Nhu cầu sửa đổi từ thực tiễn áp dụng
Sau gần hai năm triển khai Thông tư số 15/2023/TT-BVHTTDL, nhiều quy định của hệ thống pháp luật hiện hành - đặc biệt là pháp luật về giá và quản lý ngân sách nhà nước - đã có sự thay đổi đáng kể, đòi hỏi việc điều chỉnh các nội dung liên quan đến cơ chế thẩm định, tổ chức và hoạt động của Hội đồng.
Thứ nhất, theo quy định mới của pháp luật về giá có hiệu lực từ ngày 01/7/2024, cơ quan có thẩm quyền đặt hàng được phép phân công đơn vị trực thuộc hoặc đơn vị được giao nhiệm vụ đặt hàng để thực hiện thẩm định phương án giá. Cụ thể, khoản a Điều 10 Nghị định số 85/2024/NĐ-CP quy định: đối với hàng hóa, dịch vụ sử dụng ngân sách nhà nước theo phương thức đặt hàng, bộ hoặc cơ quan ngang bộ có thể giao cơ quan trực thuộc thẩm định phương án giá.
Như vậy, Bộ VHTTDL có thể giao Vụ Kế hoạch – Tài chính hoặc Cục Điện ảnh thực hiện thẩm định giá đối với dự án phim sử dụng ngân sách nhà nước. Điều này đặt ra yêu cầu phải điều chỉnh quy định hiện hành tại điểm b khoản 6 Điều 5 của Thông tư 15/2023/TT-BVHTTDL, bởi việc quy định cố định “Vụ Kế hoạch, Tài chính là cơ quan thường trực của Hội đồng” không còn phù hợp với khung pháp lý mới.
Thứ hai, quyền hạn và trách nhiệm của Tổ giúp việc Hội đồng và Thư ký Hội đồng cần được rà soát, cập nhật nhằm phản ánh đúng thực tế triển khai, đồng thời làm rõ phạm vi công việc để đảm bảo hoạt động của Hội đồng được thông suốt, hiệu quả.
Thứ ba, các mẫu biểu trong Phụ lục của Thông tư số 15/2023/TT-BVHTTDL- gồm Báo cáo rà soát Hồ sơ dự án và Phiếu thẩm định Hồ sơ dự án sản xuất phim sử dụng ngân sách nhà nước - cần được bổ sung, điều chỉnh theo các văn bản pháp lý mới ban hành.
Từ những căn cứ trên, Bộ VHTTDL cho rằng việc sửa đổi Thông tư 15/2023/TT-BVHTTDL là cần thiết, nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật, đồng thời nâng cao tính minh bạch, chặt chẽ trong quá trình lựa chọn dự án phim sử dụng ngân sách nhà nước.
Làm rõ trách nhiệm của Tổ giúp việc và các thành viên Hội đồng
Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo Thông tư là việc bổ sung quy định về quyền và trách nhiệm của Tổ trưởng Tổ giúp việc Hội đồng tại điểm b khoản 5 Điều 8.
Theo dự thảo, Tổ trưởng Tổ giúp việc Hội đồng được trao thêm nhiều quyền hạn quan trọng, bao gồm:
Đề xuất Chủ tịch Hội đồng yêu cầu bổ sung tài liệu khi hồ sơ dự án chưa đầy đủ;
Phân công nhiệm vụ cho các tổ viên;
Chủ trì họp rà soát hồ sơ;
Lập hoặc phân công lập Báo cáo rà soát, đề xuất nội dung chi tiết trong Phiếu thẩm định trình Chủ tịch Hội đồng phê duyệt;
Thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ của một tổ viên.
Song song, dự thảo cũng bổ sung quyền và trách nhiệm của tổ viên Tổ giúp việc Hội đồng tại điểm c khoản 6 Điều 8. Theo đó, tổ viên phải tiếp nhận và rà soát hồ sơ, tham gia đầy đủ các cuộc họp, lập báo cáo rà soát theo phân công; đồng thời có quyền bảo lưu ý kiến cá nhân trong trường hợp không thống nhất với kết quả chung. Quy định mới cũng nhấn mạnh yêu cầu bảo mật thông tin liên quan đến dự án và hoạt động của Hội đồng.
Đảm bảo minh bạch, thống nhất trong quản lý nhà nước lĩnh vực điện ảnh
Bộ VHTTDL cho biết, việc sửa đổi Thông tư nhằm cập nhật các quy định về tổ chức và hoạt động của Hội đồng lựa chọn dự án phim theo đúng tinh thần của Luật Điện ảnh, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Giá và các văn bản pháp luật liên quan.
Dự thảo hướng tới xây dựng quy trình minh bạch, rõ ràng, áp dụng thống nhất đối với các tổ chức, đơn vị ở trung ương và địa phương khi thực hiện nhiệm vụ sản xuất phim bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước. Việc hoàn thiện quy định cũng góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách, bảo đảm chất lượng các tác phẩm điện ảnh phục vụ nhiệm vụ chính trị và hoạt động văn hóa của quốc gia.
Hiện Bộ VHTTDL đang tổ chức lấy ý kiến rộng rãi đối với dự thảo Thông tư trước khi hoàn thiện, ban hành trong thời gian tới.
Thu Hồng