Làng bánh trăm năm tuổi ở Vĩnh Long

Hình thành khoảng 100 năm, trải qua nhiều biến động về kinh tế thị trường, có lúc bị mai một. Nhưng, được sự quan tâm của chính quyền địa phương, cùng sự yêu nghề, cần cù của những người thợ làm bánh, giờ đây bánh tráng Cù lao Mây (xã Lục Sĩ Thành, huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long) đã trở thành một làng nghề truyền thống, là điểm đến hấp dẫn của khách du lịch.



Bánh tráng Cù lao Mây mang lại thu nhập ổn định cho bà con làng nghề

Xứng danh làng bánh trăm năm

Trong những ngày này về ấp Tân Thạnh, xã Lục Sĩ Thành mới thấy được không khí hối hả của người dân nơi này tất bật chuẩn bị cho vụ mùa cuối năm nhằm cung cấp lượng lớn bánh tráng cho thị trường trong dịp Tết Bính Thân năm 2016.

Được biết, bánh tráng Cù lao Mây được hình thành cách đây khoảng trăm năm, do “bà Trần Thị Vạn quê tận Quảng Ngãi đến xứ này quần tụ cư dân khai khẩn đất đai sinh cơ lập nghiệp. Khi bà mất, bà con tưởng nhớ lập ngôi miễu nhỏ tại ấp Tân Thạnh để thờ bà coi như là Tiền hiền khai khẩn. Có thể bà là người cải biên món bánh đa từ miền Bắc thành bánh tráng ở miền Trung rồi mang vào miền Nam phổ biến cho người dân”- (Theo “Nghề truyền thống tỉnh Vĩnh Long”, do Sở VHTTDL Vĩnh Long ấn hành năm 2009).

Và từ đó, nhân dân trong làng tiếp tục nối nghiệp của bà để duy trì nghề làm bánh tráng cho đến nay. Mặc dù, đôi lúc do điều kiện kinh tế tác động, nhiều người dân nơi đây phải đi làm ăn xa hoặc chuyển qua làm những công việc khác để có thu nhập cao hơn, dẫn đến làng nghề làm bánh tráng ở Cù lao Mây có nguy cơ bị mai một.

Được sự tâm huyết của các cấp chính quyền địa phương và sự yêu nghề, cần cù của các chủ lò bánh mà năm 2009 bánh tráng Cù lao Mây vinh dự được UBND tỉnh Vĩnh Long công nhận là làng nghề truyền thống. Để khẳng định thương hiệu của mình, hai năm sau HTX bánh tráng Cù lao Mây chính thức ra đời tạo điều kiện cho các hộ làm nghề tráng bánh có thu nhập thấp được ổn định cuộc sống và chất lượng bánh làm ra cũng ngày càng được nâng cao hơn.

Không như những làng nghề khác sử dụng máy móc trong chế biến, sản xuất, làng nghề báng tráng ở Cù lao Mây vẫn giữ được cách làm thủ công, tỉ mỉ từ đôi bàn tay khéo léo của các chị phụ nữ, nên đã giữ được hương vị truyền thống trọn vẹn. Chính vì thế, năm rồi có 4.000 bánh tráng ngọt của làng nghề được xuất sang Hoa Kỳ và số bánh này được đánh giá cao. Điều này đã tạo động lực rất lớn cho bà con làng nghề tiếp tục cải tiến mẫu mã, nâng cao chất lượng bánh ngày một tốt hơn.

Ổn định và vươn xa

Nghề làm bánh tráng có thể sản xuất quanh năm, nhưng nhộn nhịp nhất là thời điểm cuối năm gần Tết, đi một vòng ấp Tân Thạnh, chúng tôi bắt gặp nhiều gia đình làng nghề đang hối hả, tất bật xây dựng, gia công sửa chữa lại lò, làm vỉ, dự trữ trấu… để chuẩn bị tráng bánh phục vụ cho nhu cầu của người tiêu dùng vào dịp Tết sắp đến.

Ghé vào nhà cô Ngọc Ánh-chủ cơ sở bánh tráng Ngọc Ánh, ấp Tân Thạnh, xã Lục Sĩ Thành đúng lúc cô đang “lui cui” đem những vỉ bánh vừa mới tráng xong ra sân phơi. Cô Ngọc Ánh cho chúng tôi biết: “Làng nghề bánh tráng Cù lao Mây có gần 100 hộ gia đình làm nghề. Hằng ngày, tùy theo số lượng đặt hàng mà mỗi gia đình có thể tráng từ 500-600 bánh. Còn vào dịp Tết như từ tháng 11 âm lịch trở đi, thì số lượng ngày càng tăng lên, có khi tráng từ 800 đến hơn một ngàn bánh mới đủ giao”.

Chủ các cơ sở bánh tráng ở Cù lao Mây cũng nắm bắt nhu cầu, thị hiếu của du khách và người tiêu dùng mà cho “ra đời” nhiều mẫu mã, chủng loại bánh ngon, chất lượng như: bánh tráng nem, bánh tráng ngọt, bánh tráng nướng, bánh tráng ớt, bánh tráng béo, bánh tráng mặn… để du khách thuận tiện lựa chọn, mua về làm quà biếu tặng người thân, bạn bè khi có dịp đến làng bánh tráng Cù lao Mây.

Từ khi được công nhận làng nghề truyền thống, HTX bánh tráng Cù lao Mây được các ngành liên quan quan tâm, tạo điều kiện và hỗ trợ máy cắt bánh, cối xay bột, Viện Năng suất Việt Nam cũng tặng cho hợp tác xã 7 máy ép chân không. Thông qua các công cụ hỗ trợ này, các loại bánh tráng của bà con làng nghề được đóng bao bì cẩn thận và chất lượng bánh được bảo quản lâu hơn, đáp ứng được quá trình vận chuyển với thời gian dài. Chính vì thế mà “nhiều bạn hàng đến đặt mua bánh tráng của làng nghề để tiêu thụ, cung ứng các thị trường tại TP. Cần Thơ, các tỉnh ĐCSCL, xa hơn là TP.HCM… mà không sợ hư hao”- cô Ngọc Ánh phấn khởi cho biết thêm.

Làng nghề bánh tráng Cù lao Mây tuy chưa thể sánh bằng một số làng nghề khác, nhưng cũng tạo được nguồn thu nhập thường xuyên cho bà con, góp  phần nâng cao mức sống cho nhiều gia đình, từ đó giúp cho làng nghề hoạt động ngày càng ổn định và nổi tiếng, trở thành một trong những điểm tham quan, du lịch của đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Bánh tráng Cù lao Mây hiện đã chiếm một vị trí khá quan trọng trong ẩm thực “cuốn” của nhiều gia đình ở Nam bộ. Nổi bật với món bánh tráng cuốn thịt heo, cuốn cá lóc, cuốn chả giò ăn với rau thơm, cải xà lách chấm nước mắm chua cay, hay nước xí muội; hoặc dùng bánh tráng để xúc hến xào ăn với cơm nóng thì ngon “hết sẩy”.    

Theo Minh Tâm (Báo Du Lịch)

Link nội dung: https://phuongnam.vanhoavaphattrien.vn/lang-banh-tram-nam-tuoi-o-vinh-long-a4428.html