Hồ bơi và biệt thự Bạch Ngọc ngày nay
Vẫn còn đó những bí ẩn
Có dịp đến Đà Lạt cách đây chưa lâu, chúng tôi đã tìm đến biệt điện Trần Lệ Xuân. Nằm tại số 2, Yết Kiêu (đang là Trung tâm Lưu trữ quốc gia 4), với vẻ bề ngoài uy nghi, tọa lạc trên một ngọn đồi cao, phía trước là một thung lũng, khiến cho nó càng kiêu hãnh hơn bao giờ hết.
Điều gây chú ý với PV, là hiện nay, tại khu biệt điện này vẫn còn nhiều bí ẩn chưa có lời giải. Điển hình nhất là một hồ bơi nước nóng trước biệt thự Bạch Ngọc. Hồ bơi này được thiết kế theo chuẩn quốc tế, đầu cạn nhất là 1m và nơi sâu nhất là 2,2m. Với thời tiết Đà Lạt quanh năm lạnh, ít nắng, đặc biệt là vào mùa đông, thời tiết càng lạnh hơn.Tuy nhiên, với hồ bơi này thì bà cố vấn và những quan chức cao cấp của chính quyền cũ tắm như thế nào?
Bà Trần Thị Minh, Trưởng phòng Công bố và Giới thiệu tài liệu, Trung tâm Lưu trữ quốc gia 4 cho biết, đã có nhiều giả thiết đặt ra. Vì là hồ bơi nước nóng cho nên, người ta lý giải, bà cố vấn đã sai nô bọc nấu nước đổ vào hồ bơi.Tuy nhiên, với khoảng 300m3 nước thì không biết họ nấu kiểu gì?Lại có giả thuyết là bà cố vấn cho lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời để làm ấm nước trong hồ, tuy nhiên nắng ở Đà Lạt rất ít, khó có thể lắp đặt hệ thống này và cũng chưa tìm thấy tài liệu nào nói về việc lắp đặt máy năng lượng mặt trời cả.
Một giả thiết được đặt ra và có người khẳng định là bà cố vấn cho xây dựng hệ thống làm nóng nước ngầm dưới hồ bơi. Tuy nhiên, cũng theo bà Minh thì chưa tìm thấy tài liệu nào nói về hệ thống ngầm này. Trước đó, khi khôi phục lại hồ bơi này, lực lượng làm nhiệm vụ cũng không đào âm xuống phía dưới đáy hồ, nên chưa thể biết được có hay không hệ thống máy làm nóng ngầm trong lòng đất.
Cũng liên quan tới hồ bơi nước nóng này, bà Minh cho biết, khi khôi phục lại, những người thợ đã dùng gạch viên loại lớn như ở đáy hồ để làm thành hồ bơi. Tuy nhiên, những người biết về hồ bơi cho rằng, đó không phải là nguyên mẫu nên đơn vị đã phải đặt hàng tại Malaysia (vì ở Việt Nam không có loại gạch này) đưa về để thực hiện cho giống với nguyên trạng ban đầu của hồ bơi. Đây cũng là một minh chứng cho thấy bà Trần Lệ Xuân đã xài như thế nào, kể cả trong việc sử dụng gạch lót cho thành hồ bơi.
Bên cạnh hồ bơi thì hầm thoát hiểm nối tới đâu vẫn còn là một ẩn số.Khi PV hỏi thì bà Minh cho biết, nó thông ra đến sảnh (hiện làm phòng bán quà lưu niệm của Trung tâm). Tuy nhiên cũng có lời đồn rằng, nó chạy ra tới tận sân bay Cam Ly?.Để khi có biến cố gì xảy ra thì những người có mặt tại đây có thể thoát một cách bí mật.
Tại khu biệt điện này hiện có hai hầm. Một hầm trú ẩn an toàn, có thể chịu được sức công phá của đạn pháo và hết sức an toàn. Hầm còn lại là thoát hiểm như PV vừa đề cập ở trên. Bên cạnh hai căn hầm này thì các loại kính để gắn cửa sổ hay những nơi được sử dụng đều là kiếng cường lực, được nhập từ Mỹ về. Đây là loại kiếng có thể nhìn tốt và chống đạn tốt.
Xài tiền vô tiền khoáng hậu
Bà Minh cho biết thêm, cụm biệt thự này cho thấy được sự giàu sang và xài tiền vô tiền khoáng hậu của người đàn bà quyền lực năm xưa. Hiện nay, Trung tâm còn lưu giữ nhiều tài liệu liên quan đến việc chi tiêu, mua đất và một số hiện vật của Trần Lệ Xuân tại ngôi biệt thự này.
Theo “Văn khế chủ quyền” thì bà Trần Lệ Xuân mua thửa đất để xây các biệt thự này là của ông Nguyễn Văn Yên, một nghiệp chủ cư ngụ tại số 64 đường Lê Văn Định, Gia Định (TP.HCM ngày nay) vào ngày 14/9/1957, lấy tên là “biệt thự Blanche Naige”. Trước khi có tên là Yết Kiêu thì còn đường này mang tên Henri Maitre.
Bà Minh cũng cho biết, theo các tài liệu hiện còn lưu giữ ở Trung tâm thì thời đó, người dân xứ này chỉ xài tiền xu, tính nhiều lắm là tới ngàn đồng thì bà cố vấn đã xài tới tiền triệu. Các hóa đơn, bảng kê chi tiết các khoản cho thấy, Trần Lệ Xuân đã xài tiền khủng như thế nào.
Ví như, một bản ghi các khoản chi trong năm 1958, “bà cố vấn lấy không biết về việc gì (ngày có ông Kaul đến chụp bóng cho bà) 20 ngàn”, “mua cái súng 222 cho ông cố vấn 300”, “trả tiền đạn cho ông cố vấn 3,2 ngàn”… Tổng cộng 5 khoản của năm 1959 cũng đã lên đến 3,2 triệu đồng.
Tuy nhiên, về sự xa hoa, hiện đại lúc bây giờ của Trần Lệ Xuân tại Đà Lạt có lẽ ít ai biết và cho đến ngày nay, nhiều người vẫn “mơ” để có cuộc sống như vậy.Ngoài các đồ đạc, vật dụng trong gia đình mang dáng vóc hiện đại, nhập khẩu từ nhiều nước trên thế giới, chủ yếu là từ Mỹ thì người ta chú ý nhiều đến chiếc tủ lạnh chạy bằng dầu diesel và máy rửa chén.
Bà Minh nói với PV với vẻ còn “ngạc nhiên” trước những vật dụng ấy khi chỉ vào chiếc máy rửa chén trong hình (đã không còn hiện vật): ngày nay, nhiều gia đình có tiền cũng chưa sở hữu được chiếc máy này.
Còn chiếc tủ lạnh to, cao ngang bằng đầu người với hai ngăn, ngày nay, nhiều gia đình cũng không mua nổi.Nếu tính thời giá hiện tại cũng phải mấy chục triệu đồng tiền Việt rồi. Khi đi khảo sát ba ngôi biệt thự trong cụm biệt điện Trần Lệ Xuân, PV quan sát chỉ còn mỗi chiếc tủ lạnh này và một cánh cửa két sắt dài là còn tồn tại. Bà Minh cho biết, trải qua nhiều giai đoạn, có lúc để hoang tàn, xuống cấp nên sau này phục dựng lại thì hiện vật không còn được bao nhiêu.
Theo Báo Du lịch