Giữ làng nghề hơn 100 năm tuổi ở Sa Đéc

Thị xã Sa Đéc thuộc tỉnh Đồng Tháp vốn là đầu mối trung chuyển lương thực lớn nhất vùng đồng bằng sông Cửu Long và là địa phương nổi tiếng với làng nghề làm bột gạo. Với đặc trưng của một làng nghề địa phương, nơi đây cũng trở thành một trong những điểm du lịch Đồng Tháp khá hấp dẫn du khách đến tham quan khi có dịp ghé đến Đồng Tháp.


Ảnh minh họa (nguồn internet)
 
Người ta không biết rõ đích xác nghề làm bột ở đây đã ra đời vào ngày, tháng, năm nào cụ thể, người khai sáng nên nó là ai nhưng từ đời này sang đời khác đều truyền miệng nhau là nghề bột ở Sa Đéc đã có hàng trăm năm nay.

Nghề làm bột gạo Sa Đéc đã phát triển ở quy mô công nghiệp. Với trên 2000 lao động và sản lượng trên 30.000 tấn bột gạo/năm, làng bột Sa Đéc là nơi cung ứng chủ yếu cho nhu cầu tiêu thụ của TP.HCM và khắp vùng Đông, Tây Nam Bộ, cũng như xuất khẩu ra cả các nước Đông Nam Á.

Ban đầu, với cách làm thủ công đơn giản, nhiều cơ sở không phải thuê mướn nhân công mà bằng sức lao động của người thân trong gia đình. Nguồn nguyên liệu chính sản xuất ra bột là gạo và tấm, được thu mua từ những địa phương và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Nguồn nước để làm bột là nguồn nước ngọt dồi dào sẵn có của sông Tiền, sông Sa Đéc, nước ở đây có độ PH = 7 trung tính... chính yếu tố này đã làm cho bột Sa Đéc đẹp và ngon, có độ day, mịn, trắng tự nhiên mà không nơi đâu sánh kịp.

Để có sản phẩm bột gạo ngon, ngoài việc lựa chọn gạo đồng loạt, không pha trộn, dân làng nghề còn phải qua nhiều công đoạn chế biến bột khá kỳ công. Gạo được ngâm nước cho mềm hạt, để vào cối đá xay nhuyễn, sau đó chan ra nhiều lu, khạp hoặc hồ xây bằng xi măng rồi đổ nước vô ngâm. Hằng ngày, phải tẻ nước thành nhiều đợt, thay nước mới ít nhất một tuần. Để cho bột thật nhuyễn, rồi lọc bã bột ra cho thật ráo. Bẻ bột bày ra nia, ra vỉ, đem phơi độ ba, bốn nắng cho thật khô là có sản phẩm bột.

Bột gạo được xem là một nguyên liệu chủ yếu không thể thiếu được trong văn hóa ẩm thực của Việt Nam. Thời gian qua, Công ty Cổ phần Du lịch Đồng Tháp đã khai thác lợi thế du lịch kết hợp ẩm thực, đặc biệt là ẩm thực từ bột gạo Sa Đéc nhằm thu hút du khách.

Qua đó, Công ty đã xây dựng chương trình du lịch ẩm thực với hình thức mời du khách tham gia "Một ngày làm nghệ nhân nấu ăn, làm bánh", nhằm giới thiệu, duy trì và bảo tồn các dụng cụ thủ công của quy trình làm bột, làm các loại bánh dân gian, giới thiệu giá trị dinh dưỡng của các món bánh độc đáo từ bột Sa Đéc.

Hơn 100 năm hình thành và phát triển, làng nghề bột đã trở thành một trong những điểm nhấn của thành phố Sa Đéc, sản phẩm từ bàn tay của các nghề nhân làng bột đã đi vào lòng du khách gần xa.

Nghề làm bột ở Sa Đéc xứng đáng để được công nhận “làng nghề truyền thống”; một nghề đã đi qua mấy thế kỷ, thăng trầm với những biến đổi của thời cuộc và đã góp phần không nhỏ cho tiến trình phát triển của một vùng đất trù phú, mến yêu, rợp cây xanh bóng mát bên dòng sông hiền hòa chứa chan vị ngọt quanh năm….

Vì thế, vấn đề đặt ra là cần những cái nhìn đúng đắn, những giải pháp giải quyết những thách thức còn tồn đọng để góp phần gìn giữ và phát huy một làng nghề vốn đã nổi tiếng từ lâu.

Linh Linh (Tổng hợp)

Link nội dung: https://phuongnam.vanhoavaphattrien.vn/giu-lang-nghe-hon-100-nam-tuoi-o-sa-dec-a8831.html