và khó khăn để vươn lên. Bảo vệ các di sản vì thế trở thành trách nhiệm của các cấp, các ngành, các địa phương và mỗi người dân, để mở ra cơ hội phát triển.
Nhận thức được việc cần phải bảo tồn, tôn tạo, phát huy các giá trị di sản của CVĐCTC - CNĐĐV, những năm qua, các ngành, các cấp, các địa phương và người dân vùng CNĐĐV đã luôn quan tâm đến công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng về CVĐCTC – CNĐĐV. Bên cạnh đó, BQL luôn quan tâm, tham mưu và triển khai các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng về CVĐCTC – CNĐĐV.Thông qua các buổi tuyên truyền trực tiếp; thông qua các hình thức như in ấn, cấp phát các tờ rơi, áp phích, sổ tay tuyên truyền về việc gìn giữ, bảo vệ các di sản. Xây dựng video hình ảnh về CNĐĐV; ký kết phối hợp và ký kết đối tác với nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc bảo vệ, khai thác các giá trị di sản. Đặc biệt là việc không ngừng quảng bá hình ảnh CVĐCTC – CNĐĐV trên các phương tiện thông tin đại chúng...
Cùng với đó, các ngành, các cấp cũng đã chung tay trong công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho nhân dân về giá trị của di sản CNĐĐV. Đặc biệt là các địa phương gồm 4 huyện vùng CNĐĐV đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân, nâng cao nhận thức, bảo vệ các di sản trên vùng CNĐĐV. Qua đó, sự vào cuộc của các cấp, ngành, các địa phương đã góp phần bảo vệ các di sản, tôn vinh niềm tự hào của người dân Hà Giang nói riêng và của cả nước nói chung về di sản CVĐCTC – CNĐĐV.
Đến nay qua điều tra, khảo sát, các nhà khoa học địa chất đã xác định 193 điểm di sản địa chất trên CNĐĐV. Các di sản được phân bố ở 4 huyện Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ, Yên Minh. Với nỗ lực quản lí, bảo vệ các di sản, công tác rà soát, lập hồ sơ danh sách các di sản đã được BQL CVĐCTC – CNĐĐV thực hiện tích cực cùng với sự hỗ trợ của các nhà khoa học, các chuyên gia địa chất. Để thực hiện trách nhiệm quản lí, BQL CVĐCTC – CNĐĐV đã và đang bàn giao các di sản cho các địa phương quản lí nhằm có thể bảo vệ và phát huy tốt nhất tiềm năng, giá trị của các di sản.
Các ngành, các địa phương và mỗi người dân hãy cùng chung tay, góp sức trong việc tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cộng đồng về việc bảo tồn, phát huy các giá trị di sản của CVĐCTC – CNĐĐV, để từ đó không chỉ thực hiện tốt các tiêu chí, khuyến nghị của Mạng lưới CVĐCTC mà còn thực sự góp phần cho sự phát triển vững bền của vùng đá Cao nguyên.
Theo Di Sản Xanh
