Khám phá ngôi chùa Khmer cổ nhất ở Trà Vinh

Chùa Ang Korajaborey (tên thường gọi là chùa Âng) là ngôi chùa Khmer cổ nhất ở Trà Vinh, chùa được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ 10. Tháng 8 năm 1994, chùa Ang Korajaborey đã được Bộ VHTTDL công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Chùa nằm ngay gần trung tâm thành phố Trà Vinh, cách khu vực trung tâm chỉ khoảng 5 km về hướng Tây Nam. Chùa Ang Korajaborey gồm nhiều công trình trình kiến trúc tôn giáo cổ kính và độc đáo, như Chánh điện, Sa la, Tăng xá, Tháp… tất cả nằm trên khuôn viên rộng 35.000 m2 thuộc quần thể danh thắng Ao Bà Om. Các công trình kiến trúc lớn nhỏ của chùa Ang Korajaborey đều được khắc họa, tô điểm bằng nhiều tác phẩm nghệ thuật như các tượng thần, hình chằn, chim thần, sự tích về Phật Thích ca với những đường nét, hoa văn mang đậm bản sắc văn hóa tâm linh, tôn giáo của đồng bào Khmer Nam bộ. Cũng giống như những ngôi chùa Phật giáo Khmer khác ở Trà Vinh cũng như khu vực Nam Bộ, chùa Ang Korajaborey là nơi thờ tự tín ngưỡng gắn liền với đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào Khmer trong vùng.

Cửa chính của chùa mở về hướng Đông, thêm cửa hậu mở về hướng Tây, dẫn vào chính điện trên một nền đất đắp cao khoảng 2m. Giữa trang chính điện là bệ thờ theo phái Phật giáo Nam Tông, chỉ thờ Phật Thích Ca với tượng Phật chính cao 2,1m, nét mặt hiền từ. Xung quanh còn có khoảng 50 tượng Phật lớn nhỏ tạc bằng đá hoặc gỗ, bức tượng nào cũng có thần thái hết sức sinh động, là những tác phẩm nghệ thuật có giá trị cao. Các bức tường quanh chính điện là những bức tranh vẽ, kể về cuộc đời Đức Phật Thích ca. Đặc biệt, trên trần của chính điện là bốn bức bích họa lớn, mô tả bốn giai đoạn trong cuộc đời Đức Phật: Đản sanh, xuất gia, đắc đạo và nhập niết bàn. Mặc dù đã trải qua gần 10 thế kỷ nhưng các công trình kiến trúc lớn nhỏ cũng như vô số các cổ vật, hiện vật, tượng điêu khắc, phù điêu của chùa vẫn được bảo quản trong tình trạng tốt.

Không chỉ là một ngôi chùa cổ xưa nhất của tỉnh với kiến trúc đẹp, chùa Ang Korajaborey còn là địa điểm tổ chức nhiều lễ hội của đồng bào Khmer như Chol Chnam Thmây (lễ mừng Năm mới); Sêne Đôlta (lễ cúng ông bà); Ok Om Bok (lễ cúng trăng). Hàng năm vào những dịp lễ hội diễn ra, chùa thu hút hàng chục ngàn du khách trong tỉnh và từ các nơi đến chiêm bái, thăm quan. Không chỉ có vậy, chùa Ang Korajaborey cũng là nơi được lựa chọn để tổ chức các lễ tôn giáo lớn hàng năm như lễ ban hành giáo lý, lễ Phật đản, lễ nhập hạ, lễ xuất hạ cho các vị Sadi, Tỳ kheo tu học theo truyền thống của dân tộc Khmer.

Không quá khi nói rằng chùa Ang Korajaborey không chỉ là một ngôi chùa, còn là một trung tâm văn hóa, nghệ thuật, tôn giáo, giáo dục quan trọng, là nơi bảo tồn, gìn giữ, và phổ biến những kinh điển, giáo lý, sách báo, các tác phẩm văn học nghệ thuật quan trọng của người dân trong vùng cũng như của khách thập phương. Những bức tượng, bích họa, điêu khắc trang trí trong chùa chính là những công trình kiến trúc, mỹ thuật và nghệ thuật độc đáo, tiêu biểu. Cũng vì lẽ đó chùa Ang Korajaborey từ lâu là niềm tự hào của người dân Trà Vinh nói riêng và của cộng đồng người Khmer nói chung, đồng thời là 1 trong những điểm thăm quan hấp dẫn khi đến Trà Vinh./.