Tọa lạc tại thôn Mỹ Quang Nam, một làng chài nghèo thuộc xã An Chấn (huyện Tuy An – Phú Yên), chùa Thanh Lương bao năm qua vốn dĩ là ngôi chùa bình dị, thưa thớt khách vãng lai. Bao đời trụ trì đến rồi đi không lưu dấu ấn, thế nhưng hơn chục năm nay, ngôi chùa bình dị này lại mang trong mình một bức tượng Phật kỳ lạ, được ngư dân Phật tử nơi đây thờ cùng với sự thành kính thiêng liêng nhất. đó là một pho tượng Phật Bà được vớt lên từ biển.
Kể về lai lịch bức tượng Phật Bà bằng gỗ này, ông Lê Trung Tánh, Phó ban nghi lễ và cũng là một trong số nhưng người đã ra đưa Phật Bà về chùa kể lại. Vào sáng sớm ngày 24 tháng 12 năm 2004, khi đi thuyền ngoài biển, ngư dân của làng chài Mỹ Quang Nam phát hiện một pho tượng Phật bà bằng gỗ đang trôi dập dềnh ngoài biển. mặc dù sóng lớn nhưng pho tượng Phật cứ lấp lửng trôi gần bờ chứ không bị sóng cuốn ra ngoài, cũng không dạt vào bờ như những cây gỗ khác. Thấy sự kỳ lạ như thế, mọi người liền chạy về chùa thông báo rằng họ phát hiện một bức tượng Phật lạ kỳ, nhờ chùa đến xem xét. Phật tử đạo hữu và cả trụ trì chùa Thanh Lương là đại đức thích Quảng Ngộ cũng nhau chay ra xem. Lúc này nhiều người bơi thuyền ra để vớt bức tượng lên, nhưng kỳ lạ thay, hàng chục con thuyền bơi ra nhưng chẳng con thuyền nào tiếp cận được với pho tượng này cả. Pho tượng cứ như trêu người con người, mặc dù dùng cây sào dài để kéo, hay dùng cả lưới để vớt lên nhưng vẫn không được. Pho tượng cứ trượt khỏi lưới, tránh khỏi cây một cách tài tình.
Bức tượng Phật được vớt lên từ biển.
“Ngay khi có người báo tôi cùng với 4 người nữa đưa ghe đi ra ngoài đảo. Nói thiệt lúc đó trời biển động nên rất ít người dám ra biển. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng Phật bà đang chờ ngoài đó nên quyết định vận động anh em cố gắng bơi ra. Khi đi chúng tôi đâu có biết là tượng to lắm nên không mang theo dây, cây kèo… để đưa Ngài lên thuyền. Đến nơi, tôi thấy tượng được dựng đứng rất đẹp. Mặc dù thân tượng ngấm đầy nước, hàu bám quanh nhưng từ Ngài phảng phất ra một dáng đứng trang nghiêm, khi thấy ai cũng phải vái lạy. Sau khi chiêm bái đức Ngài xong, anh em lo chạy đi kiếm dây và cây để bưng Ngài lên thuyền. Do biển động nên anh em phải để ghe cách chỗ tượng đang được dựng đứng hơn 100m, đường đi rất khó, mọi người vừa bưng vừa cẩn thận bước đi để tránh trượt chân té. Từ lúc chúng tôi bắt đầu đi là 6h sáng mà đến 15h chiều mới đưa được Ngài về đến chùa. Nói thiệt từ lúc Ngài về tại chùa ở đây, chúng tôi cảm thấy rất yên tâm khi làm ăn, thiên tai cũng ít đi, người chết vì đi biển không còn. Mọi người trong làng đều rất vui!”, ông Tánh chia sẻ.
