Những bàn tay đan quạt như múa của người dân Bình Phú
Về với thôn Bình Phú, một làng quê với nhiều ngành nghề khác nhau, hiện nay, người dân ở đây thiên về làm nghề mộc. Tuy nhiên, với những bà, những cụ già trong thôn, đan quạt vẫn là công việc gắn bó hơn nửa đời người của họ. Theo người già nhất làng, nghề đan quạt có từ cách đây hơn 100 năm, được truyền lại từ đời trước đến đời sau. Ngày nay, còn rất ít người trẻ biết cách đan quạt, chủ yếu là người già cả vẫn còn giữ cách đan quạt xưa.
Quạt nan có nhiều kiểu dáng, màu sắc khác nhau, nhưng vẫn phải trải qua những bước cơ bản như nhau. Để làm ra được sản phẩm quạt nan, người đan phải chọn mua những ống giang (loại cây thuộc họ tre) tốt, chuốt thành những nan nhỏ, mỏng mềm rồi phơi khô, nhuộm màu, sau đó bằng đôi tay kéo léo, người dân ở đây đã tạo nên những sản phẩm quạt rất đẹp và tiện dụng.
Những nan quạt như đang “múa” trên đôi bàn tay người nghệ nhân làng nghề
Đời sống ngày càng phát triển, người dân ở nơi đây không còn dựa vào đan quạt để kiếm sống nữa, những người phụ nữ có tuổi đã có con cái lo cho cuộc sống no đủ, nhưng dường như quạt nan đã thấm vào cuộc sống của họ như một thói quen khó bỏ. Nói về quạt nan, bà Nguyễn Thị Cúc cho biết: “Chúng tôi cứ đan cho đến khi nào không đan được nữa, hay không ai còn cần đến quạt nan nữa thì thôi”.
Đan quạt giờ không còn là một nghề nghiệp kiếm sống nữa, mà nó đã trở thành nét văn hóa truyền thống theo làng quê Việt trong từng vần thơ, câu hát, trong hình ảnh quạt bánh đa thơm, hình ảnh mẹ ru con quạt từng cái nóng trưa hè,.. đó là những hình ảnh cần phải giữ gìn trong tâm thức người Việt. Hiện nay, quạt nan có nhiều mẫu mã đa dạng dùng để trang trí và đã xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài.
Sản phẩm quạt nan màu sắc đa dạng thu hút
Dù nghề ngày càng bị mai một, nhưng người dân ở đây vẫn ngày ngày cho ra những sản phẩm quạt nan phục vụ thị trường trong và ngoài nước nhờ nhiều công ty mây tre đan xuất khẩu thu mua và phân phối. Nét truyền thống gắn liền với quạt nan mãi là nét văn hóa gần gũi và gợi nhớ nhiều về hình ảnh hồn quê Việt.
Phùng Thùy
