Hát Xoan Phú Thọ. Ảnh: Internet
Vừa qua, tại trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Phú Thọ về kết quả bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp Hát Xoan Phú Thọ. Tại buổi làm việc, đồng chí Hà Kế San - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ cho biết, sau 4 năm được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại, các hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị Hát Xoan ở Phú Thọ đã được thực hiện với tầm nhìn chiến lược, bắt đầu từ việc xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Hát Xoan Phú Thọ với một số hoạt động trọng tâm như: kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể với sự tham gia của cộng đồng, nhận diện những giá trị, bài bản cốt lõi của Hát Xoan, hỗ trợ khẩn cấp và thực hiện quy củ, có bài bản việc trao truyền từ các nghệ nhân tuổi đã cao cho các nghệ nhân kế cận; tổ chức đào tạo giáo dục về Hát Xoan cho cộng đồng và đưa Hát Xoan vào trường học.
Phú Thọ là một trong những địa phương sớm đưa ra được các hình thức tôn vinh và chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nghệ nhân, người thực hành di sản văn hóa phi vật thể, đặc biệt là Hát Xoan.
Ngoài ra, tỉnh đã thực hiện nghiên cứu, bước đầu phục hồi các tập tục và một số không gian trình diễn Hát Xoan tại cộng đồng. Đồng thời có chiến lược về nguồn lực và kế hoạch cụ thể tiếp tục đào tạo, truyền dạy và phục hồi đầy đủ các không gian Hát Xoan cho đến năm 2020…
Phú Thọ đã và đang triển khai nghiên cứu, đánh giá và xây dựng dự thảo Báo cáo Quốc gia trình UNESCO về tình hình bảo vệ Hát Xoan với sự tư vấn của Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị di sản văn hóa thuộc Hội Di sản văn hóa Việt Nam. Kết quả nghiên cứu, xây dựng Báo cáo với những minh chứng cụ thể cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của Hát Xoan kể từ khi di sản này được UNESCO ghi danh.
Hát Xoan là di sản văn hóa phi vật thể quý báu của vùng đất Tổ Phú Thọ nói riêng và trong kho tàng di sản văn hóa dân tộc Việt Nam nói chung. Hát Xoan là loại hình dân ca nghi lễ, phong tục, còn gọi là hát cửa đình hay “Khúc môn đình”, là hình thức nghệ thuật đa yếu tố: Ca nhạc, hát, múa phục vụ nhu cầu tín ngưỡng của cộng đồng. Hát Xoan có bề dày lịch sử, có tổ chức nghệ thuật chặt chẽ, không gian văn hóa rộng lớn và sức lan tỏa mạnh mẽ khắp cộng đồng. Với những giá trị nổi bật toàn cầu, ngày 24/11/2011, tại Hội nghị lần thứ 6 của Ủy ban liên chính phủ về Bảo tồn Di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO tổ chức tại Bali - Indonesia, Hồ sơ Hát Xoan - Phú Thọ của Việt Nam đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Theo Di Sản Xanh