Hơn một buổi sáng hàng chục chiếc thuyền đánh cá đánh vật với pho tượng để vớt lên bờ nhưng không được, mọi người đồn đoán có lẽ tượng Phật đang chờ người nào đó để được lên bờ. Đem chuyện này nói với sư Quảng Ngộ, hiểu lẽ Phật và biết Phật duyên, sư Quảng Ngộ ngồi lên thuyền cùng một số ngư dân nữa chạy ra biển, sau khi niệm Phật và cầu xin, thì chẳng hiểu sao bức tượng Phật lại dạt vào mạn thuyền, và cứ thế theo thuyền vào bờ rồi được người dân cung thỉnh lên. Đại đức Thích Quảng Ngộ, trụ trì chùa Thanh Lương, kể lại: “Vào sáng sớm hôm ấy, một duyên sự trọng đại đã đến với chùa Thanh Lương khi Phật tử phát hiện pho tượng Bồ tát Quan Thế Âm bằng gỗ từ ngoài biển khơi trôi dạt vào Hòn Dứa, cách chùa không xa, được ngư dân báo cho chùa. Chùa thông báo đến chính quyền và tổ chức Phật tử ra thỉnh về tôn trí. Tượng Phật dạt vào bờ trong tư thế đứng, giữa khe đá. Nhiều nhân lực và phương tiện được huy động nhưng không thỉnh được tượng về. Chỉ đến khi niệm đúng danh tính của Ngài thì có một con sóng rất lớn ập vào để trợ giúp và tượng ngài được đưa về chùa”.
Đại đức Quảng Ngộ cũng cho biết, pho tượng tuy không còn nguyên vẹn do sự bào mòn của thời gian và chìm ngấm dưới biển lâu năm, nhưng vẫn dễ dàng nhận ra nguyên bản dáng đứng của Bồ Tát Quan Âm. Từ đó đến nay, có rất nhiều cá nhân, đoàn thể trong và ngoài nước đến tham quan chùa và tôn trí pho tượng. Người ta không xác định được xuất xứ cũng như niên đại của tượng mà chỉ đoán khoảng hơn 100 năm, bức tượng cũng được tạc từ một loại gỗ rất lạ kỳ mà dù nhiều khách hành hương từ phương xa tới, hay ngay cả nhiều thợ đi rừng lâu năm nhiều kinh nghiệm vẫn không xác định được. Nhiều người dân vẫn coi đây là một hiện tượng hi hữu trong khu vực Đông Nam Á vì bức tượng không biết đến từ đâu, không biết làm từ loại gỗ gì mà lại có duyên với mảnh đất này đến thế. Độc đáo hơn là hình ảnh Bồ Tát Quan Âm không có đôi bàn tay. Nhiều Phật tử có tâm đã ngỏ ý được phục chế pho tượng nhưng đại đức Thích Quảng Ngộ kiên định giữ nguyên hiện trạng.
Bức tượng Phật có nhiều huyền tích bí ẩn.
Phật tử nơi đây ít gọi là bức tượng này là Quan Thế Âm mà hay gọi là tượng Mẹ, biểu trưng đầy ý nghĩa cho người Mẹ phương Đông. Đại đức Thích Quảng Ngộ cho biết: “Khi thỉnh ngài về tam bảo của chùa, trên tượng là Chi chít những vết hà biển đục lỗ rỗ như nói lên rằng mẹ đã phải gánh chịu mọi nỗi khổ, hứng chịu nỗi đau trên thế gian này. Điều đó cũng chính là “hạnh” vị tha của Quan Thế Âm. Vẻ bề ngoài của bức tượng cũng mang một thông điệp rằng mọi chiếc áo đều bị rách nát bởi sự va đập của cuộc sống, nhưng pho tượng không mất đi màu trắng trinh nguyên!”. Được biết, pho tượng Bồ tát Quan Thế Âm được làm bằng gỗ quý trong dáng đứng trên một con rồng, cao 2,2 mét, nặng 74 kg, chiều ngang 0,6m và tỏa ra mùi thơm ngát. Pho tượng tuy không còn nguyên vẹn do sự bào mòn của thời gian và ảnh hưởng khi bị chìm ngấm dưới biển lâu năm, nhưng vẫn dễ dàng nhận ra nguyên bản dáng đứng của Bồ Tát Quan Âm.
Từ đó đến nay, có rất nhiều đoàn thể, cá nhân trong cũng như ngoài nước, đến tham quan và chiêm bái pho tượng này. Chư Tôn đức thuộc hàng giáo phẫm trong Hội đồng trị sự Trung ương GHPGVN, những nhà nghiên cứu trong lĩnh vực khảo cồ, cũng đã từng về chiêm bái và khẳng định sự gặp gở nhân duyên mang nhiều ý nghĩa này của pho tượng.
Tiêu Dao